Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Έταιρον κι η λυγερή πάν’ όλεν τον ποταμόν Έταιρον επέρνιξεν και η κόρ’ ’κ’ επόρεσεν -Πέρνιξον με -ν-, Έταιρε το ζωνάρι μ’ δίγω σε -Το ζωνάρ’ τ’ εσόν ας έν’, άλλο τάμαν τάξον με -Πέρνιξον με -ν-, Έταιρε το βραχ̌ιόλι μ’ δίγω σε -Ντό να ευτάγω τ’ άκλερον; τ’ άψιμον να καί͜ει ατο Άλλο τάμαν τάξον με κι εγώ εσέν περνίζω σε -Ας σην ψ̌η μ’ κι ανώτερα τ’ άλλα όλι͜α δίγω σε -Δος με, κόρη, ντ’ έταξες, την φιλιάν ντ’ ετάγαμε -Έμπρι͜α μουν λιβάδι͜α είν’, πάγω εκεί και δίγω σε -Έρθαμε κι εξέρθαμε κι εξεκαμπανίσταμε Αρ’ δος, κόρη, ντ’ έταξες και ντ’ εσυνετάγαμε -Διώξτ’ ατον τη σ̌κύλ’ το γιον, εγώ ’δέν ’κι δίγ’ ατον!
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άκλερον | άκληρο, φτωχό, δύστυχο, ταλαίπωρο | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| άψιμον | φωτιά | ||
| ’δέν | τίποτα | ||
| δίγ’ | δίνω | ||
| δίγω | δίνω | ||
| δος | δώσε | ||
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| έμπρι͜α | μπροστά | ἐμπρός | |
| έν’ | είναι | ||
| εξεκαμπανίσταμε | απομακρυνθήκαμε πολύ, ξεμακραίναμε | ||
| εξέρθαμε | φτάσαμε | ||
| επέρνιξεν | διέσχισε, πέρασε απέναντι | ||
| επόρεσεν | μπόρεσε | ||
| έρθαμε | ήρθαμε | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| εσυνετάγαμε | συμφωνήσαμε, συνταχθήκαμε | ||
| ετάγαμε | συμφωνήσαμε, ταχθήκαμε | ||
| έταιρε | σύντροφε! συνοδοιπόρε! | ||
| έταιρον | σύντροφος, συνοδοιπόρος | ||
| ευτάγω | κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| μουν | μας | ||
| όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
| περνίζω | διασχίζω, περνώ απέναντι | ||
| πέρνιξον | (προστ.) διέσχισε, πέρασε απέναντι | ||
| σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
| τάξον | (προστ.) τάξε | ||
| φιλιάν | φίλημα | ||
| ψ̌η | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άκλερον | άκληρο, φτωχό, δύστυχο, ταλαίπωρο | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| άψιμον | φωτιά | ||
| ’δέν | τίποτα | ||
| δίγ’ | δίνω | ||
| δίγω | δίνω | ||
| δος | δώσε | ||
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| έμπρι͜α | μπροστά | ἐμπρός | |
| έν’ | είναι | ||
| εξεκαμπανίσταμε | απομακρυνθήκαμε πολύ, ξεμακραίναμε | ||
| εξέρθαμε | φτάσαμε | ||
| επέρνιξεν | διέσχισε, πέρασε απέναντι | ||
| επόρεσεν | μπόρεσε | ||
| έρθαμε | ήρθαμε | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| εσυνετάγαμε | συμφωνήσαμε, συνταχθήκαμε | ||
| ετάγαμε | συμφωνήσαμε, ταχθήκαμε | ||
| έταιρε | σύντροφε! συνοδοιπόρε! | ||
| έταιρον | σύντροφος, συνοδοιπόρος | ||
| ευτάγω | κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| μουν | μας | ||
| όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
| περνίζω | διασχίζω, περνώ απέναντι | ||
| πέρνιξον | (προστ.) διέσχισε, πέρασε απέναντι | ||
| σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
| τάξον | (προστ.) τάξε | ||
| φιλιάν | φίλημα | ||
| ψ̌η | ψυχή |
