
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Αρχινώ και λέγω σας έναν μικρόν ιστορίαν και σο Καρς όντες εζήν’ναμ’ παλαλά πολλά -ν- εποίναμ’ Αούτειν’ ξαν αδακέσ’ τρέχ’νε ση Μιχάν εκέσ’ Είνας νύφε έναν ημέραν όι, τη σ̌κύλ’ τη θαγατέραν Ταβίζ’ με την πεθεράν ατ’ς, σ’κούται φουρλαεύ’ απάν’ ατ’ς και -ν- εξέγκεν το τακούν’ ατ’ς, λέει την πεθεράν ατ’ς «Τσούνα! Το κιφάλι σ’ άμον τας̌! Εθαρρείς ’κι θα ψοφάς;» Επϊάσταν ’ς σα μαλλία Εμαζεύτεν η γειτονία Έρθεν κι ένας γειτονάς λέει ατέναν «ντό ευτάς; Νέτσ̌η εσύ ’κ’ εντρέπεσαι; Γιάτι κρού’ς την πεθερά σ’;» Λέει ατον «Εσύ ντό θέλτς; Το σ̌κυλίν θα γουρταρεύ’ς;» Λέει η πεθερά ση νύφεν «Μεσημέρτς έντον ’κ’ ενίφτες Εγώ θα ’φτάω τα δουλείας, θα τερώ και τα παιδία σ’ Ση κυρού σ’ ’κ’ είχ̌ες νερόν, αδά θέλτς και παραγιόν» ’Κ’ είχα πεθερά καλέσσα Αχ! εγώ η τυχερέσσα Τα βουτούρτα, τα τυρία έχ̌’ ατα με τα κλειδία Και η νύφε η καημέντσα πάντα ζαρογουλιαμέντσα Πάντα ’φτάει υπομονήν, τρώει κρομμύδι͜α και ψωμίν Πεθερά τ’ς χατεύ’ ατεν «Εξ’ ας σ’ οσπίτ’» λέει ατεν Και η νύφε σ’κούται πάει και παράπονον ’κ’ ευτάει Άμον ντ’ έφτασεν σ’ οσπίτ’ν ατ’ς είδεν -ε- την αδερφήν ατ’ς Αδερφή ατ’ς εγροίκ’σεν α’, ση μάναν ατ’ς είπεν α’ Η μάνα εβγών’ οξ̌ωκά κι ερωτά ’τεν πρώτα-πρώτα «Νέτσ̌η ντ’ έπαθες και κλαις και τη μάνα σ’ ’δέν ’κι λες;» «Νέτσ̌η μάνα ντ’ ερωτάς με! Ποίσον φαΐν να χορτά͜εις με» -«Γουρπάν’ εγώ σην γούλα σ’ Μέρ’ εφέκες την Τασούλα σ’;» -«Η Τασούλα έν’ σ’ οσπίτ’ν ατ’ς δικαιούται ατεν ο κύρ’ν ατ’ς Και η πεθερά μ’ κακέσσα πάντα αφήν’ με νηστικέσσα Τσακών’, ευτάει το φούστορον και τρώει α’ μαναχ̌έσσα
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| α’ | (ατό) αυτό, το | ||
| αδά | εδώ | ||
| αδακέσ’ | εδώ γύρω, κάπου εδώ | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αούτειν’ | αυτοί | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
| ατα | αυτά | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| ατέναν | αυτήν | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| αφήν’ | αφήνει | ||
| βουτούρτα | βούτυρα | ||
| γούλα | λαιμός | gula | |
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| γουρταρεύ’ς | γλυτώνεις κτ/κπ από, διασώζεις | kurtarmak | |
| ’δέν | τίποτα | ||
| δουλείας | (ονομ. πληθ.) δουλειές, (γεν. ενικ.) δουλειάς | ||
| εβγών’ | βγαίνει | ||
| εγροίκ’σεν | κατάλαβε | ||
| εζήν’ναμ’ | ζούσαμε | ||
| εθαρρείς | θαρρείς, νομίζεις, υποθέτεις | ||
| είνας | ένας/μία | ||
| εκέσ’ | εκεί | ||
| εμαζεύτεν | μαζεύτηκε | ||
| έν’ | είναι | ||
| ενίφτες | νίφτηκες, πλύθηκες | ||
| έντον | έγινε | ||
| εντρέπεσαι | ντρέπεσαι | ||
| εξέγκεν | έβγαλε | ||
| επϊάσταν | πιάστηκαν | ||
| εποίναμ’ | κάναμε, φτιάχναμε | ποιέω-ῶ | |
| έρθεν | ήρθε | ||
| ερωτά | ρωτάει | ||
| ερωτάς | ρωτάς | ||
| ευτάει | κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| εφέκες | άφησες | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ζαρογουλιαμέντσα | στραβολαιμιασμένη | ||
| θαγατέραν | θυγατέρα, κόρη | ||
| θέλτς | θέλεις | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καημέντσα | καημένη | ||
| κακέσσα | κακιά | ||
| καλέσσα | καλή | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κρομμύδι͜α | κρεμμύδια | ||
| κρού’ς | χτυπάς | κρούω | |
| κύρ’ν | κύρη, πατέρα | ||
| κυρού | πατέρα | ||
| μαναχ̌έσσα | μονάχη | ||
| μέρ’ | (μέρου, επιρρ.) πού, προς ορισμένο μέρος, όποιος | ||
| μεσημέρτς | μεσημέρι | ||
| νέτσ̌η | Ε! κόρη, ε! εσύ | ||
| νηστικέσσα | νηστική | ||
| νύφε | νύφη | ||
| νύφεν | νύφη | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| όντες | όταν | ||
| οξ̌ωκά | έξω | ||
| οσπίτ’ | σπίτι | hospitium<hospes | |
| οσπίτ’ν | σπίτι | hospitium<hospes | |
