Στιχουργοί: Χαράλαμπος Εφραιμίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Σα εικοστρία τ’ Αυγουστί’ πήγα σην Καστανέαν Με τον Ρίτον και τον Παύλον εποίκαμε παρέαν Απέσ’ σην Καστανέαν σην Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Ράχοβαν¹ μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Ράχοβαν¹ μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Ο Παύλον είπεν τον Τσ̌αχούρ’ «Ποίσον μας πενιρλίν -ι! Τέρεν και μη αργεύ’ς πολλά θα καίγω το φουρνίν -ι» Απέσ’ σην Καστανέαν σην Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνί μ’ ας σην Τσερκόβια² μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Τ’ αρνί μ’ ας σην Τσερκόβια² μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Απάν’ σα ξημερώματα ση Τσ̌αχούρ’ το φουρνίν -ι Ο Ρίτον, ο Παύλον κι εγώ τρώγομε πενιρλίν -ι Απέσ’ σην Καστανέαν σην Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνί μ’ ας σην Τσερκόβια² μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Τ’ αρνί μ’ ας σην Τσερκόβια² μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Ο Τσ̌αχούρ’ς εβλαστήμανεν «Ντο έν’ ατό ντ’ ευτάτεν; Εχάραξεν ανατολή κι εσείν σ’ οσπίτ’ ’κι πάτεν» Απέσ’ σην Καστανέαν σην Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Ράχοβαν¹ μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Ράχοβαν¹ μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Παιδία, να λελεύω σας ολίγον αναμέστεν Παίξτε με -ν- έναν κεμεντζ̌έν, Σαντέτ’κα τραβωδέστεν Απέσ’ σην Καστανέαν σην Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Βέροιαν μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Βέροιαν μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Χαϊτέστε ας πάμε, παιδία ση Τσ̌αχούρ’ το φουρνίν-ι Απάν’ σα ξημερώματα τρώγομε πενιρλίν-ι Απέσ’ σην Καστανέαν σην Βέροιαν μερέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Χάτοβαν³ μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Χάτοβαν³ μυρίζ’ τρανταφυλλέαν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αναμέστεν | (προστ.) περιμένετε | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αργεύ’ς | αργείς, καθυστερείς | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| Αυγουστί’ | Αυγούστου | ||
| εβλαστήμανεν | βλαστημούσε | ||
| έν’ | είναι | ||
| εποίκαμε | κάναμε, φτιάξαμε | ποιέω-ῶ | |
| εσείν | εσείς | ||
| ευτάτεν | κάνετε, φτιάχνετε | εὐθειάζω | |
| κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μανουσ̌ακέαν | μυρωδιά μενεξέ/βιολέτας | մանուշակ (manušak)<manafšak | |
| μερέαν | μεριά | ||
| ολίγον | λίγο | ||
| οσπίτ’ | σπίτι | hospitium<hospes | |
| παιδία | παιδιά | ||
| πάτεν | (προστ.) πηγαίνετε, πάτε | ||
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| τέρεν | (προστ.) κοίταξε | ||
| τραβωδέστεν | (προστ.) τραγουδήστε | ||
| τρανταφυλλέαν | μυρωδιά ρόδου | ||
| τρώγομε | τρώμε | ||
| φουρνίν | φούρνος | ||
| χαϊτέστε | (προστ.) άντε κινήστε, ξεκινήστε | hayde (οθωμ. περιόδου) |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αναμέστεν | (προστ.) περιμένετε | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αργεύ’ς | αργείς, καθυστερείς | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| Αυγουστί’ | Αυγούστου | ||
| εβλαστήμανεν | βλαστημούσε | ||
| έν’ | είναι | ||
| εποίκαμε | κάναμε, φτιάξαμε | ποιέω-ῶ | |
| εσείν | εσείς | ||
| ευτάτεν | κάνετε, φτιάχνετε | εὐθειάζω | |
| κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μανουσ̌ακέαν | μυρωδιά μενεξέ/βιολέτας | մանուշակ (manušak)<manafšak | |
| μερέαν | μεριά | ||
| ολίγον | λίγο | ||
| οσπίτ’ | σπίτι | hospitium<hospes | |
| παιδία | παιδιά | ||
| πάτεν | (προστ.) πηγαίνετε, πάτε | ||
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| τέρεν | (προστ.) κοίταξε | ||
| τραβωδέστεν | (προστ.) τραγουδήστε | ||
| τρανταφυλλέαν | μυρωδιά ρόδου | ||
| τρώγομε | τρώμε | ||
| φουρνίν | φούρνος | ||
| χαϊτέστε | (προστ.) άντε κινήστε, ξεκινήστε | hayde (οθωμ. περιόδου) |
¹ Παλιά ονομασία του χωριού Ράχη Ημαθίας ² (ή Τσερκόβιαννη) Παλιά ονομασία του χωριού Μικρή Σάντα Ημαθίας ³ Παλιά ονομασία του χωριού Πολύμυλος Κοζάνης
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 