Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Τα κόρδας είναι έμορφα και δεμένα σ’ ωτία Η λύρα σ’ καπατεμένον έξ’-απέσ’ με πλουμία Ερρούξα και -ν- ετσάκωσα τη κεμεντζ̌ές τ’ ωτία Θα έρχουμαι και ’κ’ επορώ έν’ νύχταν και σκοτίαν Κεμεντζ̌ετζ̌ή για ίσα̤ξον τη κεμεντζ̌ές τ’ ωτία Κόρ’, έλα -ν- ας ευρίουμες την νύχταν σην σκοτίαν ♫ Μωμόερος θα ’ίνουμαι και με τα γολγονόπα Θα λάσκουμαι μεσανυχτί’ και γνεφίζω κορτσόπα Οι μωμοέρ’ εξέβανε τα Φώτα, τ’ Αγιαννί’ Ν’ αηλί τη μαυρομάναν ατ’ εμάς που ’κι θα ανοί͜ει Άλλο ’κι πάω σο Καρά Παρασκευή και Σάββαν Να ποδεδίζω τον ποπάν π’ εντούνεν την Μωυσάβαν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| Αγιαννί’ | Αγιαννιού | ||
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ανοί͜ει | ανοίγει | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| γνεφίζω | ξυπνώ | ||
| γολγονόπα | κουδουνάκια | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| έν’ | είναι | ||
| εντούνεν | χτυπούσε | ||
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| έξ’-απέσ’ | μέσα-έξω | ||
| εξέβανε | βγήκαν | ||
| επορώ | μπορώ | ||
| ερρούξα | έπεσα | ||
| έρχουμαι | έρχομαι | ||
| ετσάκωσα | έσπασα | ||
| ευρίουμες | βρισκόμαστε | ||
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καπατεμένον | σκεπασμένο/η, καλυμμένο/η, κλεισμένο/η σε κτ | kapatmak | |
| κεμεντζ̌ές | λύρας | kemençe/kemānçe | |
| κεμεντζ̌ετζ̌ή | λυράρη | kemençeci | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κόρδας | χορδές | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| λάσκουμαι | περιφέρομαι, τριγυρίζω, περιπλανώμαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| μεσανυχτί’ | την ώρα του μεσονυχτίου | ||
| μωμοέρ’ | (γνωστό και ως μωμόγεροι ή μωμόεροι) λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
| μωμόερος | (ή μωμόγερος) αυτός που συμμετέχει στα μωμοέρια, λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| να ποδεδίζω | να χαρώ κπ | ||
| πλουμία | κεντητά ή ζωγραφιστά διακοσμητικά σχέδια, μτφ. στολίδια | pluma | |
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποπάν | παπά | ||
| Σάββαν | Σάββατο | Shabbat | |
| σκοτίαν | σκοτάδι | ||
| ωτία | αυτιά |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| Αγιαννί’ | Αγιαννιού | ||
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| ανοί͜ει | ανοίγει | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| γνεφίζω | ξυπνώ | ||
| γολγονόπα | κουδουνάκια | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| έν’ | είναι | ||
| εντούνεν | χτυπούσε | ||
| έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
| έξ’-απέσ’ | μέσα-έξω | ||
| εξέβανε | βγήκαν | ||
| επορώ | μπορώ | ||
| ερρούξα | έπεσα | ||
| έρχουμαι | έρχομαι | ||
| ετσάκωσα | έσπασα | ||
| ευρίουμες | βρισκόμαστε | ||
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καπατεμένον | σκεπασμένο/η, καλυμμένο/η, κλεισμένο/η σε κτ | kapatmak | |
| κεμεντζ̌ές | λύρας | kemençe/kemānçe | |
| κεμεντζ̌ετζ̌ή | λυράρη | kemençeci | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κόρδας | χορδές | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| λάσκουμαι | περιφέρομαι, τριγυρίζω, περιπλανώμαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| μεσανυχτί’ | την ώρα του μεσονυχτίου | ||
| μωμοέρ’ | (γνωστό και ως μωμόγεροι ή μωμόεροι) λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
| μωμόερος | (ή μωμόγερος) αυτός που συμμετέχει στα μωμοέρια, λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| να ποδεδίζω | να χαρώ κπ | ||
| πλουμία | κεντητά ή ζωγραφιστά διακοσμητικά σχέδια, μτφ. στολίδια | pluma | |
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποπάν | παπά | ||
| Σάββαν | Σάββατο | Shabbat | |
| σκοτίαν | σκοτάδι | ||
| ωτία | αυτιά |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 