
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Αν αποθάνω θάψτε με -ν- και σ’ έναν παϊρόπον, ν’ ακούω τσ̌οπάν’ σ̌ύριγμαν και καβαλί’/κεμεντζ̌ές λαλόπον Το δάχτυλο σ’ ’κι αροθυμώ, το δαχτυλίδι σ’ έχω Και τη φωτογραφία σου απέσ’ σην τσ̌έπη μ’ έχω Κεμεντζ̌έ σίταν έπαιζα το ζιλ η κόρδα εκόπεν Ατό χουσ̌ούρ εγ̆έντονε, σο καρδόπο μ’ εντώκεν Ψηλά ραχ̌ι͜ά και πράσινα, δεντρόπα φυλλωμένα, κλίστεν κα’ τα κλαδόπα σουν και κλάψτεν για τ’ εμέναν Εχά ξαν! Αρ’ εχά ξαν! Τα πετεινάρι͜α εκούξαν Ατά τα σ̌κυλοκούταβα αποπίσ’ ι-μ’ ερρούξαν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| απέσ’ | μέσα | ||
| αποθάνω | πεθαίνω | ||
| αποπίσ’ | από πίσω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αροθυμώ | νοσταλγώ | ||
| ατά | αυτά | ||
| δεντρόπα | δεντράκια | ||
| εγ̆έντονε | έγινε | ||
| εκόπεν | κόπηκε | ||
| εκούξαν | φώναξαν, λάλησαν, κάλεσαν κπ ονομαστικά | ||
| εντώκεν | χτύπησε | ||
| ερρούξαν | έπεσαν | ||
| ζιλ | οι ψιλά κουρδισμένες χορδές της λύρας, το οξύφωνα κουρδισμένο όργανο | zil | |
| κα’ | κάτω | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κεμεντζ̌έ | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| κεμεντζ̌ές | λύρας | kemençe/kemānçe | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλαδόπα | κλαδάκια | ||
| κλάψτεν | (προστ.) κλάψτε | ||
| κλίστεν | (προστ.) σκύψτε, κλίνετε | ||
| κόρδα | χορδή | ||
| λαλόπον | λαλιά, φωνή | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| παϊρόπον | (υποκορ.) πλαγιά βουνού, άδενδρη κατωφέρεια | bayır | |
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| σίταν | καθώς, ενώ | σόταν<εις όταν | |
| σουν | σας | ||
| σ̌ύριγμαν | σφύριγμα | σῦριγξ | |
| τσ̌οπάν’ | τσομπάνηδες, βοσκοί, (γεν.) τσομπάνων | çoban/çūbān, şūbān | |
| χουσ̌ούρ | κομμάτια, θρύψαλα | huşur [οθωμ.περ.] |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| απέσ’ | μέσα | ||
| αποθάνω | πεθαίνω | ||
| αποπίσ’ | από πίσω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αροθυμώ | νοσταλγώ | ||
| ατά | αυτά | ||
| δεντρόπα | δεντράκια | ||
| εγ̆έντονε | έγινε | ||
| εκόπεν | κόπηκε | ||
| εκούξαν | φώναξαν, λάλησαν, κάλεσαν κπ ονομαστικά | ||
| εντώκεν | χτύπησε | ||
| ερρούξαν | έπεσαν | ||
| ζιλ | οι ψιλά κουρδισμένες χορδές της λύρας, το οξύφωνα κουρδισμένο όργανο | zil | |
| κα’ | κάτω | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κεμεντζ̌έ | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| κεμεντζ̌ές | λύρας | kemençe/kemānçe | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλαδόπα | κλαδάκια | ||
| κλάψτεν | (προστ.) κλάψτε | ||
| κλίστεν | (προστ.) σκύψτε, κλίνετε | ||
| κόρδα | χορδή | ||
| λαλόπον | λαλιά, φωνή | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| παϊρόπον | (υποκορ.) πλαγιά βουνού, άδενδρη κατωφέρεια | bayır | |
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| σίταν | καθώς, ενώ | σόταν<εις όταν | |
| σουν | σας | ||
| σ̌ύριγμαν | σφύριγμα | σῦριγξ | |
| τσ̌οπάν’ | τσομπάνηδες, βοσκοί, (γεν.) τσομπάνων | çoban/çūbān, şūbān | |
| χουσ̌ούρ | κομμάτια, θρύψαλα | huşur [οθωμ.περ.] |

