
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Ν’ αηλί εκείνεν τη μάναν που έχ̌’ τον ξενιτέαν Καίεται το καρδόπον ατ’ς και ’ίνεται μανέαν Ραχ̌ι͜ά μη πρασινίζετεν ους να έρ’ται τ’ αρνόπο μ’ Σταθέστεν κι εσείν έρημα, αρ’ άμον το καρδόπο μ’ Ψηλά ραχ̌ιά και πράσινα και δέντρα φυλλωμένα κλίστεν κα’ τα κλαδόπα σουν και κλάψτεν για τ’ εμένα Αηλί εμέν, νε μανίκα μ’, η καρδία μ’ εκάεν Αρ’ άμον το Καράκαπαν χ̌ι͜ονόπον εσ̌κεπάεν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| εκάεν | κάηκε | ||
| εκείνεν | εκείνη | ||
| έρ’ται | έρχεται | ||
| εσείν | εσείς | ||
| εσ̌κεπάεν | σκεπάστηκε | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ’ίνεται | γίνεται | ||
| κα’ | κάτω | ||
| καίεται | καίγεται | ||
| Καράκαπαν | ονομασία βουνού στην σημ. Τουρκία, στα ανατολικά όρια της Άνω Ματσούκας και με υψόμετρο 2,4 χλμ | Karakaban< kara (=μαύρο) + kaban (կաբան=κορυφή, απότομος λόφος) | |
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| καρδόπον | καρδούλα | ||
| κλαδόπα | κλαδάκια | ||
| κλάψτεν | (προστ.) κλάψτε | ||
| κλίστεν | (προστ.) σκύψτε, κλίνετε | ||
| μανέαν | καπνιά, μαυρισμένος/η/ο από καπνιά | ||
| μανίκα | μανούλα | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| ξενιτέαν | ξενιτεμένο | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| σουν | σας | ||
| σταθέστεν | (προστ.) σταθείτε | ||
| χ̌ι͜ονόπον | χιονάκι |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| εκάεν | κάηκε | ||
| εκείνεν | εκείνη | ||
| έρ’ται | έρχεται | ||
| εσείν | εσείς | ||
| εσ̌κεπάεν | σκεπάστηκε | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ’ίνεται | γίνεται | ||
| κα’ | κάτω | ||
| καίεται | καίγεται | ||
| Καράκαπαν | ονομασία βουνού στην σημ. Τουρκία, στα ανατολικά όρια της Άνω Ματσούκας και με υψόμετρο 2,4 χλμ | Karakaban< kara (=μαύρο) + kaban (կաբան=κορυφή, απότομος λόφος) | |
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| καρδόπον | καρδούλα | ||
| κλαδόπα | κλαδάκια | ||
| κλάψτεν | (προστ.) κλάψτε | ||
| κλίστεν | (προστ.) σκύψτε, κλίνετε | ||
| μανέαν | καπνιά, μαυρισμένος/η/ο από καπνιά | ||
| μανίκα | μανούλα | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| ξενιτέαν | ξενιτεμένο | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| σουν | σας | ||
| σταθέστεν | (προστ.) σταθείτε | ||
| χ̌ι͜ονόπον | χιονάκι |

