Γιώργος Κεμανετζίδης
Γιώργος Κεμανετζίδης
1 Ιανουαρίου 1935
17 Νοεμβρίου 2007Ο Γιώργος Κεμανετζίδης γεννήθηκε το 1935 στη Δάφνη Πέλλας, το τρίτο από τα επτά παιδιά του Χαράλαμπου και της Κεράσας. Οι ρίζες του απλώνονταν βαθιά στον ποντιακό χώρο· οι πρόγονοί του, ξεκινώντας από την Αργυρούπολη, μετοίκησαν στην Ορντού, κατόπιν στο Ατάπαζαρ, και με την ανταλλαγή του 1922 εγκαταστάθηκαν στη Δάφνη και στον Ασκό. Από μικρός μυήθηκε στη λύρα, ακολουθώντας το παράδειγμα του πατέρα του, και βρήκε έμπνευση μέσα από το ραδιόφωνο, ακούγοντας τον Γώγο Πετρίδη και τον Γιωργούλη Κουγιουμτζίδη, με τον οποίο μάλιστα τον συνέδεσε αργότερα στενή φιλία.
Κατά τη δεκαετία του ’60 διατηρούσε καφενείο στη Δάφνη, το οποίο μετέτρεψε σε επίκεντρο κοινωνικής και μουσικής ζωής, διοργανώνοντας ποντιακές βραδιές και εκδηλώσεις. Το 1966 παντρεύτηκε τη Χριστοδούλα Κοτσαμανίδου και το 1970 εγκαταστάθηκαν οικογενειακώς στη Γερμανία. Εκεί άρχισε πλέον να παίζει επαγγελματικά, συνεργαζόμενος με σημαντικά ονόματα της ποντιακής μουσικής, όπως τον Πέτρο Χαραλαμπίδη, τον Γιώργο Εμμανουηλίδη, τον Χρήστο Παπαδόπουλο, τον Θόδωρο Παυλίδη και τη Νόπη Παπαδοπούλου. Αναλάμβανε ο ίδιος τη διοργάνωση εμφανίσεων, φέρνοντας καλλιτέχνες από την Ελλάδα, οι οποίοι πολλές φορές παρέμεναν για μήνες.
Το 1997 επέστρεψε στη Δάφνη, όπου και επαναλειτούργησε το καφενείο του, που σύντομα εξελίχθηκε ξανά σε σημείο αναφοράς, προσελκύοντας επισκέπτες και από γειτονικά χωριά. Με την ίδια αγάπη που έδειχνε για τη λύρα και τους στίχους που αφηγούνταν ιστορίες ή κοινωνικά ζητήματα, μετέδιδε την τέχνη και τις αξίες του στους γιους του, Μπάμπη και Χρήστο. Όπως θυμάται ο Μπάμπης, «Μας έβαζε κάθε μέρα στη διαδικασία της μελέτης. Έδινε μαθήματα συμπεριφοράς, μουσικής αλλά και ζωής».
Θαύμαζε τον Πέτρο Χαραλαμπίδη και ξεχώριζε το παίξιμο του Ασλανίδη, το οποίο χαρακτήριζε «ρυθμικό και κοφτό». Έλεγε χαρακτηριστικά:
«Όταν παίζει ο Ασλανίδης, κι οι αποθαμέν’ πα σ’κούνταν».
Το καλλιτεχνικό του αποτύπωμα καταγράφηκε και δισκογραφικά. Το 1978 ηχογράφησε με τον Θόδωρο Παυλίδη τον δίσκο «Μάνα, πατέρα ’κ’ εγνώρτσα», με το ομώνυμο τραγούδι να γνωρίζει μεγάλη επιτυχία. Έγραψε μουσική με δικό του τρόπο, ενώ τραγούδια του ερμήνευσαν ο Στάθης Νικολαΐδης και ο Παυλάκης Καλαϊτζίδης.
Ο ίδιος έλεγε στην Άννυ Κωνσταντινίδου:
«Ο πατέρας μου έπαιζε λύρα, άκουγα πως έπαιζε και από τότε άρχισα εγώ μόνος μου... Το όνομα Κεμανετζίδης το πήραμε από τον κεμεντζ̌έ…»
Απεβίωσε στις 17 Νοεμβρίου 2007, αφήνοντας πίσω του πολύτιμη μουσική κληρονομιά, αλλά και ένα ζωντανό παράδειγμα ήθους, πάθους και αφοσίωσης στην ποντιακή παράδοση.
