Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Σάντα μ’, Σάντα μ’, λελεύω σε και τ’ εμόν η πατρίδα Εδέβανε πολλά χρόνι͜α εσέναν ας σο ’κ’ είδα Ε! Χάι! «Ξ̌ι, ξ̌ι, ξ̌ι» τα κοσσάρι͜α «Χάι! χάι!» τα πετεινάρι͜α Λέγ’νε με σούκ’ και δέβα πλάν αρ’ σα πετεινολάλι͜α Κρού’νε σο νου μ’ τα χορόντας τ’ εσά τα πανοΰρι͜α/παναΰρι͜α Ο κόσμον ’κουμουλι͜άουτουν ασ’ όλι͜α τα χωρία Ε! Χάι! «Ξ̌ι, ξ̌ι, ξ̌ι» τα κοσσάρι͜α απάν’ σον Αε-Σέρ’ -ι Απόψ’ ους να εμέρωσεν εκείσ’νε απάν’ σο χ̌έρι μ’ Κι ερχίναναν το φαεπότ’ ακεί σα παρχανάδας Aδά κι ακεί ’τραγώδ’νανε κι εποίν’ναν σ̌αματάδας Ε! Χάι! «Ξ̌ι, ξ̌ι, ξ̌ι» για κόνεψον και τσ̌όκεψον σ’ ωμία μ’ Αρνόπο μ’, τ’ αναστέναγμα σ’ έκαψεν την καρδία μ’
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| aδά | εδώ | ||
| αε-Σέρ’ | αϊ-Σέργιο | ||
| ακεί | εκεί | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ασ’ | από | ||
| δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
| εδέβανε | (για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν (για χρόνο) πέρασαν | διαβαίνω | |
| εκείσ’νε | κειτόσουν, ξάπλωνες | ||
| εμέρωσεν | ξημέρωσε | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| εποίν’ναν | έκαναν, έφτιαχναν | ποιέω-ῶ | |
| ερχίναναν | αρχινούσαν | ||
| εσά | δικά σου/σας | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κόνεψον | (προστ.) εγκαταστήσου, φώλιασε, προσγειώσου | konmak | |
| κοσσάρι͜α | κότες | ||
| ’κουμουλι͜άουτουν | (εκουμουλι͜άουτουν) μαζευόταν, στοιβαζόταν | cumulare | |
| κρού’νε | χτυπούν | κρούω | |
| κρού’νε σο νου μ’ | έρχονται στο νου μου/στη σκέψη μου | κρούω | |
| λέγ’νε | λένε | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| παναΰρι͜α | πανηγύρια | ||
| πανοΰρι͜α | πανηγύρια | ||
| παρχανάδας | καραβάνια, καταλύματα καραβανιού, μτφ. οι παρέες | barhana/bār + ḫāne | |
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| πετεινολάλι͜α | χαράματα, η ώρα που λαλούν οι πετεινοί | ||
| πλάν | πλάι, πλαϊνό/ παρακείμενο μέρος, παραπέρα | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σ̌αματάδας | σαματάδες, φασαρίες | şamata/şemāte | |
| σούκ’ | (προστ.) σήκω | ||
| ’τραγώδ’νανε | (ετραγώδ’νανε) τραγουδούσαν | ||
| τσ̌όκεψον | κατάπεσε, επικάθησε, κλίνε υπό το βάρος | çökmek | |
| φαεπότ’ | φαγοπότι | ||
| χορόντας | (ονομ. τα) χοροί, (αιτ.) χορούς | ||
| χωρία | χωριά | ||
| ωμία | ώμοι |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| aδά | εδώ | ||
| αε-Σέρ’ | αϊ-Σέργιο | ||
| ακεί | εκεί | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ασ’ | από | ||
| δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
| εδέβανε | (για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν (για χρόνο) πέρασαν | διαβαίνω | |
| εκείσ’νε | κειτόσουν, ξάπλωνες | ||
| εμέρωσεν | ξημέρωσε | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| εποίν’ναν | έκαναν, έφτιαχναν | ποιέω-ῶ | |
| ερχίναναν | αρχινούσαν | ||
| εσά | δικά σου/σας | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κόνεψον | (προστ.) εγκαταστήσου, φώλιασε, προσγειώσου | konmak | |
| κοσσάρι͜α | κότες | ||
| ’κουμουλι͜άουτουν | (εκουμουλι͜άουτουν) μαζευόταν, στοιβαζόταν | cumulare | |
| κρού’νε | χτυπούν | κρούω | |
| κρού’νε σο νου μ’ | έρχονται στο νου μου/στη σκέψη μου | κρούω | |
| λέγ’νε | λένε | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| παναΰρι͜α | πανηγύρια | ||
| πανοΰρι͜α | πανηγύρια | ||
| παρχανάδας | καραβάνια, καταλύματα καραβανιού, μτφ. οι παρέες | barhana/bār + ḫāne | |
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| πετεινολάλι͜α | χαράματα, η ώρα που λαλούν οι πετεινοί | ||
| πλάν | πλάι, πλαϊνό/ παρακείμενο μέρος, παραπέρα | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σ̌αματάδας | σαματάδες, φασαρίες | şamata/şemāte | |
| σούκ’ | (προστ.) σήκω | ||
| ’τραγώδ’νανε | (ετραγώδ’νανε) τραγουδούσαν | ||
| τσ̌όκεψον | κατάπεσε, επικάθησε, κλίνε υπό το βάρος | çökmek | |
| φαεπότ’ | φαγοπότι | ||
| χορόντας | (ονομ. τα) χοροί, (αιτ.) χορούς | ||
| χωρία | χωριά | ||
| ωμία | ώμοι |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 