
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Παιδία, πουθέν είδετεν τ’ οφίδι͜α να τρών’ φύλλα; Την έμορφον φιλούν ατεν τογρία απέσ’ σα χ̌είλι͜α Φωτογραφίαν στείλω σε, τρανόν έν’ το χατίρι σ’ να τερείς κι απαροθυμάς, τρυγόνα μ’, το γεσίρι σ’ να τερείς κι απαροθυμάς το περισ̌άν’ τ’ αρνίν ι-σ’ Εποίκες με ρακόποτον και κρασομεθυσμένον Για πέει με, ντό εποίκα σε, τσούνας αφορισμένον; Εκείν’ το πέραν τα ραχ̌ι͜ά πασ̌κείμ’ ντο είναι χώρας Εκεί είναι κρύα νερά και παχ̌έα εβόρας Ο κύρη μ’ εκοπίασεν γράμματα να μαθίζ’ με Σα έμορφα τα κορτσόπα δέσκαλον να καθίζ’ με Ο ήλον κρούει σον πρόσωπο σ’, ο φέγγον σο κρεβάτι σ’ Εσύ -ν- ισ̌μάρ’ εντώκες με με το ζερβόν τ’ ομμάτι σ’ Ανάθεμά σε, νε Κουζλάρ¹ εσέν και τα γιαζία σ’ Ενθύμιον θ’ αφήνω σε τ’ εμά τα τραγωδίας
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| απαροθυμάς | αποβάλλεις/ξεπερνάς τη νοσταλγία | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| αφορισμένον | αφορισμένο, αναθεματισμένο | ||
| γεσίρι | κυριολ. αιχμάλωτος μτφ. ταλαιπώρος, αυτός που έχει υποστεί κακουχίες | esir | |
| γιαζία | πεδιάδες, εξοχή, ύπαιθρος | yazı | |
| δέσκαλον | δάσκαλο | ||
| εβόρας | σκιές, δροσερά μέρη | ||
| είδετεν | είδατε | ||
| εκείν’ | εκείνοι/α | ||
| εμά | δικά μου | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| εντώκες | χτύπησες, έκανες να | ||
| εποίκα | έκανα, έφτιαξα | ποιέω-ῶ | |
| εποίκες | έκανες, έφτιαξες | ποιέω-ῶ | |
| ισ̌μάρ’ | νεύμα, νόημα | işmar/նշմար | |
| καθίζ’ | καθίζω/ει κπ | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| μαθίζ’ | μαθαίνω/ει κτ σε κπ, διδάσκει | ||
| ομμάτι | μάτι | ὀμμάτιον | |
| οφίδι͜α | φίδια | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| πασ̌κείμ’ | μήπως, μήπως (και) | πᾶς καί ἔνι | |
| παχ̌έα | παχιά | ||
| πέει | (προστ.) πες | ||
| περισ̌άν’ | εξαθλιωμένo, κακομοίρη, δυστυχή | perişan/perīşān | |
| πουθέν | πουθενά | ||
| ρακόποτον | αυτός που πίνει πολύ ρακί | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| τερείς | κοιτάς | ||
| τογρία | αληθινά, ίσια, ευθεία, σωστά | doğru | |
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τσούνας | σκύλας | κύων→κύαινα | |
| φέγγον | φεγγάρι | ||
| χατίρι | χάρη, σεβασμός, υπόληψη | hatır/ḫāṭir | |
| χώρας | ξένος/η/ο/οι γενικά, οι/το/τα μη οικείο/α, ξενιτειάς |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| απαροθυμάς | αποβάλλεις/ξεπερνάς τη νοσταλγία | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| αφορισμένον | αφορισμένο, αναθεματισμένο | ||
| γεσίρι | κυριολ. αιχμάλωτος μτφ. ταλαιπώρος, αυτός που έχει υποστεί κακουχίες | esir | |
| γιαζία | πεδιάδες, εξοχή, ύπαιθρος | yazı | |
| δέσκαλον | δάσκαλο | ||
| εβόρας | σκιές, δροσερά μέρη | ||
| είδετεν | είδατε | ||
| εκείν’ | εκείνοι/α | ||
| εμά | δικά μου | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| εντώκες | χτύπησες, έκανες να | ||
| εποίκα | έκανα, έφτιαξα | ποιέω-ῶ | |
| εποίκες | έκανες, έφτιαξες | ποιέω-ῶ | |
| ισ̌μάρ’ | νεύμα, νόημα | işmar/նշմար | |
| καθίζ’ | καθίζω/ει κπ | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| μαθίζ’ | μαθαίνω/ει κτ σε κπ, διδάσκει | ||
| ομμάτι | μάτι | ὀμμάτιον | |
| οφίδι͜α | φίδια | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| πασ̌κείμ’ | μήπως, μήπως (και) | πᾶς καί ἔνι | |
| παχ̌έα | παχιά | ||
| πέει | (προστ.) πες | ||
| περισ̌άν’ | εξαθλιωμένo, κακομοίρη, δυστυχή | perişan/perīşān | |
| πουθέν | πουθενά | ||
| ρακόποτον | αυτός που πίνει πολύ ρακί | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| τερείς | κοιτάς | ||
| τογρία | αληθινά, ίσια, ευθεία, σωστά | doğru | |
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τσούνας | σκύλας | κύων→κύαινα | |
| φέγγον | φεγγάρι | ||
| χατίρι | χάρη, σεβασμός, υπόληψη | hatır/ḫāṭir | |
| χώρας | ξένος/η/ο/οι γενικά, οι/το/τα μη οικείο/α, ξενιτειάς |

¹ Το χωριό Κιζάρι ή Κίζαρι Ροδόπης (παλαιά ονομασία Κιζλάρ ή Κιζιλάρ)
