.
.
Τριλογία

Τριλογία

Τριλογία
fullscreen
Ματσούκα μ’, τα παρχάρι͜α σου,
τα πράσινα τα φύλλα,
το τσουπαδένεν το ψωμί σ’,
το στύπον η μαντζίρα σ’

Ας έλεπα από μακρά
την Τσ̌όφαν την καημέντσα μ’
Σο ανεφόρ’ απάν’ καικά
το σ̌ελέκ’ φορτωμέντσα

Έλα, πουλί μ’ και Τσ̌οφούλα μου,
απέσ’ σα ορμανόπα,
απέσ’ σα τσ̌ιτσ̌ακόπα

Ν’ ακούω κελαηδήματα
και μακρύν τραγωδίαν,
τη γαβαλί’ το μοιρολόι
και κωδωνί’ λαλίαν

Κακά είναι τα ψέματα,
αδά σον κόσμον ντ’ έρθεν,
όπου κι αν πάει η ψ̌η -ν- ατ’ σύρ’
τον τόπον ντ’ εγεννέθεν

Έλα, πουλί μ’ και Τσ̌οφούλα μου,
απέσ’ σα ορμανόπα,
απέσ’ σα τσ̌ιτσ̌ακόπα

♫

Τη θάλασσας το νερόν
αλυκόν έν’, αλυκόν
Τη κουτσ̌ής το φίλεμαν
σον πεκιάρ’ έν’ γιατρικόν

Μάνα, η νύφε τ’ εσόν
ατέ θα φέρ’ -τ- σε νερόν
Σα ξύλα -ν- ατέ θα πάει
ήντι͜αν λες ατεν θ’ ευτάει

Κορτσόπον, τίνος είσαι;
μήλον κόκκινον είσαι
Παχ̌υμένον κι έμορφον
μαϊσσεματικόν είσαι

♫

Τ’ αρνόπο μ’ κείται -ν- άρρωστον
και τα πουλόπα κλαίγ’νε [γιαρ]
Σα δέντρα άλλο ’κι κάθουνταν
τραγωδίας ’κι λένε [γιαρ]

Τ’ αρνόπο μ’ κείται -ν- άρρωστον
τα τσ̌ιτσ̌έκια ’κι ανθίζ’νε [γιαρ]
Εχάθεν η ευωδία τουν
κι άλλο ’κι σκουντουλίζ’νε [γιαρ]

