Στιχουργοί: Αλέξανδρος Παρχαρίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Ντό να ’φτάγω τον ανοιχτήν και όλτς τοι προφητάδες; Σην ψ̌η μ’ εξέρω πως θ’ ανοί͜εις λογιών - λογιών γεράδες Τερέστεν τον μονογενήν αρ’ τον εσταυρωμένον Άμον τα πάθι͜α Τ’ και τ’ εμά που έχ̌’ με καρφωμένον Τελέν’¹ τ’ ελάδ’ ας σο καντήλ’, τσιλίδ’ φέρ’ το φιτίλι μ’ Τιδέν άλλο ’κ’ επέμ’νε σε στέσον το κοιμητήρι μ’
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανοί͜εις | ανοίγεις | ||
| ανοιχτήν | μάντη, χαρτομάντη | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| γεράδες | πληγές, τραύματα | yara | |
| ελάδ’ | λάδι | ||
| εμά | δικά μου | ||
| επέμ’νε | απόμεινε | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| όλτς | όλους | ||
| πάθι͜α | πάθη | ||
| στέσον | (προστ.) στήσε | ||
| τελέν’ | (μεταβ.) τελειώνω/ει κτ | ||
| τερέστεν | (προστ.) κοιτάξτε | ||
| τιδέν | τίποτα | ||
| τοι | τους/τις | ||
| τσιλίδ’ | πυρωμένο κάρβουνο εστίας | ||
| φέρ’ | φέρνω/ει | ||
| φιτίλι | εύφλεκτο νήμα από διάφορα υλικά, για να ανάβει κερί, καντήλι | fitil/fetīl | |
| ’φτάγω | (ευτάγω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| ψ̌η | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανοί͜εις | ανοίγεις | ||
| ανοιχτήν | μάντη, χαρτομάντη | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| γεράδες | πληγές, τραύματα | yara | |
| ελάδ’ | λάδι | ||
| εμά | δικά μου | ||
| επέμ’νε | απόμεινε | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| όλτς | όλους | ||
| πάθι͜α | πάθη | ||
| στέσον | (προστ.) στήσε | ||
| τελέν’ | (μεταβ.) τελειώνω/ει κτ | ||
| τερέστεν | (προστ.) κοιτάξτε | ||
| τιδέν | τίποτα | ||
| τοι | τους/τις | ||
| τσιλίδ’ | πυρωμένο κάρβουνο εστίας | ||
| φέρ’ | φέρνω/ει | ||
| φιτίλι | εύφλεκτο νήμα από διάφορα υλικά, για να ανάβει κερί, καντήλι | fitil/fetīl | |
| ’φτάγω | (ευτάγω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| ψ̌η | ψυχή |
¹ Ορθότερη χρήση της παθητικής «τελείται» αντί του «τελέν’». Στην νεοελληνική η απόδοση είναι και στα δύο τελειώνει (μεταβατικό/αμετάβατο)
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 