Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Τα λίβι͜α και τ’ ομματόπα μ’ θαρρώ ντο είναι έναν Τα λίβι͜α κλαίν’ τον ουρανόν τ’ ομμάτι͜α για τ’ εσέναν Μοθοπωρί’ όντες λιβών’ και πυκνοκαταστάζει Ατέ η τρυγονίτσα μου σεβνταλούκ’ ’κι χορτάζει ♫ Ζαέρ εκαταρέθε με [ξαν] αούτος ο Θεός -ι Να ψαλαφώ το φίλεμαν [ξαν] αρ’ άμον γυρευός -ι Πουλί μ’, άλλο μ’ ορκίσ̌κεσαι [ξαν] σ’ εσέν Θεός ’κ’ επέμ’νεν Οψέ το βράδον μετ’ εσέν, [και] τρυγόνα μ’, ποίος έμ’νεν; Ζινίχ̌’, πουλί μ’, θα ’ίνουμαι [ξαν] ση γούλα σ’ να κρεμάντς με Να έ͜εις με άμον φυλαχτόν [ξαν] να φοάσαι γιάμ’ χάντς με
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αούτος | αυτός | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατέ | αυτή | ||
| βράδον | βράδυ | ||
| γιάμ’ | μήπως, ή μη | ya/yā + μη | |
| γούλα | λαιμός | gula | |
| γυρευός | επαίτης, ζητιάνος | ||
| έ͜εις | έχεις | ||
| εκαταρέθε | καταράστηκε | ||
| έμ’νεν | διανυκτέρευσε | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| ζαέρ | ως φαίνεται, προφανώς, μάλλον | zahiren<zahir/ẓāhir | |
| ζινίχ̌’ | κόσμημα, στολίδι | ziynet/zīnet | |
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κρεμάντς | κρεμάς | ||
| λίβι͜α | σύννεφα | λίβος<λείβω | |
| λιβών’ | συννεφιάζει | λίβος<λείβω | |
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μοθοπωρί’ | φθινόπωρο καιρό | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| ομματόπα | ματάκια | ||
| όντες | όταν | ||
| ορκίσ̌κεσαι | ορκίζεσαι | ||
| οψέ | χθες | ||
| ποίος | (ερωτημ.) ποιός, (αναφ.αντων.) όποιος | ||
| σεβνταλούκ’ | έρωτας | sevdalık | |
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τρυγονίτσα | (υποκορ.) το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| φίλεμαν | φιλί | ||
| φοάσαι | φοβάσαι | ||
| χάντς | χάνεις, παύεις να έχεις, διώχνεις | ||
| χορτάζει | χορταίνει | ||
| ψαλαφώ | ζητώ, αιτούμαι |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αούτος | αυτός | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατέ | αυτή | ||
| βράδον | βράδυ | ||
| γιάμ’ | μήπως, ή μη | ya/yā + μη | |
| γούλα | λαιμός | gula | |
| γυρευός | επαίτης, ζητιάνος | ||
| έ͜εις | έχεις | ||
| εκαταρέθε | καταράστηκε | ||
| έμ’νεν | διανυκτέρευσε | ||
| επέμ’νεν | απόμεινε | ||
| ζαέρ | ως φαίνεται, προφανώς, μάλλον | zahiren<zahir/ẓāhir | |
| ζινίχ̌’ | κόσμημα, στολίδι | ziynet/zīnet | |
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κρεμάντς | κρεμάς | ||
| λίβι͜α | σύννεφα | λίβος<λείβω | |
| λιβών’ | συννεφιάζει | λίβος<λείβω | |
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μοθοπωρί’ | φθινόπωρο καιρό | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| ομματόπα | ματάκια | ||
| όντες | όταν | ||
| ορκίσ̌κεσαι | ορκίζεσαι | ||
| οψέ | χθες | ||
| ποίος | (ερωτημ.) ποιός, (αναφ.αντων.) όποιος | ||
| σεβνταλούκ’ | έρωτας | sevdalık | |
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| τρυγονίτσα | (υποκορ.) το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| φίλεμαν | φιλί | ||
| φοάσαι | φοβάσαι | ||
| χάντς | χάνεις, παύεις να έχεις, διώχνεις | ||
| χορτάζει | χορταίνει | ||
| ψαλαφώ | ζητώ, αιτούμαι |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 