Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Εχπάσταν και σο Τσ̌άμπασ̌ιν τ’ Ορτούς τα παλληκάρι͜α κι ερρούξαν από ’πίσ’ ατουν, κορτσόπα και νυφάδι͜α Αρ’ αχά ξαν, αρ’ αχά ξαν τα πετεινάρι͜α εκούξαν κι ατά τα σ̌κυλοκόριτσα από ’πίσ’ ι-μ’ ερρούξαν Αρ’ αέτσ’ πως έν’ καλόν έν’ καλόν έν’, καλόν έν’ Τρανόν χορόν γουρεύκεται απάν’ σην πεδιάδαν Έχ̌’ κι έρχουνταν τα κορτσόπα, έχ̌’ κι έρ’ταν τα νυφάδι͜α Αρ’ αχά ξαν, αρ’ αχά ξαν τα πετεινάρι͜α εκούξαν κι ατά τα σ̌κυλοκόριτσα από ’πίσ’ ι-μ’ ερρούξαν Αρ’ αέτσ’ πως έν’ καλόν έν’ καλόν έν’, καλόν έν’ Άλλο ’κι πάγω σον παρχάρ’ κι άλλο ’κι παρχαρεύω Άλλο ’κι λέγω και γελώ κι άλλο ’κι μασχαρεύω Αρ’ αχά ξαν, αρ’ αχά ξαν τα πετεινάρι͜α εκούξαν κι ατά τα σ̌κυλοκόριτσα από ’πίσ’ ι-μ’ ερρούξαν Αρ’ αέτσ’ πως έν’ καλόν έν’ καλόν έν’, καλόν έν’ Λέγ’νε με «δέβα, πέσκα κα’, τα πετεινάρι͜α εκούξαν» Εσ’κώθα να δρομι͜άγουμαι, εγλοίαξα κι ερρούξα Αρ’ αχά ξαν, αρ’ αχά ξαν τα πετεινάρι͜α εκούξαν κι ατά τα σ̌κυλοκόριτσα από ’πίσ’ ι-μ’ ερρούξαν Αρ’ αέτσ’ πως έν’ καλόν έν’ καλόν έν’, καλόν έν’
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αέτσ’ | έτσι | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατά | αυτά | ||
| ατουν | τους | ||
| γουρεύκεται | στήνεται, τακτοποιείται, οργανώνεται, μτφ. ορθοποδεί | kurmak | |
| δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
| δρομι͜άγουμαι | παίρνω τους δρόμους, ξεκινώ για | ||
| εγλοίαξα | γλίστρησα, ολίσθησα | γλοιός | |
| εκούξαν | φώναξαν, λάλησαν, κάλεσαν κπ ονομαστικά | ||
| έν’ | είναι | ||
| ερρούξα | έπεσα | ||
| ερρούξαν | έπεσαν | ||
| έρ’ταν | έρχονται | ||
| έρχουνταν | έρχονται | ||
| εσ’κώθα | σηκώθηκα | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| έχ̌’ κι έρχουνταν | είναι στον ερχομό | ||
| εχπάσταν | αναχώρησαν, κίνησαν για | ||
| κα’ | κάτω | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| μασχαρεύω | αστειεύομαι, διακωμωδώ | maskara/masḫara | |
| νυφάδι͜α | νύφες | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
| παρχαρεύω | παραθερίζω σε θερινό βοσκότοπο (παρχάρι) | ||
| πέσκα | (προστ.) ξάπλωσε | ||
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| ’πίσ’ | (οπίσ’) πίσω | ||
| Τσ̌άμπασ̌ιν | παρχάρι των Κοτυώρων του Πόντου (σημ. Ordu) στα ΝΑ της σημερινής επαρχίας Ορντού πολύ κοντά στα σύνορα με την επαρχία Κερασούντας | Çambaşı (κυρ. Πευκοκορφή) |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αέτσ’ | έτσι | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατά | αυτά | ||
| ατουν | τους | ||
| γουρεύκεται | στήνεται, τακτοποιείται, οργανώνεται, μτφ. ορθοποδεί | kurmak | |
| δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
| δρομι͜άγουμαι | παίρνω τους δρόμους, ξεκινώ για | ||
| εγλοίαξα | γλίστρησα, ολίσθησα | γλοιός | |
| εκούξαν | φώναξαν, λάλησαν, κάλεσαν κπ ονομαστικά | ||
| έν’ | είναι | ||
| ερρούξα | έπεσα | ||
| ερρούξαν | έπεσαν | ||
| έρ’ταν | έρχονται | ||
| έρχουνταν | έρχονται | ||
| εσ’κώθα | σηκώθηκα | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| έχ̌’ κι έρχουνταν | είναι στον ερχομό | ||
| εχπάσταν | αναχώρησαν, κίνησαν για | ||
| κα’ | κάτω | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| μασχαρεύω | αστειεύομαι, διακωμωδώ | maskara/masḫara | |
| νυφάδι͜α | νύφες | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
| παρχαρεύω | παραθερίζω σε θερινό βοσκότοπο (παρχάρι) | ||
| πέσκα | (προστ.) ξάπλωσε | ||
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| ’πίσ’ | (οπίσ’) πίσω | ||
| Τσ̌άμπασ̌ιν | παρχάρι των Κοτυώρων του Πόντου (σημ. Ordu) στα ΝΑ της σημερινής επαρχίας Ορντού πολύ κοντά στα σύνορα με την επαρχία Κερασούντας | Çambaşı (κυρ. Πευκοκορφή) |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 