
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Ν’ αηλί εμέν π’ εγέρασα, σα δέντρα -ν- επεκούμπ’σα Ατά πα -ν- ελυπέθανε τα φύλλα τουν ντ’ ερρούξαν Αν στέκω ’κι αναπάουμαι, αν κείμαι ’κι κοιμούμαι Αν τραγωδώ ’κι χ̌αίρουμαι, αν κλαίω ’κι λαρούμαι Χ̌ίλι͜α πουλία κελαηδούν σο τσ̌όλ’ τη Γαϊτανίαν¹ Σο καρδόπο μ’ γεράν έχω, ’κι λαρούται καμίαν Τ’ ορμία ’μοιρολόγαναν, τα στράτας ερημώθαν Τα τσούια τα παλαίσπιτα κινθέατα ’γομώθαν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| αναπάουμαι | αναπαύομαι, ξεκουράζομαι | ||
| ατά | αυτά | ||
| γεράν | πληγή, τραύμα | yara | |
| ’γομώθαν | (εγομώθαν) γέμισαν | ||
| εγέρασα | γέρασα | ||
| ελυπέθανε | λυπήθηκαν | ||
| επεκούμπ’σα | ακούμπησα, στηρίχθηκα | ||
| ερημώθαν | ερημώθηκαν | ||
| ερρούξαν | έπεσαν | ||
| καμίαν | ποτέ | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κείμαι | κείτομαι, ξαπλώνω | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κινθέατα | τσουκνίδες | κνίδη | |
| κοιμούμαι | κοιμάμαι | ||
| λαρούμαι | γιατρεύομαι, θεραπεύομαι | ||
| λαρούται | γιατρεύεται, θεραπεύεται | ||
| ’μοιρολόγαναν | (εμοιρολόγαναν) μοιρολογούσαν | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| ορμία | ρυάκια, ρεματιές | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παλαίσπιτα | παλιόσπιτα | ||
| στράτας | (ονομ.) δρόμοι, (αιτ.) δρόμους | ||
| τουν | τους | ||
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| τσ̌όλ’ | έρημο, ερημικό | çöl | |
| τσούια | έρημα | ||
| χ̌αίρουμαι | χαίρομαι |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| αναπάουμαι | αναπαύομαι, ξεκουράζομαι | ||
| ατά | αυτά | ||
| γεράν | πληγή, τραύμα | yara | |
| ’γομώθαν | (εγομώθαν) γέμισαν | ||
| εγέρασα | γέρασα | ||
| ελυπέθανε | λυπήθηκαν | ||
| επεκούμπ’σα | ακούμπησα, στηρίχθηκα | ||
| ερημώθαν | ερημώθηκαν | ||
| ερρούξαν | έπεσαν | ||
| καμίαν | ποτέ | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κείμαι | κείτομαι, ξαπλώνω | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κινθέατα | τσουκνίδες | κνίδη | |
| κοιμούμαι | κοιμάμαι | ||
| λαρούμαι | γιατρεύομαι, θεραπεύομαι | ||
| λαρούται | γιατρεύεται, θεραπεύεται | ||
| ’μοιρολόγαναν | (εμοιρολόγαναν) μοιρολογούσαν | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| ορμία | ρυάκια, ρεματιές | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παλαίσπιτα | παλιόσπιτα | ||
| στράτας | (ονομ.) δρόμοι, (αιτ.) δρόμους | ||
| τουν | τους | ||
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| τσ̌όλ’ | έρημο, ερημικό | çöl | |
| τσούια | έρημα | ||
| χ̌αίρουμαι | χαίρομαι |

¹ Μεγάλη ρεματιά στην περιοχή Κουνάκας της Ματσούκας του Πόντου, γεμάτη με έλατα και οξιές.
