Στιχουργοί: Αλέξανδρος Εφραιμίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Σαντά μ’, η εμορφία σου απέσ’ σο νου μ’ επέμ’νεν Αρ’ άμον τον παράδεισον οι ποπάδες ντο λέγ’νε Τα πρόατα σα παρχάρι͜α, σον ουρανόν αγγέλοι Εγώ, Θεέ μ’, γιατί να ζω μακρά ας σο Φτελέν’¹ -ι; Έρθα σ’ αούτο τον κόσμον μ’ απλέρωτα μουράτι͜α Ας εζήν’να ση Σαντά κέσ’ σα Δώδεκα τ’ Ελάτι͜α² Αροθυμώ τον πάππο μου και σ’ όνεμα τ’ ομνύω Σον τόπον ντο ετράνυνεν την ψ̌η μ’ να παραδίω
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αούτο | αυτό/ή | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| απλέρωτα | ανεκπλήρωτα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αροθυμώ | νοσταλγώ | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| εζήν’να | ζούσα | ||
| ελάτι͜α | έλατα | ||
| εμορφία | ομορφιά | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| έρθα | ήρθα | ||
| ετράνυνεν | μεγάλωσε, ανατράφηκε | τρανόω-ῶ | |
| κέσ’ | προς τα εκεί, προς το μέρος εκείνο | κέσου<κεῖσ’<κεῖσε<ἐκεῖσε | |
| λέγ’νε | λένε | ||
| μακρά | (επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα | ||
| μουράτι͜α | επιθυμίες, πόθοι | murat/murād | |
| ομνύω | ορκίζομαι | ||
| όνεμα | όνομα | ||
| πάππο | παππούς | ||
| παραδίω | παραδίνω | ||
| παρχάρι͜α | ορεινοί τόποι θερινής βοσκής | ||
| ποπάδες | παπάδες | ||
| πρόατα | πρόβατα | ||
| ψ̌η | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αούτο | αυτό/ή | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| απλέρωτα | ανεκπλήρωτα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αροθυμώ | νοσταλγώ | ||
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| εζήν’να | ζούσα | ||
| ελάτι͜α | έλατα | ||
| εμορφία | ομορφιά | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| έρθα | ήρθα | ||
| ετράνυνεν | μεγάλωσε, ανατράφηκε | τρανόω-ῶ | |
| κέσ’ | προς τα εκεί, προς το μέρος εκείνο | κέσου<κεῖσ’<κεῖσε<ἐκεῖσε | |
| λέγ’νε | λένε | ||
| μακρά | (επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα | ||
| μουράτι͜α | επιθυμίες, πόθοι | murat/murād | |
| ομνύω | ορκίζομαι | ||
| όνεμα | όνομα | ||
| πάππο | παππούς | ||
| παραδίω | παραδίνω | ||
| παρχάρι͜α | ορεινοί τόποι θερινής βοσκής | ||
| ποπάδες | παπάδες | ||
| πρόατα | πρόβατα | ||
| ψ̌η | ψυχή |
¹ Ονομασία χωριών της Σαντάς του Πόντου (Άνθεν και Κάθεν Φτελέν) ² Μία απ τις ενορίες της κωμοπόλεως της Σάντας με 15 οικογένειες και Ιερό Ναό της Υπαπαντής του Σωτήρος Χριστού
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 