Στιχουργοί: Νάκος Ευσταθιάδης
Συνθέτες: Αθανάσιος Τσολερίδης
Η τρυγόνα μ’ έν’ σ’ ορμάν’ ’κι φογάται το ποράν’ Βοσ̌κίζ’ χτήνι͜α σο λιβάδ’ κι έναν άσπρον αγελάδ’ Τρώει χαμούφτας σο γιαζίν, σα κιοζέδας¹ νερόν πίν’ Τα χ̌είλι͜α τ’ς χαμογελούν τ’ εμά όντες θα φιλούν Η τρυγόνα μ’ σο ραχ̌ίν σο παρχάρ’ άμον πλουμίν Σ’ έναν χ̌έρ’ κρατεί κρωπίν και σ’ ωμία τ’ς κερεντήν Τραγωδεί και σταματούν τα αηδόνι͜α ατέν ακούν Το κοπάδ’ν ατ’ς τοπλαεύ’ ήλιος όντες βασιλεύ’ Πάω εβγαίνω σο παρχάρ’, εσ̌κεπάγα ας σο χορτάρ’ Και τ’ αηδόνι͜α ερωτώ «είδαν τηνάν αγαπώ;» «Σο ποτάμ’ καρσ̌ί σ’ ορμάν’ σ’ έναν πράσινον λιβάδ’, παρχαρόπουλον, να πας την τρυγόνα σ’ ν’ απαντάς» «Σο ποτάμ’ καρσ̌ί σ’ ορμάν’ σ’ έναν πράσινον λιβάδ’, παρχαρόπουλον, να πας την τρυγόνα σ’ ν’ απαντάς»
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αγελάδ’ | δαμαλίδα, νεαρή αγελάδα | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατέν | αυτήν | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| βοσ̌κίζ’ | βοσκάει | ||
| γιαζίν | πεδιάδα, εξοχή, ύπαιθρος | yazı | |
| εμά | δικά μου | ||
| έν’ | είναι | ||
| ερωτώ | ρωτάω | ||
| εσ̌κεπάγα | σκέπαστηκα | ||
| καρσ̌ί | απέναντι, αντικρυστά | karşı | |
| κερεντήν | κόσσα, μακρυδρέπανο, γεωργικό εργαλείο με το οποίο θερίζεται το τριφύλλι ή άλλο χόρτο, είδος δρεπανιού | գերանդի (gerandi) | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιοζέδας | πηγές νερού | göze | |
| κρατεί | κρατάει, βαστάει, στέκει, αντέχει | ||
| κρωπίν | (το) δρέπανο | κρώπιον | |
| λιβάδ’ | λιβάδι | ||
| όντες | όταν | ||
| ορμάν’ | δάσος | orman | |
| παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
| παρχαρόπουλον | πουλί του παρχαριού | ||
| πίν’ | πίνω/ει | ||
| πλουμίν | κεντητό ή ζωγραφιστό διακοσμητικό σχέδιο, μτφ. στολίδι | pluma | |
| ποράν’ | μπόρα, καταιγίδα | boran<βενετ. bora<λατ. Boreas <Βορέας (αντιδάνειο) | |
| ποτάμ’ | ποτάμι | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| τηνάν | αυτόν/ην που | ||
| τοπλαεύ’ | μαζεύω/ει, συγκεντρώνω/ει | toplamak | |
| τραγωδεί | τραγουδάει | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| φογάται | φοβάται | ||
| χ̌έρ’ | χέρι | ||
| χαμούφτας | φράουλες | ||
| χορτάρ’ | χορτάρι | ||
| χτήνι͜α | αγελάδες | ||
| ωμία | ώμοι |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αγελάδ’ | δαμαλίδα, νεαρή αγελάδα | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατέν | αυτήν | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| βοσ̌κίζ’ | βοσκάει | ||
| γιαζίν | πεδιάδα, εξοχή, ύπαιθρος | yazı | |
| εμά | δικά μου | ||
| έν’ | είναι | ||
| ερωτώ | ρωτάω | ||
| εσ̌κεπάγα | σκέπαστηκα | ||
| καρσ̌ί | απέναντι, αντικρυστά | karşı | |
| κερεντήν | κόσσα, μακρυδρέπανο, γεωργικό εργαλείο με το οποίο θερίζεται το τριφύλλι ή άλλο χόρτο, είδος δρεπανιού | գերանդի (gerandi) | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιοζέδας | πηγές νερού | göze | |
| κρατεί | κρατάει, βαστάει, στέκει, αντέχει | ||
| κρωπίν | (το) δρέπανο | κρώπιον | |
| λιβάδ’ | λιβάδι | ||
| όντες | όταν | ||
| ορμάν’ | δάσος | orman | |
| παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
| παρχαρόπουλον | πουλί του παρχαριού | ||
| πίν’ | πίνω/ει | ||
| πλουμίν | κεντητό ή ζωγραφιστό διακοσμητικό σχέδιο, μτφ. στολίδι | pluma | |
| ποράν’ | μπόρα, καταιγίδα | boran<βενετ. bora<λατ. Boreas <Βορέας (αντιδάνειο) | |
| ποτάμ’ | ποτάμι | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| τηνάν | αυτόν/ην που | ||
| τοπλαεύ’ | μαζεύω/ει, συγκεντρώνω/ει | toplamak | |
| τραγωδεί | τραγουδάει | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| φογάται | φοβάται | ||
| χ̌έρ’ | χέρι | ||
| χαμούφτας | φράουλες | ||
| χορτάρ’ | χορτάρι | ||
| χτήνι͜α | αγελάδες | ||
| ωμία | ώμοι |
¹ Ακούγεται πιθ. εκ παραδρομής να τραγουδάει «κεσ̌έδες»
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 