Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Οφέτος και τα Κάλαντα θ’ ευτάμε Μωμοέρι͜α Νασάν εκείνον που θα ζει σ’ άλλα τα καλοκαίρι͜α Τα Κάλαντα οι Μωμοέρ’, τα Φώτα οι ποπάδες Ν’ αηλί τη μαυρομάναν ατ’ π’ έχ̌’ έμορφους νυφάδες Οι Κοτσ̌αμάν’ εξέβανε τα Φώτα τ’ Αγιαννί’ Ν’ αηλί τη μαυρομάναν ατ’ εμάς που ’κι θ’ ανοί͜ει Μωμόερος θα ’ίνουμαι, πασ̌κεί πάντα θα είμαι; Θ’ εβγάλω τα λωμόπα μου σ’ εγκαλιόπο σ’ θα κείμαι
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| Αγιαννί’ | Αγιαννιού | ||
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ανοί͜ει | ανοίγει | ||
| εβγάλω | βγάλω | ||
| εγκαλιόπο | αγκαλίτσα | ||
| έμορφους | όμορφους/ες | ||
| εξέβανε | βγήκαν | ||
| ευτάμε | κάνουμε, φτιάχνουμε | εὐθειάζω | |
| έχ̌’ | έχει | ||
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| κείμαι | κείτομαι, ξαπλώνω | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Κοτσ̌αμάν’ | (κυρ.) τεράστιοι, μεγαλόσωμοι, (έθιμο, μωμόγεροι ή μωμόεροι) άνδρες που συμμετέχουν στο λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | kocaman | |
| λωμόπα | ρούχα, ρουχαλάκια | λῶμα/λωμάτιον | |
| μωμοέρ’ | (γνωστό και ως μωμόγεροι ή μωμόεροι) λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
| μωμοέρι͜α | (γνωστό και ως μωμόγεροι ή μωμόεροι) λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
| μωμόερος | (ή μωμόγερος) αυτός που συμμετέχει στα μωμοέρια, λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νασάν | χαρά σε | ||
| νυφάδες | νύφες | ||
| οφέτος | φέτος | ||
| πασ̌κεί | μπας και είναι, μήπως είναι | πᾶς καί ἔνι | |
| ποπάδες | παπάδες |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| Αγιαννί’ | Αγιαννιού | ||
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ανοί͜ει | ανοίγει | ||
| εβγάλω | βγάλω | ||
| εγκαλιόπο | αγκαλίτσα | ||
| έμορφους | όμορφους/ες | ||
| εξέβανε | βγήκαν | ||
| ευτάμε | κάνουμε, φτιάχνουμε | εὐθειάζω | |
| έχ̌’ | έχει | ||
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| κείμαι | κείτομαι, ξαπλώνω | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Κοτσ̌αμάν’ | (κυρ.) τεράστιοι, μεγαλόσωμοι, (έθιμο, μωμόγεροι ή μωμόεροι) άνδρες που συμμετέχουν στο λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | kocaman | |
| λωμόπα | ρούχα, ρουχαλάκια | λῶμα/λωμάτιον | |
| μωμοέρ’ | (γνωστό και ως μωμόγεροι ή μωμόεροι) λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
| μωμοέρι͜α | (γνωστό και ως μωμόγεροι ή μωμόεροι) λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
| μωμόερος | (ή μωμόγερος) αυτός που συμμετέχει στα μωμοέρια, λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νασάν | χαρά σε | ||
| νυφάδες | νύφες | ||
| οφέτος | φέτος | ||
| πασ̌κεί | μπας και είναι, μήπως είναι | πᾶς καί ἔνι | |
| ποπάδες | παπάδες |
Σολίστ: Γιώργος Ποζουκίδης
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 