Στιχουργοί: Χρήστος Καλιοντζίδης
Συνθέτες: Χρήστος Καλιοντζίδης
Τόνυαλης κεμεντζ̌ετζ̌ής σα χορόντας τσαλιμτσ̌ής Παίζ’ τογρία κατενά και σο ζιλ και σο καπάν Ολόερα ας σο μεϊντάν’ εσ’κώθανε σο ποδάρ’ Κι απ’ ακεί ο ταουλτσ̌ής! Το κοπάλ’ τρομάζ’ την γην! Σα χαράντας και σα πόνι͜α κρούει απάν’ σον χορόν κι αέτσ’ έρ’ται ξαν και πάει τη Τόνυας το τρομαχτόν Έχ̌’ κι έρ’ται ο τουλουμτσ̌ής, Μάτσ̌καλης πολλά τογρής Το τσιμπόν’ ατ’ κωδωνίζ’ και το πόστ’ν ατ’ φτιλακίζ’ κι όντες σκαλών’ σον χορόν τα κορτσόπα τυρι͜αννίζ’ Κορτσόπα και παλληκάρι͜α τέκια είναι και ζευγάρι͜α Ους σον πουρνόν πα ταγιανίζ’νε τ’ ομμματόπα τουν υλίζ’νε και η σεβντά το τρανόν, απομέν’ το υστερνόν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αέτσ’ | έτσι | ||
| ακεί | εκεί | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απομέν’ | απομένει | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| έρ’ται | έρχεται | ||
| εσ’κώθανε | σηκώθηκαν | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| έχ̌’ κι έρ’ται | είναι στον ερχομό, έρχεται | ||
| ζιλ | οι ψιλά κουρδισμένες χορδές της λύρας, το οξύφωνα κουρδισμένο όργανο | zil | |
| καπάν | οι μπάσα κουρδισμένες χορδές της λύρας | kaba | |
| κατενά | καθαρά, ξεπλυμένα, ξεθολωμένα | κατανίζω | |
| κεμεντζ̌ετζ̌ής | λυράρης | kemençeci | |
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| κωδωνίζ’ | κουδουνίζει | ||
| μεϊντάν’ | πλατεία, αλάνα | meydan/meydān | |
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| ολόερα | ολόγυρα | ||
| όντες | όταν | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παίζ’ | παίζω/παίζει | ||
| ποδάρ’ | πόδι | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πόνι͜α | πόνοι | ||
| πόστ’ν | δέρμα | post/pūst | |
| πουρνόν | πρωί, πρωινό, επαύριον | ||
| σεβντά | αγάπη, έρωτας | sevda/sevdā | |
| σκαλών’ | αρχινώ/ά, ξεκινώ/άει, εκκινώ/εί ένα έργο/δουλειά | ||
| ταγιανίζ’νε | αντέχουν, βαστάνε, υπομένουν | dayanmak | |
| τέκια | στριφώματα | etek | |
| τογρής | ευθύς, έντιμος, ακέραιος | doğru | |
| τογρία | αληθινά, ίσια, ευθεία, σωστά | doğru | |
| τουν | τους | ||
| τρομάζ’ | τρέμει | ||
| τρομαχτόν | ονομασία ποντιακού χορού | ||
| τυρι͜αννίζ’ | τυραννάει, ταλαιπωρεί | ||
| υλίζ’νε | στραγγίζουν, διυλίζουν, καταστάζουν | ὑλίζω | |
| υστερνόν | κατοπινό, τελευταίο, στερνό | ||
| φτιλακίζ’ | σπαρταρά, πάλλεται γρήγορα | ||
| χαράντας | χαρές, γάμοι | ||
| χορόντας | (ονομ. τα) χοροί, (αιτ.) χορούς |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αέτσ’ | έτσι | ||
| ακεί | εκεί | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απομέν’ | απομένει | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| έρ’ται | έρχεται | ||
| εσ’κώθανε | σηκώθηκαν | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| έχ̌’ κι έρ’ται | είναι στον ερχομό, έρχεται | ||
| ζιλ | οι ψιλά κουρδισμένες χορδές της λύρας, το οξύφωνα κουρδισμένο όργανο | zil | |
| καπάν | οι μπάσα κουρδισμένες χορδές της λύρας | kaba | |
| κατενά | καθαρά, ξεπλυμένα, ξεθολωμένα | κατανίζω | |
| κεμεντζ̌ετζ̌ής | λυράρης | kemençeci | |
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| κωδωνίζ’ | κουδουνίζει | ||
| μεϊντάν’ | πλατεία, αλάνα | meydan/meydān | |
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| ολόερα | ολόγυρα | ||
| όντες | όταν | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παίζ’ | παίζω/παίζει | ||
| ποδάρ’ | πόδι | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πόνι͜α | πόνοι | ||
| πόστ’ν | δέρμα | post/pūst | |
| πουρνόν | πρωί, πρωινό, επαύριον | ||
| σεβντά | αγάπη, έρωτας | sevda/sevdā | |
| σκαλών’ | αρχινώ/ά, ξεκινώ/άει, εκκινώ/εί ένα έργο/δουλειά | ||
| ταγιανίζ’νε | αντέχουν, βαστάνε, υπομένουν | dayanmak | |
| τέκια | στριφώματα | etek | |
| τογρής | ευθύς, έντιμος, ακέραιος | doğru | |
| τογρία | αληθινά, ίσια, ευθεία, σωστά | doğru | |
| τουν | τους | ||
| τρομάζ’ | τρέμει | ||
| τρομαχτόν | ονομασία ποντιακού χορού | ||
| τυρι͜αννίζ’ | τυραννάει, ταλαιπωρεί | ||
| υλίζ’νε | στραγγίζουν, διυλίζουν, καταστάζουν | ὑλίζω | |
| υστερνόν | κατοπινό, τελευταίο, στερνό | ||
| φτιλακίζ’ | σπαρταρά, πάλλεται γρήγορα | ||
| χαράντας | χαρές, γάμοι | ||
| χορόντας | (ονομ. τα) χοροί, (αιτ.) χορούς |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 