Στιχουργοί: Βασίλης Μιχαηλίδης
Συνθέτες: Βασίλης Μιχαηλίδης
Απέσ’ σον Πόντον άψιμον, καίουνταν οι Ρωμαίοι Οι Τούρκ’ ρημάζ’νε, σπάζ’νε κι η Παναΐα κλαίει Κλαίει η Σαμψούντα τ’ έρημον, δακρύζ’ η Κερασούντα Βρούλαν επέρεν κι άψιμον το τσ̌όλ’ η Τραπεζούντα Μοιρολογούν, βαρκίζ’νε μανάδες και μωρά Έχ̌’ κι έρχουνταν τσ̌ετέδες με τον Τοπάλ-Οσμάν Σην εγκλεσίαν έσυραν κι εστοίβαξαν τα ψ̌ήα Κλαψίματα, βαρκίγματα ’ταράγαν ση φωτίαν Βρεχ̌ήν τα δά̤κρα̤ στάζ’νε, τα αίματα ποτάμ’ Τρέχ’νε και ’κι χορτάζ’νε τον Τοπάλ-Οσμάν Η γη εκαταμάτωσεν, ο ήλον ενεβζήεν κι ένας αετός περήφανος ετσακοφτερουλίεν Απέσ’ σον Πόντον άψιμον καίουνταν οι Ρωμαίοι Καρβών’ ο Πόντον έντον κι η Παναΐα κλαίει
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| απέσ’ | μέσα | ||
| άψιμον | φωτιά | ||
| βαρκίγματα | κραυγές, θρήνοι | ||
| βαρκίζ’νε | κραυγάζουν, θρηνούν γοερά | ||
| βρεχ̌ήν | βροχή | ||
| βρούλαν | φλόγα | brûler | |
| δά̤κρα̤ | δάκρυα | ||
| εγκλεσίαν | εκκλησία | ||
| ενεβζήεν | έσβησε | ||
| έντον | έγινε | ||
| επέρεν | πήρε | ||
| έρχουνταν | έρχονται | ||
| έσυραν | έσυραν, τράβηξαν, έριξαν | ||
| ετσακοφτερουλίεν | έσπασε τα φτερά του | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| έχ̌’ κι έρχουνταν | είναι στον ερχομό | ||
| καίουνταν | καίγονται | ||
| καρβών’ | κάρβουνο | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Παναΐα | Παναγιά | ||
| ποτάμ’ | ποτάμι | ||
| ρημάζ’νε | ρημάζουν | ||
| Ρωμαίοι | οι ορθόδοξοι χριστιανοί πολίτες επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας | ||
| σπάζ’νε | σφάζουνε | ||
| στάζ’νε | στάζουνε | ||
| ’ταράγαν | (εταράγαν) αναμίχθηκαν, ανακατεύτηκαν, μπλέχτηκαν | ||
| Τούρκ’ | Τούρκοι | ||
| τρέχ’νε | τρέχουν | ||
| τσ̌ετέδες | συμμορίτες, άτακτες ομάδες οπλισμένων μουσουλμάνων υπότροπων κατάδικων | çete<četa | |
| τσ̌όλ’ | έρημο, ερημικό | çöl | |
| χορτάζ’νε | χορτάζουν | ||
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| απέσ’ | μέσα | ||
| άψιμον | φωτιά | ||
| βαρκίγματα | κραυγές, θρήνοι | ||
| βαρκίζ’νε | κραυγάζουν, θρηνούν γοερά | ||
| βρεχ̌ήν | βροχή | ||
| βρούλαν | φλόγα | brûler | |
| δά̤κρα̤ | δάκρυα | ||
| εγκλεσίαν | εκκλησία | ||
| ενεβζήεν | έσβησε | ||
| έντον | έγινε | ||
| επέρεν | πήρε | ||
| έρχουνταν | έρχονται | ||
| έσυραν | έσυραν, τράβηξαν, έριξαν | ||
| ετσακοφτερουλίεν | έσπασε τα φτερά του | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| έχ̌’ κι έρχουνταν | είναι στον ερχομό | ||
| καίουνταν | καίγονται | ||
| καρβών’ | κάρβουνο | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Παναΐα | Παναγιά | ||
| ποτάμ’ | ποτάμι | ||
| ρημάζ’νε | ρημάζουν | ||
| Ρωμαίοι | οι ορθόδοξοι χριστιανοί πολίτες επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας | ||
| σπάζ’νε | σφάζουνε | ||
| στάζ’νε | στάζουνε | ||
| ’ταράγαν | (εταράγαν) αναμίχθηκαν, ανακατεύτηκαν, μπλέχτηκαν | ||
| Τούρκ’ | Τούρκοι | ||
| τρέχ’νε | τρέχουν | ||
| τσ̌ετέδες | συμμορίτες, άτακτες ομάδες οπλισμένων μουσουλμάνων υπότροπων κατάδικων | çete<četa | |
| τσ̌όλ’ | έρημο, ερημικό | çöl | |
| χορτάζ’νε | χορτάζουν | ||
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 