
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Εσέν όντες εγάπεσα, ας λέγω σ’ α’ πώς έτον Απάν’ σην πόρταν έστεκες η μέρα έξεργος έτον Λελεύω τ’ ομματόπα σου ντο τερούν στέρι͜α-στέρι͜α Πουλόπο μ’, σην εγκάλια σου κονεύ’νε περιστέρι͜α Έμορφος είσαι, κορτσόπον, πολλά θέλω το σόι σ’ Έκαψεν και -ν- εμάντσε με το τσιλβελίν το πόι σ’ Εμέν και το σαρίν τ’ αρνί μ’ σ’ έναν οντάν ν’ εβάλλ’ναν Να ’χάν’ναν τ’ ανοιγάρι͜α του κι εμάς να ενεσπάλλ’ναν Είμαι ψηλό ραχ̌όπουλον ση δείσαν μαθεμένον Απέσ’ είμαι σα μαλλόπα σ’, αρ’ έ͜εις με συμπλεγμένον Λελεύω τ’ ομματόπα σου ντο τερούν στέρι͜α-στέρι͜α Πουλόπο μ’, σην εγκάλια σου κονεύ’νε περιστέρι͜α Εμέν και το σαρίν τ’ αρνί μ’ σ’ έναν οντάν ν’ εβάλλ’ναν Να ’χάν’ναν τ’ ανοιγάρι͜α του κι εμάς να ενεσπάλλ’ναν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| α’ | (ατό) αυτό, το | ||
| ανοιγάρι͜α | κλειδιά | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| δείσαν | ομίχλη | δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά | |
| έ͜εις | έχεις | ||
| εβάλλ’ναν | έβαζαν | ||
| εγάπεσα | αγάπησα | ||
| εγκάλια | αγκαλιά | ||
| εμάντσε | μαύρισε/μουντζούρωσε από την καπνιά, κατέστρεψε, κατέκαψε μέχρι καπνιάς | ||
| έμορφος | όμορφος/η | ||
| ενεσπάλλ’ναν | ξεχνούσαν | ||
| έξεργος | αργία | ||
| έτον | ήταν | ||
| κονεύ’νε | εγκαθίστανται, φωλιάζουν, προσγειώνονται (επί πτηνών) | konmak | |
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μαθεμένον | μαθημένη/ο | ||
| μαλλόπα | μαλλάκια | ||
| ομματόπα | ματάκια | ||
| οντάν | δωμάτιο | oda | |
| όντες | όταν | ||
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| ραχ̌όπουλον | πουλί του βουνού/ράχης | ραχ̌ίν + πουλίν | |
| σαρίν | ξανθό, κίτρινο | sarı | |
| στέρι͜α | ακλόνητα, σταθερά, σιγά, αργά και καθαρά | ||
| στέρι͜α-στέρι͜α | σταθερά, σιγά-σιγά | ||
| τερούν | κοιτούν | ||
| τσιλβελίν | δελεαστικό, προκλητικό | cilveli | |
| ’χάν’ναν | (εχάν’ναν) έχαναν, έδιωχναν, απέρριπταν κτ |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| α’ | (ατό) αυτό, το | ||
| ανοιγάρι͜α | κλειδιά | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| δείσαν | ομίχλη | δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά | |
| έ͜εις | έχεις | ||
| εβάλλ’ναν | έβαζαν | ||
| εγάπεσα | αγάπησα | ||
| εγκάλια | αγκαλιά | ||
| εμάντσε | μαύρισε/μουντζούρωσε από την καπνιά, κατέστρεψε, κατέκαψε μέχρι καπνιάς | ||
| έμορφος | όμορφος/η | ||
| ενεσπάλλ’ναν | ξεχνούσαν | ||
| έξεργος | αργία | ||
| έτον | ήταν | ||
| κονεύ’νε | εγκαθίστανται, φωλιάζουν, προσγειώνονται (επί πτηνών) | konmak | |
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μαθεμένον | μαθημένη/ο | ||
| μαλλόπα | μαλλάκια | ||
| ομματόπα | ματάκια | ||
| οντάν | δωμάτιο | oda | |
| όντες | όταν | ||
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| ραχ̌όπουλον | πουλί του βουνού/ράχης | ραχ̌ίν + πουλίν | |
| σαρίν | ξανθό, κίτρινο | sarı | |
| στέρι͜α | ακλόνητα, σταθερά, σιγά, αργά και καθαρά | ||
| στέρι͜α-στέρι͜α | σταθερά, σιγά-σιγά | ||
| τερούν | κοιτούν | ||
| τσιλβελίν | δελεαστικό, προκλητικό | cilveli | |
| ’χάν’ναν | (εχάν’ναν) έχαναν, έδιωχναν, απέρριπταν κτ |

