Στιχουργοί: Γρηγόρης Συμεωνίδης
Συνθέτες: Γρηγόρης Συμεωνίδης
Αχ! για τ’ εσέν, ζωντοχήρα, τον κατήφορον επήρα Σύρτς με -ν- άμον τον μαγνήτην, αχ! πώς θα κλειδώντς τ’ οσπίτι μ’! Με τα πείσματα ντ’ ευτάς με ετελείωσες την ψ̌η μ’ κι όλεν αποπίσ’ ι-σ’ τρέχω, μαύρον έντον η ζωή μ’ Αρ’ εγώ για το χατίρι σ’ πώς εγένουμ’νε αλήτης Αρ’ εγώ για το χατίρι σ’ γυροκλώσκουμαι μπατίρης Χώρι͜α ο άντρα σ’, τα παιδία σ’, εύρες την ελευθερία σ’ Ση ζωή σ’ ’κ’ εμπαίν’νε μέτρα, ξημερώντς απέσ’ σα κέντρα Τη νύχταν ευτάς ημέραν, όλεν πίντς και τραγωδείς Με τα έμορφα τ’ ομμάτι͜α σ’ πάντα ολόερα τερείς Τερείς άμον διψασμέντσα, ζωντοχήρα χωρισμέντσα Τερείς άμον διψασμέντσα, ζωντοχήρα αφορισμέντσα Με τα κάλλι͜α σ’ ούλ’ θαμπών’νε παντρεμέν’, πεκιάρ’, πληρών’νε Με τ’ εσά τα τσ̌αλουμόπα παλαλούνταν τα παιδόπα Κι εγώ μετ’ εσέν μερώνω και σο γιάνι σ’ λύγουμαι Αν θα πας με έναν άλλον εγώ ντό θα ’ίνουμαι; Ζωντοχήρα, αγαπώ σε κάτ’ θα ’φτάγω να κρατώ σε Ζωντοχήρα, αγαπώ σε κάτ’ θα ’φτάγω να κρατώ σε
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| απέσ’ | μέσα | ||
| αποπίσ’ | από πίσω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αφορισμέντσα | αφορισμένη, αναθεματισμένη | ||
| γιάνι | πλάι, πλευρό | yan | |
| γυροκλώσκουμαι | κλωθογυρίζω | ||
| διψασμέντσα | διψασμένη | ||
| εγένουμ’νε | έγινα | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| εμπαίν’νε | μπαίνουν | ||
| έντον | έγινε | ||
| εσά | δικά σου/σας | ||
| εύρες | βρήκες | ||
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κάλλι͜α | κάλλη | ||
| κλειδώντς | κλειδώνεις κτ με κλειδαριά, (αμτβ.) κλείνεις, συναρμόζεις, συμπλέκεις | ||
| λύγουμαι | λιώνω | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
| ολόερα | ολόγυρα | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| οσπίτι | σπίτι | hospitium<hospes | |
| ούλ’ | όλοι | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παιδόπα | παιδάκια | ||
| παλαλούνταν | τρελαίνονται | ||
| πεκιάρ’ | (γεν. αιτ. ενικ.) εργένη, (ονομ. πληθ.) εργένηδες | bekâr/bekār | |
| πίντς | πίνεις | ||
| σύρτς | σέρνεις, τραβάς, ρίχνεις | ||
| τερείς | κοιτάς | ||
| τραγωδείς | τραγουδάς | ||
| τσ̌αλουμόπα | ναζάκια, σκερτσάκια | çalım | |
| ’φτάγω | (ευτάγω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| χατίρι | χάρη, σεβασμός, υπόληψη | hatır/ḫāṭir | |
| χώρι͜α | χωριστά | ||
| ψ̌η | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| απέσ’ | μέσα | ||
| αποπίσ’ | από πίσω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αφορισμέντσα | αφορισμένη, αναθεματισμένη | ||
| γιάνι | πλάι, πλευρό | yan | |
| γυροκλώσκουμαι | κλωθογυρίζω | ||
| διψασμέντσα | διψασμένη | ||
| εγένουμ’νε | έγινα | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| εμπαίν’νε | μπαίνουν | ||
| έντον | έγινε | ||
| εσά | δικά σου/σας | ||
| εύρες | βρήκες | ||
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κάλλι͜α | κάλλη | ||
| κλειδώντς | κλειδώνεις κτ με κλειδαριά, (αμτβ.) κλείνεις, συναρμόζεις, συμπλέκεις | ||
| λύγουμαι | λιώνω | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
| ολόερα | ολόγυρα | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| οσπίτι | σπίτι | hospitium<hospes | |
| ούλ’ | όλοι | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| παιδόπα | παιδάκια | ||
| παλαλούνταν | τρελαίνονται | ||
| πεκιάρ’ | (γεν. αιτ. ενικ.) εργένη, (ονομ. πληθ.) εργένηδες | bekâr/bekār | |
| πίντς | πίνεις | ||
| σύρτς | σέρνεις, τραβάς, ρίχνεις | ||
| τερείς | κοιτάς | ||
| τραγωδείς | τραγουδάς | ||
| τσ̌αλουμόπα | ναζάκια, σκερτσάκια | çalım | |
| ’φτάγω | (ευτάγω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| χατίρι | χάρη, σεβασμός, υπόληψη | hatır/ḫāṭir | |
| χώρι͜α | χωριστά | ||
| ψ̌η | ψυχή |
