.
.
Η καμπάνα του Πόντου

Ο Αε-Σάββας κρυφοκλαίει

Ο Αε-Σάββας κρυφοκλαίει
fullscreen
Ο Αε-Σάββας κρυφοκλαίει
κι Αε-Φίλιππον στενάζει
όνταν ελέπ’νε να σουμών’ν’
τ’ άκλερα τα καράβι͜α
π’ είχαν πανία ολόμαυρα,
σ̌κοινία οφιδένι͜α,
π’ είχαν κατάρτι͜α άμον σταυρά,
μαύρα κι αραχνιασμένα,
π’ έρθαν ας σην Ανατολήν,
με θάνατου παντέραν
Η Όφ’ με τα χωρία ’θε,
με τ’ έμορφα λαγκάδι͜α,
τα κρύα ποταμόνερα,
τ’ ήμερα ακρογιάλια
π’ είχ̌εν τζαμία ντ’ έκρυφταν
εικόνας αγιασμένα
π’ είχ̌εν μολάδες χριστιανούς,
χοτζ̌άδες βαφτισμένους,
εκλείδωσεν τα εγκλησι͜άς
κι επέρεν τ’ ανοιγάρι͜α
επέρεν ας σο μαυρόχωμαν
κι ας σο άσπρον την πέτραν
κι έρθεν με τα φελούκας ατ’ς
κι άραξεν σην Δαφνούνταν
Το πορτοκαλολίβαδον,
το πράσινον το Ρίζιον,
εφέκεν τα νεράτζι͜α ’θε,
τα χρυσά πορτοκάλια,
ετυλίγεν τα φύλλα τουν,
σάβανα μυρωμένα
κι έρθεν με τ’ άλλτς, έρθεν με τ’ ούλτς,
σο μαύρον τ’ ακρογιάλι
Έρθανε και τα Σούρμενα,
με τα πολλά καΐκια,
με τοι πολλούς τοι ξενιτειάντς,
με τοι καλούς ψαλτάδες,
έρθανε και εκχ̌ύγανε
κι εγόμωσαν τα στράτας
κι ενώθανε με τ’ αλλουνούς,
π’ έρθαν ας σα ραχ̌ία
Ν’ αηλί εμέν, να βάι εμέν,
ντό είν’ ατά ντ’ ελέπω;
Ούλ’ επέλεκαν τον γιαλόν
κι εφέκαν τα τουμπία
Εκείν’ π’ έγκεν ανατολή,
κι άλλ’ π’ έφερεν η δύση,
εκείν’ π’ έρθαν ας σα ψηλά,
κι άλλ’ ας σα θαλασσάκρι͜α,
π’ έρθαν ας σα γειτονοτόπ’ς
και ας σα σιμοχώρι͜α,
ενώθανε και έβαλαν
σην μέσ’ την Τραπεζούνταν
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
αηλίαλίμονο ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός)
άκλεραάκληρα, φτωχά, δυστυχή, ταλαίπωρα
άλλτςάλλους
άμονσαν, όπως, καθώς ἅμα
ανοιγάρι͜ακλειδιά
ας σααπ’ τα ασό σα (από τα)
ας σηναπ’ την ασό σην (από την)
ας σοαπ’ το ασό σο (από το)
ατάαυτά
ατ’ςαυτής, της
γειτονοτόπ’ςγειτονικούς τόπους
έγκενέφερε
εγόμωσανγέμισαν
εικόνας(ονομ. πληθ., τα) εικόνες
είν’(για πληθ.) είναι
εκείν’εκείνοι/α
έκρυφτανέκρυβαν
εκχ̌ύγανεεκχύθηκαν, χύθηκαν, εξέρρευσαν εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω
ελέπ’νεβλέπουνε
ελέπωβλέπω
έμορφαόμορφα
ενώθανεενώθηκαν
επέλεκανεγκατέλειψαν, άφησαν ἀπόλλυμι
επέρενπήρε
έρθανήρθαν
έρθανεήρθαν
έρθενήρθε
ετυλίγεντυλίχθηκε
εφέκαναφήσαν
εφέκενάφησε
θαλασσάκρι͜αοι ακροθαλασσιές, τα ακρογιάλια
’θετου/της
καΐκιαμικρές βάρκες kayık
μέσ’μέση
