Στιχουργοί: Θεόδωρος Αντωνιάδης
Συνθέτες: Ιωάννης Τσουγκουζίδης
Πόντος έν’ τ’ εμόν η γη, σο καρδόπο μουν γλυκύν Κι όσο ζω θα τραγωδώ την πατρίδαν ντ’ αγαπώ Τ’ άψιμον και το μαχ̌αίρ’ τη τουσ̌μάνονος το χ̌έρ’ ’ποίκανε μας περισ̌άν’ εξόριστους ση γην απάν’ Παναΐα Σουμελά, ας σον ουρανόν ψηλά φύλαξον Εσύ εμάς π’ είσαι μάνα και πονάς Παναΐα Σουμελά, ας σον ουρανόν ψηλά, σ̌κέπασον Εσύ εμάς σην εγκάλια Σ’, σην φοτά Σ’ Παναΐα με την ψ̌ην για τ’ εμάς στέκ’ σο ραχ̌ίν την πατρίδα μ’ να ωρι͜άζ’ με τη χάρην Ατ’ς ν’ αγιάζ’ Πόντος έχ̌’ την Παναγιάν και η Πόλ’ Αγια-Σοφιάν Θάμαν να ευτάν’ τρανόν για να φεύει το κακόν Παναΐα Σουμελά, ας σον ουρανόν ψηλά φύλαξον Εσύ εμάς π’ είσαι μάνα και πονάς Παναΐα Σουμελά, ας σον ουρανόν ψηλά, σ̌κέπασον Εσύ εμάς σην εγκάλια Σ’, σην φοτά Σ’ Παναΐα Σουμελά, ας σον ουρανόν ψηλά φύλαξον Εσύ εμάς π’ είσαι μάνα και πονάς Παναΐα Σουμελά, ας σον ουρανόν ψηλά, σ̌κέπασον Εσύ εμάς σην εγκάλια Σ’, σην φοτά Σ’ Παναΐα Σουμελά, ας σον ουρανόν ψηλά φύλαξον Εσύ εμάς π’ είσαι μάνα και πονάς Παναΐα Σουμελά, ας σον ουρανόν ψηλά, σ̌κέπασον Εσύ εμάς σην εγκάλια Σ’, σην φοτά Σ’
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αγιάζ’ | αγιάζι, διαπεραστικός κρύος αέρας και υγρασία | ayaz | |
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| άψιμον | φωτιά | ||
| γλυκύν | γλυκιά/ό | ||
| εγκάλια | αγκαλιά | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| ευτάν’ | κάνουν, φτιάχνουν | εὐθειάζω | |
| έχ̌’ | έχει | ||
| θάμαν | θαύμα | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| μουν | μας | ||
| Παναΐα | Παναγιά | ||
| περισ̌άν’ | εξαθλιωμένo, κακομοίρη, δυστυχή | perişan/perīşān | |
| ’ποίκανε | (εποίκανε) έκαναν, έφτιαξαν | ποιέω-ῶ | |
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| σ̌κέπασον | (προστ.) σκέπασε | ||
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| φεύει | φεύγει | ||
| φοτά | μέρος γυναικείας ενδυμασίας που έμπαινε πάνω από το λαχόρι, το ζωνάρι το οποίο έδεναν οι γυναίκες τριγωνικά στη μέση τους πάνω από τη ζιπούνα, γεν. ποδιά | futa | |
| φύλαξον | (προστ.) φύλαξε | ||
| χ̌έρ’ | χέρι | ||
| ψ̌ην | ψυχή | ||
| ωρι͜άζ’ | προσέχω/ει, φυλάω/ει, επιβλέπω/ει |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αγιάζ’ | αγιάζι, διαπεραστικός κρύος αέρας και υγρασία | ayaz | |
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| άψιμον | φωτιά | ||
| γλυκύν | γλυκιά/ό | ||
| εγκάλια | αγκαλιά | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| ευτάν’ | κάνουν, φτιάχνουν | εὐθειάζω | |
| έχ̌’ | έχει | ||
| θάμαν | θαύμα | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| μουν | μας | ||
| Παναΐα | Παναγιά | ||
| περισ̌άν’ | εξαθλιωμένo, κακομοίρη, δυστυχή | perişan/perīşān | |
| ’ποίκανε | (εποίκανε) έκαναν, έφτιαξαν | ποιέω-ῶ | |
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| σ̌κέπασον | (προστ.) σκέπασε | ||
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| φεύει | φεύγει | ||
| φοτά | μέρος γυναικείας ενδυμασίας που έμπαινε πάνω από το λαχόρι, το ζωνάρι το οποίο έδεναν οι γυναίκες τριγωνικά στη μέση τους πάνω από τη ζιπούνα, γεν. ποδιά | futa | |
| φύλαξον | (προστ.) φύλαξε | ||
| χ̌έρ’ | χέρι | ||
| ψ̌ην | ψυχή | ||
| ωρι͜άζ’ | προσέχω/ει, φυλάω/ει, επιβλέπω/ει |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 