
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Σουμά σα ξημερώματα και σα πετεινολάλι͜α ’κ’ επόρ’να να εγνέφιζα, γλυκύν έτον η εγκάλια Ξ̌ι, ξ̌ι, ξ̌ι τα κοσσάρας, χάι, χάι τα πετεινάρι͜α Λέγ’νε με «σούκ’ και δέβα πλάν» και σα πετεινολάλι͜α Σουμά σα ξημερώματα εξέβαν δύο άστρα Τ’ έναν ομοι͜άζ’ τον πρόσωπο σ’, τ’ άλλο τα ψ̌ήα σ’ τ’ άσπρα Ξ̌ι, ξ̌ι, ξ̌ι τα κοσσάρας, χάι, χάι τα πετεινάρι͜α Λέγ’νε με «σούκ’ και δέβα πλάν» και σα πετεινολάλι͜α Σουμά σα ξημερώματα λέγ’νε με «σούκ’ και δέβα» Εφέκα την τρυγόνα μου, ραχ̌όπα επιδέβα Ξ̌ι, ξ̌ι, ξ̌ι τα κοσσάρας, χάι, χάι τα πετεινάρι͜α Λέγ’νε με «σούκ’ και δέβα πλάν» και σα πετεινολάλι͜α
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| γλυκύν | γλυκιά/ό | ||
| δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
| εγκάλια | αγκαλιά | ||
| εγνέφιζα | ξυπνούσα | ||
| εξέβαν | βγήκαν | ||
| επιδέβα | έφυγα, άφησα πίσω, προσπέρασα, ξεπέρασα | ||
| επόρ’να | μπορούσα | ||
| έτον | ήταν | ||
| εφέκα | άφησα | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κοσσάρας | (πληθ.) κότες, (γεν.) κότας, οι κλώσσες (ιδιωμ.Νικόπολης) | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| ομοι͜άζ’ | ομοιάζει, μοιάζει | ||
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| πετεινολάλι͜α | χαράματα, η ώρα που λαλούν οι πετεινοί | ||
| πλάν | πλάι, πλαϊνό/ παρακείμενο μέρος, παραπέρα | ||
| ραχ̌όπα | ραχούλες, βουνά | ||
| σούκ’ | (προστ.) σήκω | ||
| σουμά | κοντά | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| γλυκύν | γλυκιά/ό | ||
| δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
| εγκάλια | αγκαλιά | ||
| εγνέφιζα | ξυπνούσα | ||
| εξέβαν | βγήκαν | ||
| επιδέβα | έφυγα, άφησα πίσω, προσπέρασα, ξεπέρασα | ||
| επόρ’να | μπορούσα | ||
| έτον | ήταν | ||
| εφέκα | άφησα | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κοσσάρας | (πληθ.) κότες, (γεν.) κότας, οι κλώσσες (ιδιωμ.Νικόπολης) | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| ομοι͜άζ’ | ομοιάζει, μοιάζει | ||
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| πετεινολάλι͜α | χαράματα, η ώρα που λαλούν οι πετεινοί | ||
| πλάν | πλάι, πλαϊνό/ παρακείμενο μέρος, παραπέρα | ||
| ραχ̌όπα | ραχούλες, βουνά | ||
| σούκ’ | (προστ.) σήκω | ||
| σουμά | κοντά | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα |

