.
.
Μνήμης Χάριν | Επιτραπέζιοι παραδοσιακοί σκοποί

Ενότητα 2η | Τάκης Παπαδόπουλος

Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Ενότητα 2η | Τάκης Παπαδόπουλος
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
fullscreen
Ανάθεμα θα βλαστημώ
τα δώδεκα τα μήνας
Τα συνέλ’κα μ’ ερχίνεσαν
φεύ’νε απ’ είνας-είνας

Ανθρώπε, μη νεγκάσ̌κεσαι,
άδικον έν’ ο κόπος
Το μερτικό σ’ έναν κουστούμ’
και δύο μέτρα τόπος

♫

Πού είσαι, ψ̌ήκα μ’, και ’κ’ εβγαίντς
και πού εκορδυλι͜άες;
Απέσ’ σα τέρτι͜α τα πολλά
επήες/έπεσες κι ενεπάες

Όλιον τον κόσμον ελάστα,
όλια τα μεμλεκέτι͜α
και ’κ’ εύρα έναν άνθρωπον
να έχ̌’ τ’ εμά τα τέρτι͜α

♫

Αγάπα τηνάν αγαπάς,
εμέναν απιδέβα
(Κι) Αρ’ άφ’ς -ι με ας καίγουμαι
και σ’ άψιμον ντ’ εσέβα

Όντες τερώ σε μη τερείς,
κάποιος εγροικά ’το
Το φίλεμαν ντ’ εδώκες με,
πουλόπο μ’/αρνόπο μ’, έλα, να ’το!

Όθεν καικά ανταμώνω σε
ευτάς με και όλιον κλαίγω
Εγώ καμίαν για τ’ εσέν
βαρύν λόγον ’κι λέγω

Τ’ εμόν τ’ αρνίν επέθανεν,
σην κόλασην επήεν
’Κι κλαίγω ντο επέθανεν,
κλαίω ντ’ εκολατίεν

♫

Απόψ’ είδα έναν όνερον,
ευρέθα σ’ άλλο κράτος
Θαρρείς έτον παράδεισος,
τσ̌ιτσ̌άκια έτον γομάτος

Αΐκον όνερον, ψ̌ήκα μ’,
να έτον αληθινόν!
Οπίσ’ άλλο ’κι θ’ εκλώσκουμ’,
εγώ, μα τον Θεόν!

Τ’ οσπιτόπα τουν έμορφα,
μικρίκα άμον καλύβι͜α
Ταουτεμένα απέσ’ σ’ ορμάν’,
σ’ ελάτι͜α και σα λίβι͜α
Ταουτεμένα σ’ ορμάνια,
σ’ ελάτι͜α και σα λίβι͜α

Αΐκον όνερον, ψ̌ήκα μ’,
να έτον αληθινόν -ι!
Οπίσ’ άλλο ’κι θ’ εκλώσκουμ’,
εγώ, μα τον Θεόν!

Παξ̌έδες μαύρα λάχανα,
χωράφι͜α με τ’ ελαίας
Ο Χρύσανθον πρωθυπουργός,
ο Γώγον βασιλέας!

Αΐκον όνερον, ψ̌ήκα μ’,
να έτον αληθινόν!
Οπίσ’ άλλο ’κι θ’ εκλώσκουμ’,
εγώ, μα τον Θεόν!

♫

Φυσά -ν- αέρα, έρ’ται ποράν’,
βοούν τ’ άγρα̤ τ’ ορμάνια
Και τη κοσμί’ τα τερτόπα,
ατά ’κ’ έχ’νε τερμάνια

Ραχ̌ι͜ά και ραχ̌οκέφαλα,
ανοίξτεν να/θα περάζω
Ωρι͜άσον παίρετε άψιμον
όντες θ’ αναστενάζω

