Στιχουργοί: Νίκος Κελεσίδης
Συνθέτες: Νίκος Κελεσίδης
Σην πατρίδαν τ’ εμετέρ’, εκεί υπόφεραν πολλά Οι άπιστοι εσκοτώναν μανάδες, μικρά μωρά Πολεμούν, αγρυπνούν και την αδικίαν κρού’ν Σο ζυγόν οι Πόντιοι για να ζούνε ’κ’ επορούν Σαμψουνταίοι, Κερασουνταίοι, Σάντα κι όλα̤ τα χωρία Σεβάς και Τσ̌αμλούγαλε, Ζάρα κι όλα̤ τα χωρία Εφορτώθαν τ’ άρματα κι όλ’ εξέβαν σα ραχ̌ία Πολεμούν, αγρυπνούν και την αδικίαν κρού’ν Σο ζυγόν οι Πόντιοι για να ζούνε ’κ’ επορούν Σο ραχ̌ίν απάν’ εξέβαν τ’ Ευκλείδη τα παλληκάρα̤ Σο ραχ̌ίν απάν’ εξέβαν τη Βασίλ’-αγά¹ παιδία Τον Τοπάλ Οσμάν εντούναν άμον τ’ άγρα̤ τα θερία Πολεμούν, αγρυπνούν και την αδικίαν κρού’ν Σο ζυγόν οι Πόντιοι για να ζούνε ’κ’ επορούν Εφέκαν γυναίκαν, μάναν, εφέκαν μικρά μωρά Τα κορμία τουν επέμ’ναν σ’ άγρα̤ τα ψηλά ραχ̌ι͜ά Πολεμούν, αγρυπνούν και την αδικίαν κρού’ν Σο ζυγόν οι Πόντιοι για να ζούνε ’κ’ επορούν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άγρα̤ | άγρια | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| απάν’ | πάνω | ||
| άρματα | όπλα | armum | |
| εμετέρ’ | δικοί μας | ἡμέτερος | |
| εντούναν | χτυπούσαν, στερέωναν | ||
| εξέβαν | βγήκαν | ||
| επέμ’ναν | απόμειναν | ||
| επορούν | μπορούν | ||
| εφέκαν | αφήσαν | ||
| εφορτώθαν | φορτώθηκαν | ||
| ζυγόν | ζυγός ξύλινος (εξάρτημα για το ζέψιμο των ζώων ή για κουβάλημα νερού με κουβάδες προσαρτημένους σε κάθε άκρη) / μέτρο έκτασης στην πορεία του ήλιου ισοδύναμο με μια ώρα | ||
| θερία | θεριά, θηρία | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κορμία | κορμιά | ||
| κρού’ν | χτυπούν | κρούω | |
| όλ’ | όλοι/α | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παλληκάρα̤ | παλληκάρια | παλληκάριον<πάλληξ, πάλλαξ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| τουν | τους | ||
| χωρία | χωριά |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άγρα̤ | άγρια | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| απάν’ | πάνω | ||
| άρματα | όπλα | armum | |
| εμετέρ’ | δικοί μας | ἡμέτερος | |
| εντούναν | χτυπούσαν, στερέωναν | ||
| εξέβαν | βγήκαν | ||
| επέμ’ναν | απόμειναν | ||
| επορούν | μπορούν | ||
| εφέκαν | αφήσαν | ||
| εφορτώθαν | φορτώθηκαν | ||
| ζυγόν | ζυγός ξύλινος (εξάρτημα για το ζέψιμο των ζώων ή για κουβάλημα νερού με κουβάδες προσαρτημένους σε κάθε άκρη) / μέτρο έκτασης στην πορεία του ήλιου ισοδύναμο με μια ώρα | ||
| θερία | θεριά, θηρία | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κορμία | κορμιά | ||
| κρού’ν | χτυπούν | κρούω | |
| όλ’ | όλοι/α | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παλληκάρα̤ | παλληκάρια | παλληκάριον<πάλληξ, πάλλαξ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| τουν | τους | ||
| χωρία | χωριά |

¹ Κατά κόσμον Βασίλειος Ανθόπουλος (1888-1922)
