Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Ευκλείδης¹ ο τσ̌ετέπασ̌ης κι ο Τσιρίπ’ς Δαμιανός -ι² Γαρσ̌ί οι Τούρκ’ έναν τάγμαν κι εκείνος μαναχός -ι Έι, έι, έι! κι εκείνος μαναχός -ι! Ο Τσιρίπ’ς εχαϊκούρευεν απάν’ σ’ έναν λιθάρι Κι ας σο τούρκικον το μολύβ’ εκρεμίεν αφκά -ι Όι, όι, όι! Ε, μαύρε καπιτάνε μ’! Ν’ αηλί εμέν και βάι εμέν για τη Τσιρίπ’ το χάλι Ας σην κιοβντάν ατ’ έκοψαν κι επέραν το κιφάλι Όι, όι, όι! κι επέραν το κιφάλι! Ση Ομαλί’ τον πόλεμον ο Τσιρίπ’ς εσκοτώθεν και τ’ Ευκλείδη η κουμαντά ατότε εφανερώθεν Έι, έι, έι! μαύροι καπεταναίοι!
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατότε | τότε | ||
| αφκά | κάτω | ||
| γαρσ̌ί | απέναντι, αντικρυστά | karşı | |
| εκρεμίεν | γκρεμίστηκε | ||
| επέραν | πήραν | ||
| εσκοτώθεν | σκοτώθηκε | ||
| εφανερώθεν | φανερώθηκε, αποκαλύφθηκε | ||
| εχαϊκούρευεν | έβγαζε κραυγή, φώναζε | haykırmak | |
| καπιτάνε | καπετάνιε | ||
| κιοβντάν | κορμί, σώμα | gövde | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κουμαντά | αρχηγία, αρχηγική ικανότητα | kumanda<commandé<commendare | |
| μαναχός | μοναχός, μόνος | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| τάγμαν | τάμα | ||
| Τούρκ’ | Τούρκοι | ||
| τσ̌ετέπασ̌ης | αρχηγός ανταρτών | çete<četa başı |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατότε | τότε | ||
| αφκά | κάτω | ||
| γαρσ̌ί | απέναντι, αντικρυστά | karşı | |
| εκρεμίεν | γκρεμίστηκε | ||
| επέραν | πήραν | ||
| εσκοτώθεν | σκοτώθηκε | ||
| εφανερώθεν | φανερώθηκε, αποκαλύφθηκε | ||
| εχαϊκούρευεν | έβγαζε κραυγή, φώναζε | haykırmak | |
| καπιτάνε | καπετάνιε | ||
| κιοβντάν | κορμί, σώμα | gövde | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κουμαντά | αρχηγία, αρχηγική ικανότητα | kumanda<commandé<commendare | |
| μαναχός | μοναχός, μόνος | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| τάγμαν | τάμα | ||
| Τούρκ’ | Τούρκοι | ||
| τσ̌ετέπασ̌ης | αρχηγός ανταρτών | çete<četa başı |
¹ Ευκλείδης Κουρτίδης «Κύρτογλης» (6/7/1887 Ισχανάντων-10/2/1937 Ν.Σάντα Κιλκίς) ² Δαμιανός Τσιριπίδης «Τσιρίπ’ς» (1882-1923)
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 