Μίμης Τσελεπίδης
Μίμης Τσελεπίδης
8 Σεπτεμβρίου 1933
1 Ιουνίου 2025Ο Θεόδωρος (Μίμης) Τσελεπίδης γεννήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 1933 στην Αγροσυκιά Πέλλας, ένα χωριό προσφυγικό, θεμελιωμένο το 1924 από Ποντίους που ξεριζώθηκαν από τη Χάρσερα της Αργυρούπολης, τη Σεβάστεια και τα Φάρασα της Καισάρειας. Οι γονείς του, Ευστάθιος και Ευριδίκη, ήταν κι αυτοί Χαρσερέτες, που παντρεύτηκαν το 1926 και δημιούργησαν μια οικογένεια με πέντε παιδιά: τον Κώστα, την Παρθενίτσα, τον Θόδωρο (Μίμη), τον Σπύρο και τον Αβραάμ. Ο Μίμης έζησε σε όλη του τη ζωή στην Αγροσυκιά, μετατρέποντας το χωριό του σε κοιτίδα μνήμης και πολιτισμού για τον Πόντο.
Υπήρξε ένας άνθρωπος πολυσχιδής και βαθιά ριζωμένος στην ποντιακή ταυτότητα. Από νεαρή ηλικία άρχισε να καταγράφει σε στίχους τις μνήμες, τα βιώματα και τα πάθη των Ποντίων, γράφοντας περισσότερα από 400 ποιήματα και τραγούδια, όλα ερμηνευμένα από τη δική του εσωτερική αλήθεια ή μαρτυρημένα από άλλους. Όπως έλεγε ο ίδιος: «Δεν μπόρεσα ποτέ να γράψω ένα τραγούδι που δεν πραγματεύεται μια ιστορία που έζησα εγώ ο ίδιος, ή που μου μετέφερε κάποιος άλλος».
Η πρώτη μεγάλη προσωπική του απώλεια, ο θάνατος της συζύγου του Μαρίας Ανθοπούλου το 1984, αποτέλεσε στροφή στη δημιουργική του πορεία και λειτούργησε ως καταλύτης για τη συστηματική ενασχόλησή του με τον ποιητικό και στιχουργικό λόγο. Από το 1962, έτος κατά το οποίο ένα τραγούδι του ακούστηκε στην εκπομπή του Στάθη Ευσταθιάδη στο ραδιόφωνο, έως και το 2015, όταν με τους στίχους του γράφτηκε ο ύμνος της 2ης Παγκόσμιας Συνδιάσκεψης Ποντιακής Νεολαίας, ο Μίμης Τσελεπίδης υπήρξε παρών, καταθέτοντας έργο μεστή ψυχής και γνώσης.
Το έργο του συγκεντρώνεται σε τρεις αυτοεκδόσεις: «Τη γενεάς ι-μ’ τα ρίζας – τα κλαδία και οι καρποί» (2002), «Ψ̌ης πονέματα και τραωδίας» (2010) και «Τραγωδίας – Αφιερώματα – Ψαλμοί» (2019). Η συνεισφορά του όμως δεν περιορίζεται στη γραφή. Υπήρξε οραματιστής και πρωτεργάτης της θεμελίωσης, το 1985, της Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου Χαλιναρά στην Αγροσυκιά, μεταφέροντας την εικόνα από τη Χάρσερα και δημιουργώντας έναν τόπο μνήμης και συνέχειας για τις νεότερες γενιές.
Το αρχείο του –μουσικό, φωτογραφικό, ιστορικό– είναι ανεκτίμητο. Με υπομονή, σεβασμό και μεράκι, συνέλεγε και κατέγραφε όσα αφορούσαν τη ζωή των Ποντίων στην Αγροσυκιά και την ευρύτερη περιοχή των Γιαννιτσών. Αναγνωρίζοντας την ανάγκη για σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν, δεν αρνήθηκε ποτέ τη βοήθειά του στους νεότερους. Μέσα από τις διηγήσεις του, τις λέξεις του και τη μνήμη του, αποτέλεσε μία ζωντανή βιβλιοθήκη της Χαρσερέτικης παράδοσης και της προσφυγικής ψυχής.
Τα τελευταία χρόνια τραγουδούσε ο ίδιος, ερασιτεχνικά, τους στίχους του, ενώ στο παρελθόν είχαν τραγουδηθεί από Ποντίους καλλιτέχνες δεύτερης και τρίτης γενιάς.
Το 1990 παντρεύτηκε τη δεύτερη σύζυγό του, Πηνελόπη Μεταξά, με την οποία έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του στην Αγροσυκιά. Έφυγε από τη ζωή την 1η Ιουνίου 2025, αφήνοντας πίσω του δυο παιδιά, τον Στάθη και τη Βίκυ, και μια πολύτιμη παρακαταθήκη λόγου, μνήμης και πίστης στον ποντιακό πολιτισμό.
Ο Μίμης ο Χαρσερέτες, όπως τον αποκαλούσαν, υπήρξε κάτι περισσότερο από λαογράφος ή στιχουργός· ήταν το στόμα και το αυτί μιας γενιάς που έζησε, θυμήθηκε και τραγούδησε για να μην ξεχάσουμε.
album
Albums/Singles (1)
Καρδίας αναστέναγμαν 2023
lyrics
Τραγούδια (24)
- Αγάπα κόρ’, αγάπα κόρ’ - Καρδίας αναστέναγμαν
- Α’έρ’ ι-μ’ και Χαλιναρά μ’ - Καρδίας αναστέναγμαν
- Άμον γυρευός Ποσ̌άς - Τσ’ εγάπ’ς τα χαβεσλούκια
- Αναστορώ τον κύρη μ’ - Ψηλά κράτ’ τ’ όνομα σ’
- Αναστορώ τον κύρη μ’ - Καρδίας αναστέναγμαν
- Ανθοπιδεβασέας - Ανθοπιδεβασέας
- Ας έτον εκείν’ ο καιρός - Καρδίας αναστέναγμαν
- Εγάπ’ είχα κρύον νερόν - Καρδίας αναστέναγμαν
- Εγάπη μ’ έν’ ’κοδέσπαινα - Καρδίας αναστέναγμαν
- Εδέβανε τα χρόνι͜α - Αρχοντοκόριτσο μ’
- Έναν μικρίκον βεσιέτ’ - Κεμεντζ̌έ και λαλία
- Η στράτα τη ζωής εμουν - Καρδίας αναστέναγμαν
- Κεμεντζ̌ετζ̌ή αθάνατε - Καρδίας αναστέναγμαν
- Μανίτσα μ’, αραεύω σε - Καρδίας αναστέναγμαν
- Νασάν εκείνο το πουλίν - Καρδίας αναστέναγμαν
- Πία, τραγώδ’ και χόρεψον - Ψηλά κράτ’ τ’ όνομα σ’
- Προσ̌κύνεμαν σην Σάνταν - Τη ψ̌ης αροθυμίας
- Σουμέλα Παναΐα - Καρδίας αναστέναγμαν
- Τ’ εμέτερον αντάμωση - Καρδίας αναστέναγμαν
- Τα χρόνι͜α μ’ επολλάεψαν - Καρδίας αναστέναγμαν
- Την κάλη μ’ είδα σ’ όρωμα μ’ - Ψηλά κράτ’ τ’ όνομα σ’
- Το τουλουμόπον - Ανθοπιδεβασέας
- Τον Πόντον σίτι͜α εφήν’ναμε - Καρδίας αναστέναγμαν
- Ψαλμόν σ’ εμετέρτς - Καρδίας αναστέναγμαν
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 