Στιχουργοί: Βασίλης Μωυσιάδης
Συνθέτες: Νίκος Ζαραλής
Θέλω για το ξεριζωμό να παίζω και να τραγωδώ Να εβγάλω πόνο και καημό π’ έν’ η πατρίδα μ’ ορφανό Ξεσπιτωμέν’, ξεριζωμέν’, ντό έσυρανε τ’ εμετέρ’; Απέσ’ σα στράτας σκοτωμέν’, γουρτάρεμαν από πουθέν Τριαντάφυλλα σην μνήμην θέκομ’ εκατόν Για τα ψ̌όπα ντο εχάθαν σον ξεριζωμόν Όλεν ο κόσμον σο ποδάρ’ μ’ έναν εικόνα μαξιλάρ’ Γιοργάν’ τα λίβι͜α κι ουρανόν, τουσ̌έκ’ το χώμαν το ζογρόν Εφέκαν τόπα̤ κι ιερά και σα καρδίας η γερὰ Μ’ έναν ποχτσ̌άν και έναν ψ̌ην μουχατσ̌ίρ’ απάν’ ση γην Τριαντάφυλλα σην μνήμην θέκομ’ εκατόν Για τα ψ̌όπα ντο εχάθαν σον ξεριζωμόν Σο κόλφον έγκαν τον Χριστόν, τη πίστην και τον αετόν Και έναν κεμεντζ̌έν σο χ̌έρ’ κληρονομία τ’ εμετέρ’ Χρόνι͜α εδέβαν εκατόν, Θεέ μ’, εγέντον το κακόν Ημ’σοί εγέντανε αγγέλ’, σα στράτας σαν φυλακισμέν’ Τριαντάφυλλα σην μνήμην θέκομ’ εκατόν Για τα ψ̌όπα ντο εχάθαν σον ξεριζωμόν Τριαντάφυλλα σην μνήμην θέκομ’ εκατόν Για τα ψ̌όπα ντο εχάθαν σον ξεριζωμόν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αγγέλ’ | (ονομ. πληθ.) άγγελοι, (γεν.) αγγέλου | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| γερὰ | πληγή, τραύμα | yara | |
| γιοργάν’ | πάπλωμα | yorgan | |
| γουρτάρεμαν | σώσιμο, διάσωση | kurtarma | |
| εβγάλω | βγάλω | ||
| εγέντανε | έγιναν | ||
| εγέντον | έγινε | ||
| έγκαν | έφεραν | ||
| εδέβαν | (για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν, (για χρόνο) πέρασαν | διαβαίνω | |
| εμετέρ’ | δικοί μας | ἡμέτερος | |
| έν’ | είναι | ||
| εφέκαν | αφήσαν | ||
| εχάθαν | χάθηκαν | ||
| ζογρόν | υγρό, χλωρό | ||
| ημ’σοί | μισοί | ||
| καρδίας | (τη, γεν.) καρδιάς, (τα, ονομ. πληθ.) καρδιές | ||
| κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| κόλφον | αγκαλιά, κόλπο, το μέρος του σώματος ανάμεσα στους βραχίονες και το στήθος, στήθος της γυναίκας | ||
| λίβι͜α | σύννεφα | λίβος<λείβω | |
| μουχατσ̌ίρ’ | (αιτ. εν.) πρόσφυγα, μετανάστη, (πληθ.) πρόσφυγες, μετανάστες | muhacir/muhācir | |
| ξεριζωμέν’ | ξεριζωμένοι | ||
| όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
| ποδάρ’ | πόδι | ||
| πουθέν | πουθενά | ||
| ποχτσ̌άν | δεμάτι από μεγάλο ύφασμα που διπλώνεται στις τέσσερις γωνίες | bohça | |
| σκοτωμέν’ | σκοτωμένοι | ||
| στράτας | (ονομ.) δρόμοι, (αιτ.) δρόμους | ||
| τόπα̤ | (ον.) τόποι, (αιτ.) τόπους | ||
| τουσ̌έκ’ | στρώμα, κρεβάτι | döşek | |
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| χ̌έρ’ | χέρι | ||
| ψ̌ην | ψυχή | ||
| ψ̌όπα | ψυχούλες |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αγγέλ’ | (ονομ. πληθ.) άγγελοι, (γεν.) αγγέλου | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| γερὰ | πληγή, τραύμα | yara | |
| γιοργάν’ | πάπλωμα | yorgan | |
| γουρτάρεμαν | σώσιμο, διάσωση | kurtarma | |
| εβγάλω | βγάλω | ||
| εγέντανε | έγιναν | ||
| εγέντον | έγινε | ||
| έγκαν | έφεραν | ||
| εδέβαν | (για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν, (για χρόνο) πέρασαν | διαβαίνω | |
| εμετέρ’ | δικοί μας | ἡμέτερος | |
| έν’ | είναι | ||
| εφέκαν | αφήσαν | ||
| εχάθαν | χάθηκαν | ||
| ζογρόν | υγρό, χλωρό | ||
| ημ’σοί | μισοί | ||
| καρδίας | (τη, γεν.) καρδιάς, (τα, ονομ. πληθ.) καρδιές | ||
| κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| κόλφον | αγκαλιά, κόλπο, το μέρος του σώματος ανάμεσα στους βραχίονες και το στήθος, στήθος της γυναίκας | ||
| λίβι͜α | σύννεφα | λίβος<λείβω | |
| μουχατσ̌ίρ’ | (αιτ. εν.) πρόσφυγα, μετανάστη, (πληθ.) πρόσφυγες, μετανάστες | muhacir/muhācir | |
| ξεριζωμέν’ | ξεριζωμένοι | ||
| όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
| ποδάρ’ | πόδι | ||
| πουθέν | πουθενά | ||
| ποχτσ̌άν | δεμάτι από μεγάλο ύφασμα που διπλώνεται στις τέσσερις γωνίες | bohça | |
| σκοτωμέν’ | σκοτωμένοι | ||
| στράτας | (ονομ.) δρόμοι, (αιτ.) δρόμους | ||
| τόπα̤ | (ον.) τόποι, (αιτ.) τόπους | ||
| τουσ̌έκ’ | στρώμα, κρεβάτι | döşek | |
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| χ̌έρ’ | χέρι | ||
| ψ̌ην | ψυχή | ||
| ψ̌όπα | ψυχούλες |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 