Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Σεράντα μήλα κόκκινα [πουλί μ’/γιαβρί μ’] σ’ ένα μαντίλ’ δεμένα Σεράντα σέβντας κι αν ευτάς [πουλί μ’/γιαβρί μ’] ’κ’ ευρήκ’ς κι άμον έμενα Για έλα, έλα, πουλί μ’, μετ’ εμέν έλα, γιαβρί μ’ Ατό τ’ εσόν το τέρεμαν, πουλί μ’ θα σύρ’ και παίρ’ τ’ αχούλι μ’ Τ’ ομμάτα̤ σ’ ας σον ουρανόν [πουλί μ’/γιαβρί μ’] αστρόπα κατηβάζ’νε Πόσα καρδόπα έκαψες [πουλί μ’/γιαβρί μ’] και πόσα αναστενάζ’νε; Για έλα, έλα, πουλί μ’, μετ’ εμέν έλα, γιαβρί μ’ Ατό τ’ εσόν το τέρεμαν, πουλί μ’ θα σύρ’ και παίρ’ τ’ αχούλι μ’ ♫ Μάνα, γιατί εποίν’νες με -ν- αΐκον πονεμένον; Όλα̤ τα κάρδι͜ας χ̌αίρουνταν τ’ εμόν πάντα κλαμένον Αρ’ εγέντον έναν χρόνον σύρω τη σεβντά σ’ τον πόνον Το κιφάλι μ’ σο μαξιλάρ’, κι ο νους ι-μ’ έν’ σο δρόμον Πουλόπο μ’, εροθύμεσα τ’ ομμάτα̤ σ’ να ελέπω Όχι τ’ ομμάτα̤ σ’ μοναχόν, το πόι σ’ όλον να ελέπω Βέχω, βέχω, ξεροβέχω κείμαι κα’, τ’ αρνόπο μ’ ’κ’ έχω Με τ’ ομματί’ μ’ τα δα̤κρόπα το μαξιλάρι μ’ βρέχω
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αΐκον | τέτοιο/α | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αναστενάζ’νε | αναστενάζουν | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| αστρόπα | αστεράκια | ||
| αχούλι | μυαλό | akıl/ʿaḳl | |
| βέχω | βήχω | ||
| γιαβρί | μωρό, μικρό, παιδί | yavru | |
| δα̤κρόπα | (υποκορ.) δάκρυα | ||
| εγέντον | έγινε | ||
| ελέπω | βλέπω | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| εποίν’νες | έκανες, έφτιαχνες | ποιέω-ῶ | |
| εροθύμεσα | νοστάλγησα | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| ευρήκ’ς | βρίσκεις | ||
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κα’ | κάτω | ||
| καρδόπα | καρδούλες | ||
| κατηβάζ’νε | κατεβάζουν | ||
| κείμαι | κείτομαι, ξαπλώνω | ||
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| ξεροβέχω | ξεροβήχω | ||
| ομμάτα̤ | μάτια | ||
| ομματί’ | ματιού | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| σεβντά | αγάπη, έρωτας | sevda/sevdā | |
| σέβντας | (πληθ. τα) αγάπες, έρωτες | sevda/sevdā | |
| σεράντα | σαράντα | ||
| σύρ’ | σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει | ||
| σύρω | σέρνω, τραβώ, ρίχνω | ||
| τέρεμαν | βλέμμα, κοίταγμα, μτφ. φροντίδα | ||
| χ̌αίρουνταν | χαίρονται |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αΐκον | τέτοιο/α | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αναστενάζ’νε | αναστενάζουν | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σον | απ’ τον | ασό σον (από τον) | |
| αστρόπα | αστεράκια | ||
| αχούλι | μυαλό | akıl/ʿaḳl | |
| βέχω | βήχω | ||
| γιαβρί | μωρό, μικρό, παιδί | yavru | |
| δα̤κρόπα | (υποκορ.) δάκρυα | ||
| εγέντον | έγινε | ||
| ελέπω | βλέπω | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| εποίν’νες | έκανες, έφτιαχνες | ποιέω-ῶ | |
| εροθύμεσα | νοστάλγησα | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| ευρήκ’ς | βρίσκεις | ||
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κα’ | κάτω | ||
| καρδόπα | καρδούλες | ||
| κατηβάζ’νε | κατεβάζουν | ||
| κείμαι | κείτομαι, ξαπλώνω | ||
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| ξεροβέχω | ξεροβήχω | ||
| ομμάτα̤ | μάτια | ||
| ομματί’ | ματιού | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| σεβντά | αγάπη, έρωτας | sevda/sevdā | |
| σέβντας | (πληθ. τα) αγάπες, έρωτες | sevda/sevdā | |
| σεράντα | σαράντα | ||
| σύρ’ | σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει | ||
| σύρω | σέρνω, τραβώ, ρίχνω | ||
| τέρεμαν | βλέμμα, κοίταγμα, μτφ. φροντίδα | ||
| χ̌αίρουνταν | χαίρονται |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 