album
Albums/Singles (24)
Έρθεν η ώρα 2003
lyrics
Τραγούδια (68)
- Αητέντς επαραπέτανεν - Έρθεν η ώρα
- Αητέντς και περιστέρα - Η φωνή του Πόντου Νο3
- Αητέντς και περιστέρα - Αητέντς και περιστέρα/Τ’ εμόν η σεβντά
- Άλλα ενούνιζα - Άλλα ενούνιζα/Ετράνυνα ορφανός
- Ανάθεμα τον πόλεμον - Η φωνή του Πόντου No4 | Αγαπώ σε, αγαπώ σε
- Αρχοντοπαίδ’ - Θεέ μ’, την στράταν δείξον με
- Αχ, έλα πουλί μ’ - Έρθεν η ώρα
- Αχ! να έμ’νε σ’ οσπιτόπο μ’ - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- Βέχω, βέχω - Έρθεν η ώρα
- Γιατί μάνα; - Η φωνή του Πόντου Νο3
- Γιατί, μάνα; - Γιατί, μάνα;/Επήγα σ’ έναν γιατρόν
- Γιατί να είσαι τη χώρας; - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- Γραμμένον αέτσ’ έτονε - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- Γραμμένον αέτσ’ έτονε - Σ’κώνω το ποτήρι μ’, πίνω/Γραμμένον αέτσ’ έτονε
- Εγγονόπο μ’, αγγελούδ’ - Ο ταξιδευτής
- Εδέκα σε την καρδία μ’ - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- Είχα είναν μάναν - Είχα είναν μάναν/Χ̌ερενίτ’σσα
- Έλα απάν’ ι-μ’, έλα - Η ψ̌η μ’ επέρεν άψιμον/Έλα απάν’ ι-μ’, έλα
- Έλα απάν’ ι-μ’, έλα - Η φωνή του Πόντου No4 | Αγαπώ σε, αγαπώ σε
- Έμορφον κορτσόπον - Έμορφον κορτσόπον/Αχ! μανίτσα μ’
- Έμορφον κορτσόπον - Ποντιακό Γλέντι | Αηλί που ’κ’ ευρέθεν
- Έρθεν η ώρα ατώρα - Έρθεν η ώρα
- Έρθεν ο Χάρον σην πόρτα μ’ - Η φωνή του Πόντου No4 | Αγαπώ σε, αγαπώ σε
- Εσέν τερώ, ξαν τερώ - Έρθεν η ώρα
- Έτον είνας πετεινός - Έτον είνας πετεινός/Τ’ αγνάντεμαν
- Έτον είνας πετεινός - Η φωνή του Πόντου Νο2
- Ετράνυνα ορφανός - Άλλα ενούνιζα/Ετράνυνα ορφανός
- Ετράνυνα ορφανός - Ετράνυνα ορφανός
- Ετράνυνα ορφανός - Αγαπώ σε κι αγαπάς με
- Η βάπτιση - Κιβωτός
- Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον - Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον/Όντες χάντς το ζευγάρι σ’
- Η κόρ’ επήεν σον παρχάρ’ - Έρθεν η ώρα
- Η προξενεία - Η φωνή του Πόντου Νο3
- Η προξενεία - Η προξενεία/Ας έχ’νε την αμαρτία μ’
- Η ψ̌η μ’ επέρεν άψιμον - Η φωνή του Πόντου Νο2
- Η ψ̌η μ’ επέρεν άψιμον - Τα δανεικά/Η ψ̌η μ’ επέρεν άψιμον
- ’Κ’ επορώ, ’κ’ επορώ - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- Καρδία μ’, έβγαλ’ το φαρμάκ’ - Μ’ έναν λαλίαν και έναν καρδίαν
- Κλαίγ’νε π’ αποχωρίουνταν - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- Κλαίει η λύρα - Η φωνή του Πόντου Νο2
- Κλαίει η λύρα - Κλαίει η λύρα/Μέσον και παράν
- Κοτσομπόλα Αρετή - Ο Πετρίδης/Κοτσομπόλα Αρετή
- Μάνα, τ’ εσά τα καλά - Έρθεν η ώρα
- Με όνειρα επάντρεψα - Κιβωτός
- Ν’ αηλί τον πονεμένον - Η φωνή του Πόντου No4 | Αγαπώ σε, αγαπώ σε
- Ο Αδάμ και η Εύα - Ο Αδάμ και η Εύα/Οι κυνηγοί
- Ο Πετρίδης - Ο Πετρίδης/Κοτσομπόλα Αρετή
- Οι κυνηγοί - Ο Αδάμ και η Εύα/Οι κυνηγοί
- Όντες ηύρα την αγάπη μ’ - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- Όντες χάντς το ζευγάρι σ’ - Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον/Όντες χάντς το ζευγάρι σ’
- Πάντα να έμ’ είκοσ’ χρονών - Τ’ έμορφα τα ώρας/Πάντα να έμ’ είκοσ’ χρονών
- ΠΑΟΚ πρωταθλητής - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- ΠΑΟΚ Πρωταθλητής 1976 - ΠΑΟΚ Πρωταθλητής 1976/Σερανίτσα
- Ποντιέσσα, ζηλευτέσσα - Άστρον είσαι και φωτά͜εις
- Σ’κώνω το ποτήρι μ’, πίνω - Η φωνή του Πόντου No4 | Αγαπώ σε, αγαπώ σε
- Τ’ έμορφα τα ώρας - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- Τα δανεικά - Τα δανεικά/Η ψ̌η μ’ επέρεν άψιμον
- Τα δανεικά - Η φωνή του Πόντου Νο2
- Τη μάνας η εγάπ’ - Η φωνή του Πόντου Νο2
- Τη μάνας η εγάπ’ - Τη μάνας η εγάπ’/Να έτον τ’ εμόν η σεβντά
- Τη μάνας η εγάπ’ - Τη μάνας η εγάπ’/Επήγα σ’ έναν γιατρόν
- Τη παραδείσ’ τα μήλα - Η φωνή του Πόντου Νο5 | Η Εύα, ο δι͜άβολον, ο Αδάμ και το μήλον
- Την καρδία μ’ έκαψαν - Η φωνή του Πόντου No4 | Αγαπώ σε, αγαπώ σε
- Το τραγούδι των κυνηγών - Έρθεν η ώρα
- Το Τσ̌άμπασ̌ιν - Έρθεν η ώρα
- Το φίλεμα σ’ τριαντάφυλλον - Θεέ μ’, την στράταν δείξον με
- Φιλότιμος εγώ ’γεννέθα - Έρθεν η ώρα
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 