Στιχουργοί: Μίμης Τσελεπίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Τ’ εμέτερον αντάμωση από Θεού γραμμένον Έρθες σουμά μ’ κι ελάρωσες την ψ̌η μ’ το πονεμένον Γραμμένον από Θεού και θέλεμαν τ’ Ατουνού Ση ζωής ι-μ’ το ποράν’ έγκε σε σ’ εμόν το γιάν’ Έρθες άμον Καλομηνάς κι άμον χαράς πουλόπον Έγκες τσ̌ιτσ̌έκια πλουμιστά σ’ άσπρον το κιφαλόπο μ’ Άμον πουλόπον χαράς και άμον Καλομηνάς Έγκες άσπρον τουτουγιάν’ να μυρίσκουμαι σεβτάν Έγκες τσ̌ιτσ̌έκια πλουμιστά μοθόπωρον ντ’ ανθίζ’νε Σην καρδία μ’ ερίζωσαν, πάντα θα σκουντουλίζ’νε Σο μοθόπωρον απάν’ πλουμισμένον τουτουγιάν’ Σκουντουλί͜εις απέσ’ σην ψ̌η μ’, εμόρφυνες τη ζωή μ’ Η στράτα μουν χαράς ομάλ’ κι αθοπιδεβασέας Μετ’ εσέν, κόρ’, αθίσκουμαι, σεβταλής λαλαχ̌έας Λαλαχ̌έας σεβταλής ους το τέλος τη ζωής Αέτσ’ θέλω να τελέν’ η ζωή μ’, κόρ’, μετ’ εσέν Ζευγαρωμέν’ κι αγαπεμέν’, τ’ έναν τ’ άλλο κρατούμε Εντάμαν ους τον θάνατον θέλω να συγερούμε Έχω απλέρωτον μουράτ’ -έξ’ ας σο κακόν τ’ ομμάτ’- μετ’ εσέν να συγερώ τον Θεόν παρακαλώ
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αγαπεμέν’ | αγαπημένοι | ||
| αέτσ’ | έτσι | ||
| αθίσκουμαι | στολίζομαι με άνθη, καλλωπίζομαι | ||
| αθοπιδεβασέας | δρόμοι γεμάτη άνθη | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανθίζ’νε | ανθίζουν | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| απλέρωτον | ανεκπλήρωτο | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατουνού | αυτουνού | ||
| γιάν’ | πλάι, πλευρά | yan | |
| έγκε | έφερε | ||
| έγκες | έφερες | ||
| ελάρωσες | γιάτρεψες, θεράπευσες | ||
| εμέτερον | δικός/ή/ό μου | ἡμέτερος | |
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| εμόρφυνες | ομόρφυνες | ||
| εντάμαν | μαζί | ||
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| έρθες | ήρθες | ||
| ερίζωσαν | ρίζωσαν | ||
| ζευγαρωμέν’ | ζευγαρωμένοι | ||
| θάνατον | θάνατος | ||
| θέλεμαν | θέλημα | ||
| Καλομηνάς | Μάιος | ||
| κιφαλόπο | κεφαλάκι | ||
| λαλαχ̌έας | παραχαϊδεμένος, μαμμόθρεφτος | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μοθόπωρον | φθινόπωρο | ||
| μουν | μας | ||
| μουράτ’ | επιθυμία, πόθος | murat/murād | |
| μυρίσκουμαι | μυρίζω κτ, οσφραίνομαι | ||
| ομάλ’ | ομαλό, ευθεία, πεδιάδα, ονομασία ποντιακού χορού | ||
| ομμάτ’ | μάτι | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πλουμιστά | στολισμένα, διακοσμημένα με ζωγραφιές ή κεντήματα, πολύχρωμα | pluma | |
| ποράν’ | μπόρα, καταιγίδα | boran<βενετ. bora<λατ. Boreas <Βορέας (αντιδάνειο) | |
| πουλόπον | πουλάκι | ||
| σεβταλής | ερωτοχτυπημένος, ερωτευμένος | sevdalı | |
| σεβτάν | αγάπη, έρωτα | sevda/sevdā | |
| σκουντουλί͜εις | ευωδιάζεις, μοσχοβολάς | ||
| σκουντουλίζ’νε | ευωδιάζουν, μοσχοβολούν | ||
| σουμά | κοντά | ||
| συγερούμε | γερνάμε μαζί | ||
| συγερώ | γερνάω μαζί με κπ | ||
| τελέν’ | (μεταβ.) τελειώνω/ει κτ | ||
| τουτουγιάν’ | το φυτό αμάραντος (Helichrysum stoechas – Ελίχρυσος ο πολύτιμος) | dudiye otu/tutuya | |
| τσ̌ιτσ̌έκια | λουλούδια | çiçek | |
| ψ̌η | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αγαπεμέν’ | αγαπημένοι | ||
| αέτσ’ | έτσι | ||
| αθίσκουμαι | στολίζομαι με άνθη, καλλωπίζομαι | ||
| αθοπιδεβασέας | δρόμοι γεμάτη άνθη | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανθίζ’νε | ανθίζουν | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| απλέρωτον | ανεκπλήρωτο | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατουνού | αυτουνού | ||
| γιάν’ | πλάι, πλευρά | yan | |
| έγκε | έφερε | ||
| έγκες | έφερες | ||
| ελάρωσες | γιάτρεψες, θεράπευσες | ||
| εμέτερον | δικός/ή/ό μου | ἡμέτερος | |
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| εμόρφυνες | ομόρφυνες | ||
| εντάμαν | μαζί | ||
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| έρθες | ήρθες | ||
| ερίζωσαν | ρίζωσαν | ||
| ζευγαρωμέν’ | ζευγαρωμένοι | ||
| θάνατον | θάνατος | ||
| θέλεμαν | θέλημα | ||
| Καλομηνάς | Μάιος | ||
| κιφαλόπο | κεφαλάκι | ||
| λαλαχ̌έας | παραχαϊδεμένος, μαμμόθρεφτος | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μοθόπωρον | φθινόπωρο | ||
| μουν | μας | ||
| μουράτ’ | επιθυμία, πόθος | murat/murād | |
| μυρίσκουμαι | μυρίζω κτ, οσφραίνομαι | ||
| ομάλ’ | ομαλό, ευθεία, πεδιάδα, ονομασία ποντιακού χορού | ||
| ομμάτ’ | μάτι | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πλουμιστά | στολισμένα, διακοσμημένα με ζωγραφιές ή κεντήματα, πολύχρωμα | pluma | |
| ποράν’ | μπόρα, καταιγίδα | boran<βενετ. bora<λατ. Boreas <Βορέας (αντιδάνειο) | |
| πουλόπον | πουλάκι | ||
| σεβταλής | ερωτοχτυπημένος, ερωτευμένος | sevdalı | |
| σεβτάν | αγάπη, έρωτα | sevda/sevdā | |
| σκουντουλί͜εις | ευωδιάζεις, μοσχοβολάς | ||
| σκουντουλίζ’νε | ευωδιάζουν, μοσχοβολούν | ||
| σουμά | κοντά | ||
| συγερούμε | γερνάμε μαζί | ||
| συγερώ | γερνάω μαζί με κπ | ||
| τελέν’ | (μεταβ.) τελειώνω/ει κτ | ||
| τουτουγιάν’ | το φυτό αμάραντος (Helichrysum stoechas – Ελίχρυσος ο πολύτιμος) | dudiye otu/tutuya | |
| τσ̌ιτσ̌έκια | λουλούδια | çiçek | |
| ψ̌η | ψυχή |
