Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Ακρίτας όντες έλαμνεν σην παραποταμέαν Επέγ̆’νεν κι έρ’τον¹ κι έλαμνεν τη ώραν πέντε αυλάκια Επέγ̆’νεν κι έρ’τον¹ κι έσπερνεν εννέα κότι͜α σπόρον Έρθεν πουλίν κι εκόνεψεν ση ζυγονί’ την άκραν Σ’κούται και καλοκάθεται ση ζυγονί’ τη μέσεν -Οπίσ’, πουλίν! Οπίσ’, πουλίν, μη τρως τη βουκεντρέαν! Και το πουλίν ’κελάηδεσεν μ’ ανθρώπινον λαλίαν -Ακρίτα μου, ντό κάθεσαι; Ντό στέκ’ς και περιμένεις; Το ένοικο σ’ εχάλασαν και την κάλη σ’ επέραν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άκραν | άκρη, αρχή | ||
| βουκεντρέαν | χτύπημα με ξύλινη βέργα (βουκέντρα) που χρησιμοποιούταν από τους αγρότες κατά τη διάρκεια οργώματος με βόδια και η οποία στη μία άκρη είχε μεταλλική βάση για να καθαρίζουν το αλέτρι και στην άλλη της άκρη ήταν αιχμηρή, ούτως ώστε να κεντρίζει τα βόδια | ||
| εκόνεψεν | εγκαταστάθηκε, φώλιασε, προσγειώθηκε | konmak | |
| έλαμνεν | όργωνε | λάμνω | |
| ένοικο | σπίτι, οικία | ||
| επέγ̆’νεν | πήγαινε | ||
| επέραν | πήραν | ||
| έρθεν | ήρθε | ||
| έρ’τον | ερχόταν | ||
| ζυγονί’ | ζυγού | ||
| κάλη | η αγαπητή σύζυγος, η σύζυγος | ||
| κότι͜α | μονάδα μέτρησης για δημητριακά | ||
| λαλίαν | λαλιά, φωνή | ||
| μέσεν | μέση | ||
| όντες | όταν | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| παραποταμέαν | παραποτάμιος τόπος | ||
| σ’κούται | σηκώνεται | ||
| στέκ’ς | στέκεσαι |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άκραν | άκρη, αρχή | ||
| βουκεντρέαν | χτύπημα με ξύλινη βέργα (βουκέντρα) που χρησιμοποιούταν από τους αγρότες κατά τη διάρκεια οργώματος με βόδια και η οποία στη μία άκρη είχε μεταλλική βάση για να καθαρίζουν το αλέτρι και στην άλλη της άκρη ήταν αιχμηρή, ούτως ώστε να κεντρίζει τα βόδια | ||
| εκόνεψεν | εγκαταστάθηκε, φώλιασε, προσγειώθηκε | konmak | |
| έλαμνεν | όργωνε | λάμνω | |
| ένοικο | σπίτι, οικία | ||
| επέγ̆’νεν | πήγαινε | ||
| επέραν | πήραν | ||
| έρθεν | ήρθε | ||
| έρ’τον | ερχόταν | ||
| ζυγονί’ | ζυγού | ||
| κάλη | η αγαπητή σύζυγος, η σύζυγος | ||
| κότι͜α | μονάδα μέτρησης για δημητριακά | ||
| λαλίαν | λαλιά, φωνή | ||
| μέσεν | μέση | ||
| όντες | όταν | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| παραποταμέαν | παραποτάμιος τόπος | ||
| σ’κούται | σηκώνεται | ||
| στέκ’ς | στέκεσαι |
¹ Ακούγεται να λέει «έρχουν» αντί του ορθ. νοηματικά «έρ’τον»
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 