Τ’ αρνόπο μ’ κείται -ν- άρρωστον
κι η ψ̌η μ’ εσυνταράεν [γιαρ]
Τ’ ομμάτι͜α μ’ εγομώθανε
κι η καρδία μ’ ερράεν [γιαρ]
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
αδάεδώ
αλυκόναλμυρό/ή
ανθίζ’νεανθίζουν
απάν’πάνω
απέσ’μέσα
αρνόποαρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας
ατέαυτή
ατεναυτήν
γαβαλί’φλογέρας kaval/ḳawwāl
γιαραγαπητός/ή/ό, αγάπη yâr
εγεννέθενγεννήθηκε
εγομώθανεγεμίσανε, βούρκωσαν, κόμπιασαν
έλεπαέβλεπα
έμορφονόμορφο
έν’είναι
έρθενήρθε
ερράενράγισε
εσόνδικός/ή/ό σου
εσυνταράενσυνταράχθηκε
ευτάεικάνει, φτιάχνει εὐθειάζω
εχάθενχάθηκε
ήντι͜ανοτιδήποτε, ό,τι
καημέντσακαημένη
κάθουντανκάθονται
καικάπρος τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά
κείταικείτεται, ξαπλώνει
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κλαίγ’νεκλαίνε
κορτσόπονκοριτσάκι
κουτσ̌ήςκόρης
κωδωνί’κουδουνιού
λαλίανλαλιά, φωνή
μακρά(επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα
μαντζίραγιαούρτι macun
νύφενύφη
ομμάτι͜αμάτια
ορμανόπαδάση
παρχάρι͜αορεινοί τόποι θερινής βοσκής
παχ̌υμένονπαχυμένο, καλοθρεμμένο, παχύ, τροφαντό
πεκιάρ’(γεν. αιτ. ενικ.) εργένη, (ονομ. πληθ.) εργένηδες bekâr/bekār
πουλόπαπουλάκια
σ̌ελέκ’φορτίο ξύλων ή χόρτων που φέρεται στη ράχη ανθρώπου şelek<շալակ (shalag)=πλάτη, ράχη, μτφ. φορτίο
σκουντουλίζ’νεευωδιάζουν, μοσχοβολούν
στύπονξινό, στυφό
σύρ’σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει
τίνοςποιού;
τουντους
τραγωδίαντραγούδι
τραγωδίαςτραγούδια
τσ̌ιτσ̌ακόπαλουλουδάκια çiçek
τσ̌ιτσ̌έκιαλουλούδια çiçek
φέρ’φέρνω/ει
φίλεμανφιλί
φορτωμέντσαφορτωμένη
ψ̌ηψυχή
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλ.
αδάεδώ
αλυκόναλμυρό/ή
ανθίζ’νεανθίζουν
απάν’πάνω
απέσ’μέσα
αρνόποαρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας
ατέαυτή
ατεναυτήν
γαβαλί’φλογέρας kaval/ḳawwāl
γιαραγαπητός/ή/ό, αγάπη yâr
εγεννέθενγεννήθηκε
εγομώθανεγεμίσανε, βούρκωσαν, κόμπιασαν
έλεπαέβλεπα
έμορφονόμορφο
έν’είναι
έρθενήρθε
ερράενράγισε
εσόνδικός/ή/ό σου
εσυνταράενσυνταράχθηκε
ευτάεικάνει, φτιάχνει εὐθειάζω
εχάθενχάθηκε
ήντι͜ανοτιδήποτε, ό,τι
καημέντσακαημένη
κάθουντανκάθονται
καικάπρος τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά
κείταικείτεται, ξαπλώνει
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κλαίγ’νεκλαίνε
κορτσόπονκοριτσάκι
κουτσ̌ήςκόρης
κωδωνί’κουδουνιού
λαλίανλαλιά, φωνή
μακρά(επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα
μαντζίραγιαούρτι macun
νύφενύφη
ομμάτι͜αμάτια
ορμανόπαδάση
παρχάρι͜αορεινοί τόποι θερινής βοσκής
παχ̌υμένονπαχυμένο, καλοθρεμμένο, παχύ, τροφαντό
πεκιάρ’(γεν. αιτ. ενικ.) εργένη, (ονομ. πληθ.) εργένηδες bekâr/bekār
πουλόπαπουλάκια
σ̌ελέκ’φορτίο ξύλων ή χόρτων που φέρεται στη ράχη ανθρώπου şelek<շալակ (shalag)=πλάτη, ράχη, μτφ. φορτίο
σκουντουλίζ’νεευωδιάζουν, μοσχοβολούν
στύπονξινό, στυφό
σύρ’σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει
τίνοςποιού;
τουντους
τραγωδίαντραγούδι
τραγωδίαςτραγούδια
τσ̌ιτσ̌ακόπαλουλουδάκια çiçek
τσ̌ιτσ̌έκιαλουλούδια çiçek
φέρ’φέρνω/ει
φίλεμανφιλί
φορτωμέντσαφορτωμένη
ψ̌ηψυχή
Τριλογία
Σημειώσεις
Ματσούκα μ’, τα παρχάρι͜α σου
Τραγούδι: Γιώργος Εμμανουηλίδης
Στιχουργοί: Χρήστος Παναγιωτίδης
Συνθέτες: Γιάννης Τσανάκαλης

Τη θάλασσας το νερόν
Τραγούδι: Γαβρίλος Σιδιρόπουλος
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό

Τ’ αρνόπο μ’ κείται άρρωστον
Τραγούδι: Βασίλης Τοπαλίδης
Στιχουργοί: Χρύσανθος Θεοδωρίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr

Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της IpHost