Αναστενάζω θλιβερά
και κλαίω λυπημένα
Πουλόπο μ’, γιάμ’ εντώκε σε
η μάνα σ’ για τ’ εμένα;
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
άγρα̤άγρια
αΐκοντέτοιο/α
άμονσαν, όπως, καθώς ἅμα
ανοίξτεν(προστ.) ανοίξτε
απέσ’μέσα
απιδέβα(προστ.) φύγε, άφησε πίσω, ξεπέρασε, προσπέρασε από + διαβαίνω
αρ’εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha ἄρα
αρνόποαρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας
ατάαυτά
άφ’ς(προστ.) άφησε
άψιμονφωτιά
γιάμ’μήπως, ή μη ya/yā + μη
γομάτοςγεμάτος
εβγαίντςβγαίνεις
εγροικάκαταλαβαίνει
εδώκεςέδωσες
είναςένας/μία
εκολατίενκολάστηκε
εκορδυλι͜άεςμπλέχθηκες, έγινες κόμπος κορδύλη (=ρόπαλο, εξόγκωμα)
ελαίας(τα) ελιές, (τη) ελιάς
ελάσταπεριφέρθηκα, τριγύρισα, περιπλανήθηκα ἀλάομαι/ηλάσκω
ελάτι͜αέλατα
εμάδικά μου
εμόνδικός/ή/ό μου ἐμοῦ
έμορφαόμορφα
έν’είναι
ενεπάεςαναπαύτηκες
εντώκεχτύπησε
επέθανενπέθανε
επήενπήγε
επήεςπήγες
έρ’ταιέρχεται
ερχίνεσανάρχισαν
εσέβαμπήκα
έτονήταν
εύραβρήκα, (ιδιωμ. προστ.) βρες
ευρέθαβρέθηκα
ευτάςκάνεις, φτιάχνεις εὐθειάζω
έχ̌’έχει
έχ’νεέχουνε
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
καίγουμαικαίομαι
καικάπρος τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά
καμίανποτέ
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κοσμί’κόσμου
λίβι͜ασύννεφα λίβος<λείβω
μεμλεκέτι͜αη επικράτεια memleket
μήνας(τα) μήνες
μικρίκαμικρούλικα, νεαρά
νεγκάσ̌κεσαικουράζεσαι
όθενόπου, οπουδήποτε, σε όποιον
όλιαόλα
όλιονόλο, ολόκληρο
όνερονόνειρο
όντεςόταν
οπίσ’πίσω
ορμάν’δάσος orman
ορμάνιαδάση orman
οσπιτόπασπιτάκια hospitium<hospes
παίρετεπαίρνετε
παξ̌έδεςκήποι, περιβόλια bahçe/bāġçe
περάζωπερνάω, διανύω
πολλά(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
ποράν’μπόρα, καταιγίδα boran<βενετ. bora<λατ. Boreas <Βορέας (αντιδάνειο)
πουλόποπουλάκι
ραχ̌ι͜άράχες, βουνά
ραχ̌οκέφαλακορφές βουνών
συνέλ’κασυνομήλικα
ταουτεμένασκορπισμένα, διασκορπισμένα dağıtma
τερείςκοιτάς
τερμάνιαθεραπείες, γιατρικά, μτφ. δυνάμεις, ψυχική αντοχή, ενέργεια, μτφ. παρηγοριά derman/darmān
τέρτι͜ακαημοί, βάσανα, στενοχώριες dert
τερτόπα(υποκορ.) καημοί, βάσανα, στενοχώριες dert
τερώκοιτώ
τηνάναυτόν/ην που
’τοαυτό, το (προσωπική αντωνυμία)
τουντους
τσ̌ιτσ̌άκιαλουλούδια çiçek
φεύ’νεφεύγουν
φίλεμανφιλί
ψ̌ήκαψυχούλα
ωρι͜άσον(προστ.) πρόσεξε, φύλαξε, φυλάξου
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλ.
άγρα̤άγρια
αΐκοντέτοιο/α
άμονσαν, όπως, καθώς ἅμα
ανοίξτεν(προστ.) ανοίξτε
απέσ’μέσα
απιδέβα(προστ.) φύγε, άφησε πίσω, ξεπέρασε, προσπέρασε από + διαβαίνω
αρ’εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha ἄρα
αρνόποαρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας
ατάαυτά
άφ’ς(προστ.) άφησε
άψιμονφωτιά
γιάμ’μήπως, ή μη ya/yā + μη
γομάτοςγεμάτος
εβγαίντςβγαίνεις
εγροικάκαταλαβαίνει
εδώκεςέδωσες
είναςένας/μία
εκολατίενκολάστηκε
εκορδυλι͜άεςμπλέχθηκες, έγινες κόμπος κορδύλη (=ρόπαλο, εξόγκωμα)
ελαίας(τα) ελιές, (τη) ελιάς
ελάσταπεριφέρθηκα, τριγύρισα, περιπλανήθηκα ἀλάομαι/ηλάσκω
ελάτι͜αέλατα
εμάδικά μου
εμόνδικός/ή/ό μου ἐμοῦ
έμορφαόμορφα
έν’είναι
ενεπάεςαναπαύτηκες
εντώκεχτύπησε
επέθανενπέθανε
επήενπήγε
επήεςπήγες
έρ’ταιέρχεται
ερχίνεσανάρχισαν
εσέβαμπήκα
έτονήταν
εύραβρήκα, (ιδιωμ. προστ.) βρες
ευρέθαβρέθηκα
ευτάςκάνεις, φτιάχνεις εὐθειάζω
έχ̌’έχει
έχ’νεέχουνε
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
καίγουμαικαίομαι
καικάπρος τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά
καμίανποτέ
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κοσμί’κόσμου
λίβι͜ασύννεφα λίβος<λείβω
μεμλεκέτι͜αη επικράτεια memleket
μήνας(τα) μήνες
μικρίκαμικρούλικα, νεαρά
νεγκάσ̌κεσαικουράζεσαι
όθενόπου, οπουδήποτε, σε όποιον
όλιαόλα
όλιονόλο, ολόκληρο
όνερονόνειρο
όντεςόταν
οπίσ’πίσω
ορμάν’δάσος orman
ορμάνιαδάση orman
οσπιτόπασπιτάκια hospitium<hospes
παίρετεπαίρνετε
παξ̌έδεςκήποι, περιβόλια bahçe/bāġçe
περάζωπερνάω, διανύω
πολλά(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
ποράν’μπόρα, καταιγίδα boran<βενετ. bora<λατ. Boreas <Βορέας (αντιδάνειο)
πουλόποπουλάκι
ραχ̌ι͜άράχες, βουνά
ραχ̌οκέφαλακορφές βουνών
συνέλ’κασυνομήλικα
ταουτεμένασκορπισμένα, διασκορπισμένα dağıtma
τερείςκοιτάς
τερμάνιαθεραπείες, γιατρικά, μτφ. δυνάμεις, ψυχική αντοχή, ενέργεια, μτφ. παρηγοριά derman/darmān
τέρτι͜ακαημοί, βάσανα, στενοχώριες dert
τερτόπα(υποκορ.) καημοί, βάσανα, στενοχώριες dert
τερώκοιτώ
τηνάναυτόν/ην που
’τοαυτό, το (προσωπική αντωνυμία)
τουντους
τσ̌ιτσ̌άκιαλουλούδια çiçek
φεύ’νεφεύγουν
φίλεμανφιλί
ψ̌ήκαψυχούλα
ωρι͜άσον(προστ.) πρόσεξε, φύλαξε, φυλάξου
Ενότητα 2η | Τάκης Παπαδόπουλος

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr

Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της IpHost