
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Ντ’ έπαθαν τα ψηλά ραχ̌ι͜ά; Ντ’ έχ’νε κι αναστενάζ’νε; [νέι] Ούτε ο κρύον επάτεσεν, ούτε χ̌ι͜όνι͜α -ν- εφάνθαν [νέι] Γιάμ’ έρχουνταν’ Σαρακηνοί; Ν’ αηλί την Ρωμανίαν! [νέι] Κι αν έν’ ο Δούκας άρχοντας, φουσάτα τραγωδούνε [νέι] Άμον ντ’ ομοι͜άζ’ ούτε χ̌ειμός, ούτε κρυάδας είναι [νέι] Σαρακενοί ’κι φαίν’ντανε κι ούτε κοκκινοφόροι [νέι] Ούτε του Δούκα τ’ άρχοντα φουσάτα κατεβαίν’νε [νε] Εκείνα τα ψηλά ραχ̌ι͜ά, ντό έχ’νε κι ανταρι͜άζ’νε; [νέι] Ο Χάρον έρθεν [αρ’] και δι͜αβαίν’ με τ’ εκεινού τ’ ασκέρι!
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αναστενάζ’νε | αναστενάζουν | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ασκέρι | σώμα στρατού, συνεκδ. η στρατιωτική θητεία | asker/ʿasker | |
| γιάμ’ | μήπως, ή μη | ya/yā + μη | |
| δι͜αβαίν’ | (για τόπο) περνάει/ώ, διασχίζει/ω, (για χρόνο) περνάει/ώ | διαβαίνω | |
| έν’ | είναι | ||
| επάτεσεν | πάτησε | ||
| έρθεν | ήρθε | ||
| εφάνθαν | φάνηκαν, εμφανίστηκαν | ||
| έχ’νε | έχουνε | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| ομοι͜άζ’ | ομοιάζει, μοιάζει | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| τραγωδούνε | τραγουδάνε | ||
| φαίν’ντανε | φαίνονται | ||
| φουσάτα | ασκέρια, μονάδες στρατού | fossatum=«στρατόπεδο, τάφρος» | |
| χ̌ειμός | χειμώνας |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αναστενάζ’νε | αναστενάζουν | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ασκέρι | σώμα στρατού, συνεκδ. η στρατιωτική θητεία | asker/ʿasker | |
| γιάμ’ | μήπως, ή μη | ya/yā + μη | |
| δι͜αβαίν’ | (για τόπο) περνάει/ώ, διασχίζει/ω, (για χρόνο) περνάει/ώ | διαβαίνω | |
| έν’ | είναι | ||
| επάτεσεν | πάτησε | ||
| έρθεν | ήρθε | ||
| εφάνθαν | φάνηκαν, εμφανίστηκαν | ||
| έχ’νε | έχουνε | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| ομοι͜άζ’ | ομοιάζει, μοιάζει | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| τραγωδούνε | τραγουδάνε | ||
| φαίν’ντανε | φαίνονται | ||
| φουσάτα | ασκέρια, μονάδες στρατού | fossatum=«στρατόπεδο, τάφρος» | |
| χ̌ειμός | χειμώνας |

