Στιχουργοί: Γρηγόρης Κοτανίδης
Συνθέτες: Αθανάσιος Τσολερίδης
Ξάι τον φόβον ’κ’ εγροικούνε των Ποντίων τα παιδία Γιατί έχ’νε σην καρδίαν τη Σουμελάν Παναΐαν Τη Σουμελάν Παναΐαν την Υπέρμαχον Δεκαπέντε τη Αυγούστου σα ραχ̌ία τη Βερμίου προσ̌κυνούν την Παναΐαν όλεν ο λαόν προσ̌κυνούν την Παναΐαν έν’ γιορτήν τρανόν Αρ’ ατώρα, Παναΐα, έ͜εις κι Εσύ δύο πατρίδας, την Ελλάδαν και τον Πόντον, όπως είναι τα παιδία σ’ Χώματα ευλοημένα, έμορφα πολλά! Τ’ εμετέρ’ σ’ όλιον τον κόσμον, μ’ ανασπάλετεν καμίαν πως ακόμαν κρούει σον Πόντον των Ελλήνων η καρδία Των Ελλήνων η καρδία άστρον φωτεινόν Με καιρούς και με τα χρόνια και αχούλ’ σην ιστορίαν Έναν κερίν θα αφτύνω σοι προγόνων τα ταφία Τη Σουμελά Παναΐα πάντα προσ̌κυνώ Το κιφάλ’ ψηλά κρατέστεν και μ’ ευχ̌ήν σην Παναΐαν Τα φτερά μουν ξαν θ’ απλούνταν, ξαν θα γράφ’νε ιστορίας Ση πατρίδας τα ραχ̌ία στέκ’ ο αετόν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| ανασπάλετεν | ξεχάσετε | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατώρα | τώρα | ||
| αφτύνω | ανάβω | ||
| αχούλ’ | μυαλό | akıl/ʿaḳl | |
| γράφ’νε | γράφουν | ||
| έ͜εις | έχεις | ||
| εγροικούνε | καταλαβαίνουν | ||
| εμετέρ’ | δικοί μας | ἡμέτερος | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| έν’ | είναι | ||
| ευλοημένα | ευλογημένα | ||
| έχ’νε | έχουνε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καμίαν | ποτέ | ||
| κιφάλ’ | κεφάλι | ||
| κρατέστεν | κρατήστε | ||
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| μουν | μας | ||
| ξάι | καθόλου | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
| όλιον | όλο, ολόκληρο | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| Παναΐα | Παναγιά | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| σοι | στους/στις, τους/τις | ||
| ταφία | τάφοι, το νεκροταφείο |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| ανασπάλετεν | ξεχάσετε | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατώρα | τώρα | ||
| αφτύνω | ανάβω | ||
| αχούλ’ | μυαλό | akıl/ʿaḳl | |
| γράφ’νε | γράφουν | ||
| έ͜εις | έχεις | ||
| εγροικούνε | καταλαβαίνουν | ||
| εμετέρ’ | δικοί μας | ἡμέτερος | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| έν’ | είναι | ||
| ευλοημένα | ευλογημένα | ||
| έχ’νε | έχουνε | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καμίαν | ποτέ | ||
| κιφάλ’ | κεφάλι | ||
| κρατέστεν | κρατήστε | ||
| κρούει | χτυπάει | κρούω | |
| μουν | μας | ||
| ξάι | καθόλου | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
| όλιον | όλο, ολόκληρο | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| Παναΐα | Παναγιά | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| σοι | στους/στις, τους/τις | ||
| ταφία | τάφοι, το νεκροταφείο |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 