Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Επάχ̌υνα, εχόντρυνα, εφάρδυνα! [και -ν-] Ας είχα και τ’ αρνόπο μ’, άλλο ντ’ εθέλ’να! Αμάν, αμάν, κόρ’! Απάν’ ι-σ’ εχώρ’! Φύγον κι έλα μετ’ εμέναν με το πανωφόρ’ Σ’ οσπιτόπο σ’ δέβα κι έλα, τα ναλία σ’ φόρ’ Ποδεδίζω σε, πουλόπο μ’ [γιαρ, γιαρ] άλλαξον νιέτ’ Σο σόι -ν- εμουν ’κ’ ιεύ’ και τ’ εσόν το μιλέτ’ Αμάν, αμάν, κόρ’! Απάν’ ι-σ’ εχώρ’! Σο Καϊλάρ’¹ ξαν δέβα κι έλα τα ναλία σ’ φόρ’ Μετ’ εμέναν σούκ’ και δέβα με το πανωφόρ’ Να λελεύω το παίξιμον και τη λαλία σ’, Χρήστο! Γουρπάν’ σα δάχτυλα σ’! Γεια σου Σαχινίδη με τα πλήκτρα σου! Γεια σου Πάρη με τα ταούλια σου! Τίκια, τίκια, ιέψτεν!
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άλλαξον | (προστ.) άλλαξε | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| γιαρ | αγαπητός/ή/ό, αγάπη | yâr | |
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
| εθέλ’να | ήθελα | ||
| εμουν | μας | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| εχώρ’ | (προστ.) χώρεσε | ||
| ιεύ’ | ταιριάζει | uymak | |
| ιέψτεν | ταιριάξτε | uymak | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μιλέτ’ | φυλή, έθνος | millet | |
| ναλία | ξύλινα πέδιλα γυναικεία, τσόκαρα | nalın/naʿleyn | |
| νιέτ’ | σκοπός, πρόθεση | niyet/niyyet | |
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| οσπιτόπο | σπιτάκι | hospitium<hospes + -όπον | |
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποδεδίζω σε | να σε χαρώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| σούκ’ | (προστ.) σήκω | ||
| τίκια | στητά | dik | |
| φόρ’ | (προστ.) φόρεσε | ||
| φύγον | (προστ.) φύγε |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άλλαξον | (προστ.) άλλαξε | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| γιαρ | αγαπητός/ή/ό, αγάπη | yâr | |
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
| εθέλ’να | ήθελα | ||
| εμουν | μας | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| εχώρ’ | (προστ.) χώρεσε | ||
| ιεύ’ | ταιριάζει | uymak | |
| ιέψτεν | ταιριάξτε | uymak | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μιλέτ’ | φυλή, έθνος | millet | |
| ναλία | ξύλινα πέδιλα γυναικεία, τσόκαρα | nalın/naʿleyn | |
| νιέτ’ | σκοπός, πρόθεση | niyet/niyyet | |
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| οσπιτόπο | σπιτάκι | hospitium<hospes + -όπον | |
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποδεδίζω σε | να σε χαρώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| σούκ’ | (προστ.) σήκω | ||
| τίκια | στητά | dik | |
| φόρ’ | (προστ.) φόρεσε | ||
| φύγον | (προστ.) φύγε |
¹ (ή Καϊλάρια) Παλιά ονομασία της Πτολεμαΐδας Κοζάνης
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 