Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Ο ήλιον παίρ’ σον πρόσωπο σ’ και φωτάζ’ το καρδόπο σ’ Κι ο φέγγον όντες ’πιδι͜αβαίν’, έπαρ’ με σ’ εγκαλιόπο σ’ Ο πρόσωπο σ’ άμον τσ̌ιτσ̌άκ’, το πόι σ’ ίσον λαμπάδαν Πουλί μ’, ας σα φιλέματα σ’ επέρα νοστιμάδαν Ολήμαυρα τ’ ομματόπα σ’, τ’ οφρύδι͜α σ’ είν’ γαϊτάνα̤ Αν κείμαι κα’ χωρίς εσέν, τα νύχτας είν’ γιαβάνα̤ Σουμά σ’, πουλί μ’, εκόνεψα, ωρι͜άσον λες με οφύον Έλα, πουλί μ’, να/ας χ̌αίρουμες, η ζωή έν’ ολίον/ολίγον Παρακαλώ γειτονάδες για τ’ αρνί μ’ ’δέν μη λέτεν Τα δάκρυ͜α ντ’ έκχ̌’σα για τ’ ατό κλώθ’ν’ έναν χαμαιλέτεν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| γαϊτάνα̤ | έντεχνα πλεγμένα κορδόνια με τρεις μεταξωτές κλωστές (κοτσίδα) ή τέσσερεις (τεχρίλι), ή και μάλλινο ή βαμβακερό, που στόλιζε τα ρούχα στο κάτω μέρος των μανικιών και στον ποδόγυρο μτφ. όμορφα και λεπτά/καλαίσθητα | kaytan | |
| γειτονάδες | γειτόνοι | ||
| γιαβάνα̤ | άνοστα/ες, μη λιπαρά | yavan | |
| ’δέν | τίποτα | ||
| εγκαλιόπο | αγκαλίτσα | ||
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| εκόνεψα | εγκαταστάθηκα, φώλιασα, προσγειώθηκα | konmak | |
| έκχ̌’σα | εξέχυσα, έχυσα, εξέβαλα | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| έν’ | είναι | ||
| έπαρ’ | (προστ.) πάρε | ||
| επέρα | πήρα | ||
| κα’ | κάτω | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κείμαι | κείτομαι, ξαπλώνω | ||
| κλώθ’ν’ | γυρίζουν, στρέφουν | ||
| λέτεν | λέτε | ||
| νύχτας | (ον.πληθ.,τα) νύχτες | ||
| ολήμαυρα | ολόμαυρα | ||
| ολίγον | λίγο | ||
| ομματόπα | ματάκια | ||
| όντες | όταν | ||
| οφρύδι͜α | φρύδια | ||
| οφύον | (προστ.) φύγε | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| ’πιδι͜αβαίν’ | φεύγω/ει, αφήνω/ει πίσω, προσπερνώ/ά, ξεπερνώ/ά | από + διαβαίνω | |
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| σουμά | κοντά | ||
| τσ̌ιτσ̌άκ’ | λουλούδι | çiçek | |
| φέγγον | φεγγάρι | ||
| φιλέματα | φιλιά | ||
| φωτάζ’ | φωτίζει, λάμπει | ||
| χ̌αίρουμες | χαιρόμαστε | ||
| χαμαιλέτεν | νερόμυλο | ||
| ωρι͜άσον | (προστ.) πρόσεξε, φύλαξε, φυλάξου |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| γαϊτάνα̤ | έντεχνα πλεγμένα κορδόνια με τρεις μεταξωτές κλωστές (κοτσίδα) ή τέσσερεις (τεχρίλι), ή και μάλλινο ή βαμβακερό, που στόλιζε τα ρούχα στο κάτω μέρος των μανικιών και στον ποδόγυρο μτφ. όμορφα και λεπτά/καλαίσθητα | kaytan | |
| γειτονάδες | γειτόνοι | ||
| γιαβάνα̤ | άνοστα/ες, μη λιπαρά | yavan | |
| ’δέν | τίποτα | ||
| εγκαλιόπο | αγκαλίτσα | ||
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| εκόνεψα | εγκαταστάθηκα, φώλιασα, προσγειώθηκα | konmak | |
| έκχ̌’σα | εξέχυσα, έχυσα, εξέβαλα | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| έν’ | είναι | ||
| έπαρ’ | (προστ.) πάρε | ||
| επέρα | πήρα | ||
| κα’ | κάτω | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κείμαι | κείτομαι, ξαπλώνω | ||
| κλώθ’ν’ | γυρίζουν, στρέφουν | ||
| λέτεν | λέτε | ||
| νύχτας | (ον.πληθ.,τα) νύχτες | ||
| ολήμαυρα | ολόμαυρα | ||
| ολίγον | λίγο | ||
| ομματόπα | ματάκια | ||
| όντες | όταν | ||
| οφρύδι͜α | φρύδια | ||
| οφύον | (προστ.) φύγε | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| ’πιδι͜αβαίν’ | φεύγω/ει, αφήνω/ει πίσω, προσπερνώ/ά, ξεπερνώ/ά | από + διαβαίνω | |
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| σουμά | κοντά | ||
| τσ̌ιτσ̌άκ’ | λουλούδι | çiçek | |
| φέγγον | φεγγάρι | ||
| φιλέματα | φιλιά | ||
| φωτάζ’ | φωτίζει, λάμπει | ||
| χ̌αίρουμες | χαιρόμαστε | ||
| χαμαιλέτεν | νερόμυλο | ||
| ωρι͜άσον | (προστ.) πρόσεξε, φύλαξε, φυλάξου |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 