| παιδία | παιδιά | ||
| παλαλά | τρελά, τρέλες | ||
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ’ς | (ας) από | ||
| σ’κούται | σηκώνεται | ||
| σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
| ταβίζ’ | μαλώνω/ει, φιλονικώ/εί, επιπλήττω/ει | dava/daʿvā | |
| τακούν’ | τακούνι | taccon(e) | |
| τας̌ | πέτρα, λίθος | taş | |
| ’τεν | αυτήν | ||
| τερώ | κοιτώ | ||
| τρέχ’νε | τρέχουν | ||
| τσακών’ | σπάω/ει | ||
| τσούνα | σκύλα | κύων→κύαινα | |
| τυχερέσσα | τυχερή | ||
| φουρλαεύ’ | ορμάει, χιμάει, εκτινάσσεται, εκτοξεύεται | fırlamak | |
| φούστορον | ομελέτα | ||
| ’φτάει | (ευτάει) κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
| ’φτάω | (ευτάω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| χατεύ’ | διώχνω/ει | atmak | |
| χορτά͜εις | χορταίνεις |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| α’ | (ατό) αυτό, το | ||
| αδά | εδώ | ||
| αδακέσ’ | εδώ γύρω, κάπου εδώ | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αούτειν’ | αυτοί | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
| ατα | αυτά | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| ατέναν | αυτήν | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| αφήν’ | αφήνει | ||
| βουτούρτα | βούτυρα | ||
| γούλα | λαιμός | gula | |
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| γουρταρεύ’ς | γλυτώνεις κτ/κπ από, διασώζεις | kurtarmak | |
| ’δέν | τίποτα | ||
| δουλείας | (ονομ. πληθ.) δουλειές, (γεν. ενικ.) δουλειάς | ||
| εβγών’ | βγαίνει | ||
| εγροίκ’σεν | κατάλαβε | ||
| εζήν’ναμ’ | ζούσαμε | ||
| εθαρρείς | θαρρείς, νομίζεις, υποθέτεις | ||
| είνας | ένας/μία | ||
| εκέσ’ | εκεί | ||
| εμαζεύτεν | μαζεύτηκε | ||
| έν’ | είναι | ||
| ενίφτες | νίφτηκες, πλύθηκες | ||
| έντον | έγινε | ||
| εντρέπεσαι | ντρέπεσαι | ||
| εξέγκεν | έβγαλε | ||
| επϊάσταν | πιάστηκαν | ||
| εποίναμ’ | κάναμε, φτιάχναμε | ποιέω-ῶ | |
| έρθεν | ήρθε | ||
| ερωτά | ρωτάει | ||
| ερωτάς | ρωτάς | ||
| ευτάει | κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| εφέκες | άφησες | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ζαρογουλιαμέντσα | στραβολαιμιασμένη | ||
| θαγατέραν | θυγατέρα, κόρη | ||
| θέλτς | θέλεις | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καημέντσα | καημένη | ||
| κακέσσα | κακιά | ||
| καλέσσα | καλή | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κρομμύδι͜α | κρεμμύδια | ||
| κρού’ς | χτυπάς | κρούω | |
| κύρ’ν | κύρη, πατέρα | ||
| κυρού | πατέρα | ||
| μαναχ̌έσσα | μονάχη | ||
| μέρ’ | (μέρου, επιρρ.) πού, προς ορισμένο μέρος, όποιος | ||
| μεσημέρτς | μεσημέρι | ||
| νέτσ̌η | Ε! κόρη, ε! εσύ | ||
| νηστικέσσα | νηστική | ||
| νύφε | νύφη | ||
| νύφεν | νύφη | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| όντες | όταν | ||
| οξ̌ωκά | έξω | ||
| οσπίτ’ | σπίτι | hospitium<hospes | |
| οσπίτ’ν | σπίτι | hospitium<hospes | |
| παιδία | παιδιά | ||
| παλαλά | τρελά, τρέλες | ||
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ’ς | (ας) από | ||
| σ’κούται | σηκώνεται | ||
| σ̌κύλ’ | (γεν.) σκύλου | ||
| ταβίζ’ | μαλώνω/ει, φιλονικώ/εί, επιπλήττω/ει | dava/daʿvā | |
| τακούν’ | τακούνι | taccon(e) | |
| τας̌ | πέτρα, λίθος | taş | |
| ’τεν | αυτήν | ||
| τερώ | κοιτώ | ||
| τρέχ’νε | τρέχουν | ||
| τσακών’ | σπάω/ει | ||
| τσούνα | σκύλα | κύων→κύαινα | |
| τυχερέσσα | τυχερή | ||
| φουρλαεύ’ | ορμάει, χιμάει, εκτινάσσεται, εκτοξεύεται | fırlamak | |
| φούστορον | ομελέτα | ||
| ’φτάει | (ευτάει) κάνει, φτιάχνει | εὐθειάζω | |
| ’φτάω | (ευτάω) κάνω, φτιάχνω | εὐθειάζω | |
| χατεύ’ | διώχνω/ει | atmak | |
| χορτά͜εις | χορταίνεις |

