Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Αν αποθάνω γιαβρόπο μ’ έλα το χρόνον μίαν Έναν κερόπον άψον με ποίσο με συντροφίαν Αέτσ’ πως έν’, καλόν έν’, [ψ̌η μ’] τ’ εγκαλόπο σ’ αλών’ έν’ Εφίλεσα το μαγ’λόπο σ’ ας σ’ εμόν τρυφερόν έν’ Αν αποθάνω, γιαβρόπο μ’, θάψον με με το φέγγον ’Μάραντα και τριαντάφυλλα σο κιφαλόπο μ’ θέκον Πατώ και προσ̌κυνώ σε και ντό πολλά αγαπώ σε! Έλα γιαβρί μ’/ψ̌ήκα μ’, σ’ εμέτερα αν αρρωσταίντς τερώ σε Αν αποθάνω θάψτε με σ’ έναν ψηλόν ραχ̌όπον Ν’ ακούγω τσ̌οπάν’ σ̌ύριγμαν και κεμεντζ̌ές λαλόπον Αρ’ ατώρα μαύρα φόρα και πέ’ ατο τη χώρα Ο νισ̌αλής πως θ’ αποθάν’, δος το χαπάρ’ ατώρα Αν αποθάνω ξάι μη κλαις και μη τρως την καρδία σ’ Κλάψον με ατώρα ζωντανόν και φτούλτσον τα μαλλία σ’ Πατώ και προσ̌κυνώ σε και ντό πολλά αγαπώ σε! Έλα γιαβρί μ’/ψ̌ήκα μ’, σ’ εμέτερα αν αρρωσταίντς τερώ σε
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αέτσ’ | έτσι | ||
| αλών’ | αλώνι | ||
| αποθάν’ | πεθαίνει | ||
| αποθάνω | πεθαίνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αρρωσταίντς | αρρωσταίνεις | ||
| ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
| ατώρα | τώρα | ||
| άψον | (προστ.) άναψε | ||
| γιαβρί | μωρό, μικρό, παιδί | yavru | |
| γιαβρόπο | μωράκι, μικρούλι, παιδάκι | yavru + -όπον | |
| δος | δώσε | ||
| εγκαλόπο | αγκαλιά, αγκαλίτσα | ||
| εμέτερα | δικά μας | ἡμέτερος | |
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| εφίλεσα | φίλησα | ||
| θάψον | (προστ.) θάψε | ||
| θέκον | (προστ.) θέσε, τοποθέτησε, βάλε | ||
| κεμεντζ̌ές | λύρας | kemençe/kemānçe | |
| κερόπον | κεράκι | ||
| κιφαλόπο | κεφαλάκι | ||
| κλάψον | (προστ.) κλάψε | ||
| λαλόπον | λαλιά, φωνή | ||
| μαγ’λόπο | μαγουλάκι | magulum | |
| ’μάραντα | (επιστ. Helichrysum stoechas) τα αγριολούλουδα ελίχρυσος ο πολύτιμος | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| νισ̌αλής | αρραβωνιαστικός | nişanlı<nişān | |
| ξάι | καθόλου | ||
| πέ’ | (προστ.) πες | ||
| ποίσο | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ραχ̌όπον | ραχούλα, μικρό βουνό | ||
| συντροφίαν | συντροφιά, παρέα | ||
| σ̌ύριγμαν | σφύριγμα | σῦριγξ | |
| τερώ | κοιτώ | ||
| τσ̌οπάν’ | τσομπάνηδες, βοσκοί, (γεν.) τσομπάνων | çoban/çūbān, şūbān | |
| φέγγον | φεγγάρι | ||
| φτούλτσον | (προστ.) μάδησε, ξεπουπούλισε | πτίλον | |
| χαπάρ’ | χαμπάρι, είδηση, μαντάτο | haber/ḫaber | |
| χώρα | οι ξένοι γενικά, οι μη οικείοι, η ξενιτειά | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌ήκα | ψυχούλα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αέτσ’ | έτσι | ||
| αλών’ | αλώνι | ||
| αποθάν’ | πεθαίνει | ||
| αποθάνω | πεθαίνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αρρωσταίντς | αρρωσταίνεις | ||
| ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
| ατώρα | τώρα | ||
| άψον | (προστ.) άναψε | ||
| γιαβρί | μωρό, μικρό, παιδί | yavru | |
| γιαβρόπο | μωράκι, μικρούλι, παιδάκι | yavru + -όπον | |
| δος | δώσε | ||
| εγκαλόπο | αγκαλιά, αγκαλίτσα | ||
| εμέτερα | δικά μας | ἡμέτερος | |
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| εφίλεσα | φίλησα | ||
| θάψον | (προστ.) θάψε | ||
| θέκον | (προστ.) θέσε, τοποθέτησε, βάλε | ||
| κεμεντζ̌ές | λύρας | kemençe/kemānçe | |
| κερόπον | κεράκι | ||
| κιφαλόπο | κεφαλάκι | ||
| κλάψον | (προστ.) κλάψε | ||
| λαλόπον | λαλιά, φωνή | ||
| μαγ’λόπο | μαγουλάκι | magulum | |
| ’μάραντα | (επιστ. Helichrysum stoechas) τα αγριολούλουδα ελίχρυσος ο πολύτιμος | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| νισ̌αλής | αρραβωνιαστικός | nişanlı<nişān | |
| ξάι | καθόλου | ||
| πέ’ | (προστ.) πες | ||
| ποίσο | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ραχ̌όπον | ραχούλα, μικρό βουνό | ||
| συντροφίαν | συντροφιά, παρέα | ||
| σ̌ύριγμαν | σφύριγμα | σῦριγξ | |
| τερώ | κοιτώ | ||
| τσ̌οπάν’ | τσομπάνηδες, βοσκοί, (γεν.) τσομπάνων | çoban/çūbān, şūbān | |
| φέγγον | φεγγάρι | ||
| φτούλτσον | (προστ.) μάδησε, ξεπουπούλισε | πτίλον | |
| χαπάρ’ | χαμπάρι, είδηση, μαντάτο | haber/ḫaber | |
| χώρα | οι ξένοι γενικά, οι μη οικείοι, η ξενιτειά | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌ήκα | ψυχούλα |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 