
Στιχουργοί: Νικόλαος Ξενιτόπουλος
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Τα κάλλι͜α σ’ φως εφώταξαν κι ο ήλιον επιάστεν¹ Και τ’ άστρον το εξίαστρον αρ’ έρθεν κι εντροπι͜άστεν Η ψ̌η μ’ απέσ’ σ’ έναν καμίν’ βρουλίζ’ κι αναστενάζει Μαχ̌αίρ’ να παίρτς και κόφτ’ς ατεν σεβτάν πασ̌τάν θα στάζει Θεέ μ’, αΐκ’σσαν έμορφον, π’ ελέπ’ α̤τεν λιγούται και σην καρδίαν ατ’ απέσ’, σεβτά γνώθ’ να καρφούται
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αΐκ’σσαν | τέτοια | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατεν | αυτήν | ||
| α̤τεν | αυτήν | ||
| βρουλίζ’ | φλέγεται | ||
| γνώθ’ | αισθάνεται, αντιλαμβάνεται, εννοεί | ||
| ελέπ’ | βλέπει/βλέπω | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| εντροπι͜άστεν | ντροπιάστηκε | ||
| εξίαστρον | η Πούλια, κοινή ονομασία του αστρικού σμήνους των Πλειάδων εκ των οποίων με γυμνό μάτι μπορεί κάποιος να παρατηρήσει μόνο έξι αστέρια | ||
| επιάστεν | πιάστηκε | ||
| έρθεν | ήρθε | ||
| εφώταξαν | φώτισαν, έλαμψαν | ||
| κάλλι͜α | κάλλη | ||
| καμίν’ | καμίνι | ||
| καρφούται | καρφώνεται | ||
| κόφτ’ς | κόβεις | ||
| λιγούται | επιθυμεί κτ σφοδρά, χάνει τις αισθήσεις του/της, λιποθυμά | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| παίρτς | παίρνεις | ||
| πασ̌τάν | ολωσδιόλου, εντελώς | baştan | |
| σεβτά | αγάπη, έρωτας | sevda/sevdā | |
| σεβτάν | αγάπη, έρωτα | sevda/sevdā | |
| ψ̌η | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αΐκ’σσαν | τέτοια | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατεν | αυτήν | ||
| α̤τεν | αυτήν | ||
| βρουλίζ’ | φλέγεται | ||
| γνώθ’ | αισθάνεται, αντιλαμβάνεται, εννοεί | ||
| ελέπ’ | βλέπει/βλέπω | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| εντροπι͜άστεν | ντροπιάστηκε | ||
| εξίαστρον | η Πούλια, κοινή ονομασία του αστρικού σμήνους των Πλειάδων εκ των οποίων με γυμνό μάτι μπορεί κάποιος να παρατηρήσει μόνο έξι αστέρια | ||
| επιάστεν | πιάστηκε | ||
| έρθεν | ήρθε | ||
| εφώταξαν | φώτισαν, έλαμψαν | ||
| κάλλι͜α | κάλλη | ||
| καμίν’ | καμίνι | ||
| καρφούται | καρφώνεται | ||
| κόφτ’ς | κόβεις | ||
| λιγούται | επιθυμεί κτ σφοδρά, χάνει τις αισθήσεις του/της, λιποθυμά | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| παίρτς | παίρνεις | ||
| πασ̌τάν | ολωσδιόλου, εντελώς | baştan | |
| σεβτά | αγάπη, έρωτας | sevda/sevdā | |
| σεβτάν | αγάπη, έρωτα | sevda/sevdā | |
| ψ̌η | ψυχή |

¹ ο ήλιον επιάστεν: ο ήλιος υπέστη έκλειψη
