Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Τα χτήνι͜α εξέβαν σο μαντρί θ’ αλμέ͜ει η παρχαρέτ’σσα Γουρπάν’ ατ’ς, ποδεδίζ’ ατεν ατέ έτον Σαντέτ’σσα Είνας χ̌έρα ας σα Καϊλάρι͜α¹ πάει σ’ ορμάν’ σωρεύ’ χορτάρι͜α Οξωπίσ’ φορεί τ’ ορτάρι͜α και μαραίν’ τα παλληκάρι͜α Τ’ αρνόπο μ’ παρχαρεύκεται σα ψηλά τα ραχ̌ία Πίν’ και τα κρύα τα νερά, σύρει τη μαναχ̌ία/ σύρ’ και τη μαναχ̌ία Τσ̌όφα μ’, ας ση Γαλίαιναν, Τσ̌όφα μ’, ας σα Λιβάδι͜α² Τσ̌όφα μ’, θα γράφτω τ’ όνεμα σ’ σ’ Α’ερί’ τα λιθάρι͜α
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| Α’ερί’ | αϊ-Γιώργη | ||
| αλμέ͜ει | αρμέγει | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ατέ | αυτή | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| είνας | ένας/μία | ||
| εξέβαν | βγήκαν | ||
| έτον | ήταν | ||
| λιθάρι͜α | λιθάρια, πέτρες | ||
| μαναχ̌ία | μοναξιά | ||
| όνεμα | όνομα | ||
| οξωπίσ’ | πίσω, αντίστροφα | ||
| ορμάν’ | δάσος | orman | |
| ορτάρι͜α | μάλλινες κάλτσες | ἀορτήρ | |
| παρχαρέτ’σσα | η γυναίκα που είναι επιφορτισμένη με τις δουλειές του παρχαριού (ορεινού τόπου θερινής βοσκής) | ||
| παρχαρεύκεται | παραθερίζει σε θερινό βοσκότοπο (παρχάρι) | ||
| πίν’ | πίνω/ει | ||
| ποδεδίζ’ | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι/εσαι, απολαμβάνω/ει, προσκυνώ/άει | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| σύρ’ | σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει | ||
| σωρεύ’ | μαζεύει, συγκεντρώνει | σωρεύω | |
| Τσ̌όφα | (γυν. όνομα) Σοφία | ||
| χ̌έρα | χήρα | ||
| χτήνι͜α | αγελάδες |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| Α’ερί’ | αϊ-Γιώργη | ||
| αλμέ͜ει | αρμέγει | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ατέ | αυτή | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| είνας | ένας/μία | ||
| εξέβαν | βγήκαν | ||
| έτον | ήταν | ||
| λιθάρι͜α | λιθάρια, πέτρες | ||
| μαναχ̌ία | μοναξιά | ||
| όνεμα | όνομα | ||
| οξωπίσ’ | πίσω, αντίστροφα | ||
| ορμάν’ | δάσος | orman | |
| ορτάρι͜α | μάλλινες κάλτσες | ἀορτήρ | |
| παρχαρέτ’σσα | η γυναίκα που είναι επιφορτισμένη με τις δουλειές του παρχαριού (ορεινού τόπου θερινής βοσκής) | ||
| παρχαρεύκεται | παραθερίζει σε θερινό βοσκότοπο (παρχάρι) | ||
| πίν’ | πίνω/ει | ||
| ποδεδίζ’ | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι/εσαι, απολαμβάνω/ει, προσκυνώ/άει | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| σύρ’ | σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει | ||
| σωρεύ’ | μαζεύει, συγκεντρώνει | σωρεύω | |
| Τσ̌όφα | (γυν. όνομα) Σοφία | ||
| χ̌έρα | χήρα | ||
| χτήνι͜α | αγελάδες |
¹ Παλιά ονομασία της Πτολεμαΐδας Κοζάνης ² Λιβάδι͜α: Χωριό της επαρχίας Γαλίαινας Τραπεζούντας
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 