Στιχουργοί: Μιχάλης Καλιοντζίδης
Συνθέτες: Μιχάλης Καλιοντζίδης
Μαχ̌αίρια είν’ τα λόγια τουν [ξαν] και σ̌κίζ’νε την καρδία μ’ Ας σο αίμαν ντο ’κχ̌ύεται [ξαν!/ψ̌η μ’] ας παίρ’νε σ’χωρεσίαν Τρία μαχ̌αίρια ξυμυτά [ξαν] σην καρδι͜ά μ’ καρφωμένα Εβγάλτεν και τερέστε͜ ατα [ψ̌η μ’/ξαν] πώς είναι ματωμένα Τ’ οσπίτι μ’ έν’ απέσ’ σ’ ορμάν’, [ξαν] τ’ ολόερα κλερθία Εσάρεψαν ατό οι τουσ̌μάν’ [ψ̌η μ’/ξαν] και τ’ άγρι͜α τα θερία Η κάρδια μ’ ’κι ταγιανίζ’ [ξαν] σα τέρτι͜α και σα πόνι͜α Έν’ (αρ’) άμον το Κουκούλ Τασί¹, [ξαν] σ̌κεπαμένον τα χ̌ιόνι͜α
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| απέσ’ | μέσα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατα | αυτά | ||
| εβγάλτεν | (προστ.) βγάλτε | ||
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| έν’ | είναι | ||
| εσάρεψαν | τύλιξαν, περικύκλωσαν, άρεσαν | sarmak | |
| θερία | θεριά, θηρία | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλερθία | Άλνος ο κολλώδης, γνωστό με τις ονομασίες κλήθρα ή σκλήθρα | ||
| ’κχ̌ύεται | εκχύνεται, χύνεται, εκρέει | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| ξυμυτά | μυτερά, σουβλερά, κωνικά | ὀξύς+μύτη | |
| ολόερα | ολόγυρα | ||
| ορμάν’ | δάσος | orman | |
| οσπίτι | σπίτι | hospitium<hospes | |
| παίρ’νε | παίρνουν | ||
| πόνι͜α | πόνοι | ||
| σ̌κεπαμένον | σκεπασμένο | ||
| σ̌κίζ’νε | σκίζουν | ||
| ταγιανίζ’ | αντέχω/ει, βαστάω/ει, υπομένω/ει | dayanmak | |
| τερέστε | (προστ.) κοιτάξτε | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| τουν | τους | ||
| τουσ̌μάν’ | εχθροί | düşman/duşmān | |
| ψ̌η | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| απέσ’ | μέσα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ατα | αυτά | ||
| εβγάλτεν | (προστ.) βγάλτε | ||
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| έν’ | είναι | ||
| εσάρεψαν | τύλιξαν, περικύκλωσαν, άρεσαν | sarmak | |
| θερία | θεριά, θηρία | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλερθία | Άλνος ο κολλώδης, γνωστό με τις ονομασίες κλήθρα ή σκλήθρα | ||
| ’κχ̌ύεται | εκχύνεται, χύνεται, εκρέει | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| ξυμυτά | μυτερά, σουβλερά, κωνικά | ὀξύς+μύτη | |
| ολόερα | ολόγυρα | ||
| ορμάν’ | δάσος | orman | |
| οσπίτι | σπίτι | hospitium<hospes | |
| παίρ’νε | παίρνουν | ||
| πόνι͜α | πόνοι | ||
| σ̌κεπαμένον | σκεπασμένο | ||
| σ̌κίζ’νε | σκίζουν | ||
| ταγιανίζ’ | αντέχω/ει, βαστάω/ει, υπομένω/ει | dayanmak | |
| τερέστε | (προστ.) κοιτάξτε | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| τουν | τους | ||
| τουσ̌μάν’ | εχθροί | düşman/duşmān | |
| ψ̌η | ψυχή |
¹ Θέση στο χωριό Διπόταμος Καβάλας (πλέον μετονομασθείσα σε Κορώνα)
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 