Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Σα δεκαπέντε τ’ Αγουστί’ πήγα σην Καστανέαν Με τον Φούλην και τον Μάντην εποίκαμε παρέαν Απέσ’ σην Καστανέαν, ση Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνί μ’ ας σην Τσερκόβιαν¹ μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Ράχοβαν² μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Χαϊτέστε ας πάμε παιδία ση Τσ̌αχούρ’ το φουρνίν-ι Απάν’ σα ξημερώματα τρώγομε πινερλίν-ι Απέσ’ σην Καστανέαν, ση Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνί μ’ ας σην Τσερκόβιαν¹ μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Ράχοβαν² μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Ο Φούλης είπεν τον Τσ̌αχούρ’ «Ποίσον μας πινερλίν-ι! Τέρεν και μη αργεύ’ς πολλά θα καίγω το φουρνίν-ι» Απέσ’ σην Καστανέαν, ση Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνί μ’ ας σην Τσερκόβιαν¹ μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Ράχοβαν² μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Παιδία, να λελεύω σας, ολίγον αναμέστεν Παίξτεν με έναν κεμεντζ̌έν, Σαντέτ’κα τραγωδέστεν Απέσ’ σην Καστανέαν, ση Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνί μ’ ας σην Τσερκόβιαν¹ μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Ράχοβαν² μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Απάν’ σα ξημερώματα ση Τσ̌αχούρ’ το φουρνίν-ι ο Μάντης, ο Φούλης κι εγώ τρώγομε πινερλίν-ι Απέσ’ σην Καστανέαν, ση Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνί μ’ ας σην Τσερκόβιαν¹ μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Ράχοβαν² μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν Ο Τσ̌αχούρτς εβλαστήμανεν «Ντο έν’ ατό ντ’ ευτάτεν; Εμέρωσεν η ανατολή σ’ οσπίτι͜α σουν ’κι πάτεν» Απέσ’ σην Καστανέαν, ση Σουμελάν μερέαν Τ’ αρνί μ’ ας σην Τσερκόβιαν¹ μυρίζ’ τρανταφυλλέαν Τ’ αρνόπο μ’ ας σην Ράχοβαν μυρίζ’ μανουσ̌ακέαν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αναμέστεν | (προστ.) περιμένετε | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αργεύ’ς | αργείς, καθυστερείς | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| εβλαστήμανεν | βλαστημούσε | ||
| εμέρωσεν | ξημέρωσε | ||
| έν’ | είναι | ||
| εποίκαμε | κάναμε, φτιάξαμε | ποιέω-ῶ | |
| ευτάτεν | κάνετε, φτιάχνετε | εὐθειάζω | |
| κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μανουσ̌ακέαν | μυρωδιά μενεξέ/βιολέτας | մանուշակ (manušak)<manafšak | |
| μερέαν | μεριά | ||
| ολίγον | λίγο | ||
| οσπίτι͜α | σπίτια | hospitium<hospes | |
| παιδία | παιδιά | ||
| παίξτεν | (προστ.) παίξτε | ||
| πάτεν | (προστ.) πηγαίνετε, πάτε | ||
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σουν | σας | ||
| τέρεν | (προστ.) κοίταξε | ||
| τραγωδέστεν | (προστ.) τραγουδήστε | ||
| τρανταφυλλέαν | μυρωδιά ρόδου | ||
| τρώγομε | τρώμε | ||
| φουρνίν | φούρνος | ||
| χαϊτέστε | (προστ.) άντε κινήστε, ξεκινήστε | hayde (οθωμ. περιόδου) |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αναμέστεν | (προστ.) περιμένετε | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αργεύ’ς | αργείς, καθυστερείς | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| ας σην | απ’ την | ασό σην (από την) | |
| εβλαστήμανεν | βλαστημούσε | ||
| εμέρωσεν | ξημέρωσε | ||
| έν’ | είναι | ||
| εποίκαμε | κάναμε, φτιάξαμε | ποιέω-ῶ | |
| ευτάτεν | κάνετε, φτιάχνετε | εὐθειάζω | |
| κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μανουσ̌ακέαν | μυρωδιά μενεξέ/βιολέτας | մանուշակ (manušak)<manafšak | |
| μερέαν | μεριά | ||
| ολίγον | λίγο | ||
| οσπίτι͜α | σπίτια | hospitium<hospes | |
| παιδία | παιδιά | ||
| παίξτεν | (προστ.) παίξτε | ||
| πάτεν | (προστ.) πηγαίνετε, πάτε | ||
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σουν | σας | ||
| τέρεν | (προστ.) κοίταξε | ||
| τραγωδέστεν | (προστ.) τραγουδήστε | ||
| τρανταφυλλέαν | μυρωδιά ρόδου | ||
| τρώγομε | τρώμε | ||
| φουρνίν | φούρνος | ||
| χαϊτέστε | (προστ.) άντε κινήστε, ξεκινήστε | hayde (οθωμ. περιόδου) |
¹ (ή Τσερκόβιαννη) παλιά ονομασία του χωριού Μικρή Σάντα Ημαθίας ² Παλιά ονομασία του χωριού Ράχη Ημαθίας
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 