Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Κορτσόπον, πολλά -ν- έμορφον και ντό πολλά αγαπώ σε! Πασ̌κείμ’ ντό ’κ’ εγροικάς ατο; πάντα πυκνοτερώ σε Ένα μήναν κι ένα χρόνον σύρω τη σεβντάς τον πόνον Το κιφάλι μ’ σο μαξιλάρ’, ο νους ι-μ’ έν’ σο δρόμον Εσύ, κορτσόπον έμορφον, γιατί ’κ’ ευτάς το ψ̌όπο μ’; Σ’ άλλον το κόσμον όντες πας χαζίρ να έν’ ο τόπος Αρ’ ατώρα χ̌ερομύλτσον, τσάκωσον τα χ̌ερομύλι͜α Χοντρά μ’ ευτάς τ’ αλεύρι͜α, μετ’ εσέν την πελιά μ’ εύρα! Εσύ το κομμενόχρονον ποίσον δύο μετάνοι͜ας Ώσπουτα έν’ ο θάνατον μη γουεύ’ς την εγκάλι͜α σ’ Ένα μήναν κι ένα χρόνο σύρω τη σεβντάς τον πόνον Το κιφάλι μ’ σο μαξιλάρ’, ο νους ι-μ’ έν’ σο δρόμον Εσύ ’σαι πολλά έμορφον και πολλά φωταγμένον Κρύον νερόν γιατί ’κι ’κχ̌ύντς σην καρδι͜ά μ’ το καμένον; Αρ’ ατώρα χ̌ερομύλτσον, τσάκωσον τα χ̌ερομύλι͜α Χοντρά μ’ ευτάς τ’ αλεύρι͜α σ’, μετ’ εσέν την πελιά μ’ εύρα!
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατώρα | τώρα | ||
| γουεύ’ς | λυπάσαι, φείδεσαι, τσιγκουνεύεσαι, θυσιάζεις | kıymak | |
| εγκάλι͜α | αγκαλιά | ||
| εγροικάς | καταλαβαίνεις | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| εύρα | βρήκα, (ιδιωμ. προστ.) βρες | ||
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| θάνατον | θάνατος | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κομμενόχρονον | αυτό που είθε να του κοπούν τα χρόνια | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| ’κχ̌ύντς | εκχύνεις, χύνεις, εκβάλλεις | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| όντες | όταν | ||
| πασ̌κείμ’ | μήπως, μήπως (και) | πᾶς καί ἔνι | |
| πελιά | βάσανο, σκοτούρα | bela | |
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πυκνοτερώ | κοιτάζω συχνά | ||
| σεβντάς | αγάπης, έρωτα | sevda/sevdā | |
| σύρω | σέρνω, τραβώ, ρίχνω | ||
| τσάκωσον | (προστ.) σπάσε | ||
| φωταγμένον | φωτισμένο, λαμπερό | ||
| χ̌ερομύλι͜α | χερόμυλοι | ||
| χ̌ερομύλτσον | (προστ.) άλεσε με τον χερόμυλο | ||
| χαζίρ | έτοιμος/ο/η | hazır/ḥāżir | |
| ψ̌όπο | ψυχούλα | ||
| ώσπουτα | έως ότου, ενόσω |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατώρα | τώρα | ||
| γουεύ’ς | λυπάσαι, φείδεσαι, τσιγκουνεύεσαι, θυσιάζεις | kıymak | |
| εγκάλι͜α | αγκαλιά | ||
| εγροικάς | καταλαβαίνεις | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| εύρα | βρήκα, (ιδιωμ. προστ.) βρες | ||
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| θάνατον | θάνατος | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κομμενόχρονον | αυτό που είθε να του κοπούν τα χρόνια | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| ’κχ̌ύντς | εκχύνεις, χύνεις, εκβάλλεις | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| όντες | όταν | ||
| πασ̌κείμ’ | μήπως, μήπως (και) | πᾶς καί ἔνι | |
| πελιά | βάσανο, σκοτούρα | bela | |
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πυκνοτερώ | κοιτάζω συχνά | ||
| σεβντάς | αγάπης, έρωτα | sevda/sevdā | |
| σύρω | σέρνω, τραβώ, ρίχνω | ||
| τσάκωσον | (προστ.) σπάσε | ||
| φωταγμένον | φωτισμένο, λαμπερό | ||
| χ̌ερομύλι͜α | χερόμυλοι | ||
| χ̌ερομύλτσον | (προστ.) άλεσε με τον χερόμυλο | ||
| χαζίρ | έτοιμος/ο/η | hazır/ḥāżir | |
| ψ̌όπο | ψυχούλα | ||
| ώσπουτα | έως ότου, ενόσω |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 