ν’ αηλίαλίμονο μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός
ξενιτειάντςξενιτεμένους
όντανόταν
ούλ’όλοι
ούλτςόλους
παντέρανσημαία που υψώνεται ως ιδιαίτερο διακριτικό παρουσίας bandiera
πολλά(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
ραχ̌ίαράχες, βουνά
σιμοχώρι͜αγειτονικά/κοντινά χωριά
σ̌κοινίασχοινιά
σουμών’ν’σιμώνουν, πλησιάζουν, κοντεύουν
σταυράσταυροί
στράτας(ονομ.) δρόμοι, (αιτ.) δρόμους
τοιτους/τις
τουμπίαυψώματα, λοφίσκοι, μικρές προεξοχές σε ομαλό έδαφος tumba<τύμβος
τουντους
φελούκαςβάρκες
χοτζ̌άδεςΤούρκοι ιεροδιδάσκαλοι, ιμάμηδες hoca/ḫvāce
χωρίαχωριά
ψαλτάδεςψάλτες
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλ.
αηλίαλίμονο ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός)
άκλεραάκληρα, φτωχά, δυστυχή, ταλαίπωρα
άλλτςάλλους
άμονσαν, όπως, καθώς ἅμα
ανοιγάρι͜ακλειδιά
ας σααπ’ τα ασό σα (από τα)
ας σηναπ’ την ασό σην (από την)
ας σοαπ’ το ασό σο (από το)
ατάαυτά
ατ’ςαυτής, της
γειτονοτόπ’ςγειτονικούς τόπους
έγκενέφερε
εγόμωσανγέμισαν
εικόνας(ονομ. πληθ., τα) εικόνες
είν’(για πληθ.) είναι
εκείν’εκείνοι/α
έκρυφτανέκρυβαν
εκχ̌ύγανεεκχύθηκαν, χύθηκαν, εξέρρευσαν εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω
ελέπ’νεβλέπουνε
ελέπωβλέπω
έμορφαόμορφα
ενώθανεενώθηκαν
επέλεκανεγκατέλειψαν, άφησαν ἀπόλλυμι
επέρενπήρε
έρθανήρθαν
έρθανεήρθαν
έρθενήρθε
ετυλίγεντυλίχθηκε
εφέκαναφήσαν
εφέκενάφησε
θαλασσάκρι͜αοι ακροθαλασσιές, τα ακρογιάλια
’θετου/της
καΐκιαμικρές βάρκες kayık
μέσ’μέση
ν’ αηλίαλίμονο μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός
ξενιτειάντςξενιτεμένους
όντανόταν
ούλ’όλοι
ούλτςόλους
παντέρανσημαία που υψώνεται ως ιδιαίτερο διακριτικό παρουσίας bandiera
πολλά(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
ραχ̌ίαράχες, βουνά
σιμοχώρι͜αγειτονικά/κοντινά χωριά
σ̌κοινίασχοινιά
σουμών’ν’σιμώνουν, πλησιάζουν, κοντεύουν
σταυράσταυροί
στράτας(ονομ.) δρόμοι, (αιτ.) δρόμους
τοιτους/τις
τουμπίαυψώματα, λοφίσκοι, μικρές προεξοχές σε ομαλό έδαφος tumba<τύμβος
τουντους
φελούκαςβάρκες
χοτζ̌άδεςΤούρκοι ιεροδιδάσκαλοι, ιμάμηδες hoca/ḫvāce
χωρίαχωριά
ψαλτάδεςψάλτες
Ο Αε-Σάββας κρυφοκλαίει

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr

Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της IpHost