
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Χάρε μ’, έλα άφ’ς το ψ̌όπο μου και πίασον το χ̌έρι μ’ [νέι] Και δείξον με τη στράτα σου κι ας πάμε πορπατούμε [νέι] Δείξον με το παλάτι σου, δείξον με το τσ̌ατίρι σ’ [νέι] Ελέπ’ς εείνο το βουνόν και τ’ άλλο τ’ αντιβούνι και τ’ άλλ’ το αντιπέραστον ντο έν’ ψηλόν και μέγα; Εκεί έχω τα τέντας ι-μ’, εκεί έν’ το τσ̌ατίρι μ’ Τη τέντας ι-μ’ τα σ̌κοινία, τοι νυφαδίων τσάμι͜ας Τη τέντας ι-μ’ το μαρτάκ’¹, παλληκαρί βραχ̌ι͜όνας Τη τέντας ι-μ’ το τεμέλ’, γερονταδίων στήθι͜α Εκεί τοι γέρτς βάλλ’νε τεμέλ’, τα παλληκάρι͜α στύλους και τοι νυφάδες τ’ έμορφους σταλίζ’νε² παραστάρι͜α Εκεί τα πόρτας χάλκενα, τσ̌αγκαλοκαρφωμένα Τσ̌άρχαν³ κάθουνταν άρχοντοι, τσ̌άρχαν³ τα παλληκάρι͜α Τη τέντας ι-μ’ το κλείδωμαν, κουρκουλωμέν’ νυφάδες Εκεί έχω τα τέκνα μου, εκεί έν’ το τσ̌ατίρι μ’! ♫ Εκεί που πάει ’κι κλώσ̌κεται, εκεί που πάει ξαν ’κ’ έρ’ται [νέι]
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αντιπέραστον | που βρίσκεται στην απέναντι μεριά | ||
| άφ’ς | (προστ.) άφησε | ||
| βάλλ’νε | βάζουν | ||
| βραχ̌ι͜όνας | βραχίονες, μπράτσα | βραχίων | |
| γερονταδίων | γερόντων | ||
| γέρτς | γέρους | ||
| δείξον | (προστ.) δείξε | ||
| εείνο | εκείνο | ||
| ελέπ’ς | βλέπεις | ||
| έμορφους | όμορφους/ες | ||
| έν’ | είναι | ||
| έρ’ται | έρχεται | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κάθουνταν | κάθονται | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλείδωμαν | κλείσιμο, τέλος | ||
| κλώσ̌κεται | γυρίζει, επιστρέφει | ||
| κουρκουλωμέν’ | κουκουλωμένοι/ες | ||
| μαρτάκ’ | δοκάρι στέγης οριζόντιας | ||
| νυφάδες | νύφες | ||
| νυφαδίων | νυφάδων | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| παραστάρι͜α | τα κάθετα καδρόνια του κασώματος πόρτας | ||
| πίασον | (προστ.) πιάσε | ||
| πορπατούμε | περπατάμε | ||
| πόρτας | (ονομ.πληθ.) πόρτες | porta | |
| σ̌κοινία | σχοινιά | ||
| σταλίζ’νε | στήνουν κτ όρθιο, εμποδίζουν κπ να προχωρήσει, σταματάνε | ||
| τεμέλ’ | θεμέλιο | ||
| τέντας | σκηνής, πρόχειρου καταλύματος | tenda | |
| τοι | τους/τις | ||
| τσ̌αγκαλοκαρφωμένα | τα καρφωμένα με άγκιστρα προκειμένου να είναι απροσπέλαστα | ||
| τσάμι͜ας | πλεξούδες | ||
| τσ̌άρχαν | κύκλο, (επιρρ.) κυκλικά | çark<çarḫ και çakrá (σανσκρ.) | |
| τσ̌ατίρι | σκηνή, φτωχικό προχειροφτιαγμένο σπιτάκι | çadır/çāder < çhattra छत्त्र | |
| χάλκενα | χάλκινα | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αντιπέραστον | που βρίσκεται στην απέναντι μεριά | ||
| άφ’ς | (προστ.) άφησε | ||
| βάλλ’νε | βάζουν | ||
| βραχ̌ι͜όνας | βραχίονες, μπράτσα | βραχίων | |
| γερονταδίων | γερόντων | ||
| γέρτς | γέρους | ||
| δείξον | (προστ.) δείξε | ||
| εείνο | εκείνο | ||
| ελέπ’ς | βλέπεις | ||
| έμορφους | όμορφους/ες | ||
| έν’ | είναι | ||
| έρ’ται | έρχεται | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κάθουνταν | κάθονται | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλείδωμαν | κλείσιμο, τέλος | ||
| κλώσ̌κεται | γυρίζει, επιστρέφει | ||
| κουρκουλωμέν’ | κουκουλωμένοι/ες | ||
| μαρτάκ’ | δοκάρι στέγης οριζόντιας | ||
| νυφάδες | νύφες | ||
| νυφαδίων | νυφάδων | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| παραστάρι͜α | τα κάθετα καδρόνια του κασώματος πόρτας | ||
| πίασον | (προστ.) πιάσε | ||
| πορπατούμε | περπατάμε | ||
| πόρτας | (ονομ.πληθ.) πόρτες | porta | |
| σ̌κοινία | σχοινιά | ||
| σταλίζ’νε | στήνουν κτ όρθιο, εμποδίζουν κπ να προχωρήσει, σταματάνε | ||
| τεμέλ’ | θεμέλιο | ||
| τέντας | σκηνής, πρόχειρου καταλύματος | tenda | |
| τοι | τους/τις | ||
| τσ̌αγκαλοκαρφωμένα | τα καρφωμένα με άγκιστρα προκειμένου να είναι απροσπέλαστα | ||
| τσάμι͜ας | πλεξούδες | ||
| τσ̌άρχαν | κύκλο, (επιρρ.) κυκλικά | çark<çarḫ και çakrá (σανσκρ.) | |
| τσ̌ατίρι | σκηνή, φτωχικό προχειροφτιαγμένο σπιτάκι | çadır/çāder < çhattra छत्त्र | |
| χάλκενα | χάλκινα | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |

¹ Ακούγεται πιθ. εκ παραδρομής να λέει «ματάκ’» ² Ακούγεται πιθ. εκ παραδρομής να λέει «στολίζ’νε» ³ Ακούγεται πιθ. εκ παραδρομής να λέει «ταρχάν»
