Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Αείν’ το πέραν τα ραχ̌ι͜ά πότε θα λιμενεύ’νε; Καλοκαιρί’ οι ρομανές εκειαπάν’ παρχαρεύ’νε Εσύ, τίνος είσαι; [και] Να λελεύω σε! Εσύ, τ’ εμόν είσαι, πουλί μ’, [και] θα κερδαίνω σε Έρθεν, πουλί μ’, η άνοιξη κούκος κουίζ’ σ’ ορμάνι͜α Ρομάνες ετοιμάουνταν να εβγαίν’νε σα παρχάρι͜α Εσύ, τίνος είσαι; Να λελεύω σε! Εσύ, τ’ εμόν είσαι, πουλί μ’, [και] θα κερδαίνω σε Ατέν να παρχαρεύ’ς ατεν και/να ’φτας ατεν ρομάνα Σο χωρίον θα κατηβάζ’ με το κρενίν το γάλαν Εσύ, τίνος είσαι; [και] Να λελεύω σε! Εσύ, τ’ εμόν ’κ’ είσαι, [και] θα κερδαίνω σε Καράκαπαν, το Τσ̌εβιζλούκ θέλω να εγνωρίζω Σην Κρένασαν ή σ’ Αδολή θέλω να γυναικίζω Εσύ, τίνος είσαι; [και] Να λελεύω σε! Εσύ, τ’ εμόν είσαι, πουλί μ’, [και] θα κερδαίνω σε
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αδολή | (σημ. Anayurt) χωριό της Ματσούκας του Πόντου που αριθμούσε 250 κατοίκους | ||
| αείν’ | εκείνοι/α | ||
| ατέν | αυτήν | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| γυναικίζω | βρίσκω γυναίκα, νυμφεύομαι | ||
| εβγαίν’νε | βγαίνουν | ||
| εκειαπάν’ | εκεί πάνω | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έρθεν | ήρθε | ||
| ετοιμάουνταν | ετοιμάζονται | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καλοκαιρί’ | καλοκαιριού | ||
| Καράκαπαν | ονομασία βουνού στην σημ. Τουρκία, στα ανατολικά όρια της Άνω Ματσούκας και με υψόμετρο 2,4 χλμ | Karakaban< kara (=μαύρο) + kaban (կաբան=κορυφή, απότομος λόφος) | |
| κατηβάζ’ | κατεβάζει | ||
| κερδαίνω | κερδίζω | ||
| κουίζ’ | φωνάζω/ει, λαλώ/εί, καλώ/εί κπ ονομαστικά | ||
| κρένασαν | (Κρένασα, η) Χωριό της Ματσούκας του Πόντου που αριθμούσε 300 κατοίκους | ||
| κρενίν | ξύλινος οχετός ύδατος, βρύση, κρήνη | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| λιμενεύ’νε | αποκαλύπτονται από τα χιόνια, ελλιμενίζονται | ||
| ορμάνι͜α | δάση | orman | |
| παρχαρεύ’νε | παραθερίζουν σε θερινό βοσκότοπο (παρχάρι) | ||
| παρχαρεύ’ς | παραθερίζεις σε θερινό βοσκότοπο, (ως μεταβ.) μαθαίνεις σε κπ τις δουλειές του παρχαριού | ||
| παρχάρι͜α | ορεινοί τόποι θερινής βοσκής | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| ρομάνα | παρχαρομάνα, γυναίκα επιφορτισμένη με την επιμέλεια των ζώων και άλλες γαλακτοκομικές εργασίες στο παρχάρι (θερινό βοσκοτόπι) | ||
| ρομάνες | παρχαρομάνες, γυναίκες επιφορτισμένες με την επιμέλεια των ζώων και άλλες γαλακτοκομικές εργασίες στο παρχάρι (θερινό βοσκοτόπι) | ||
| τίνος | ποιού; | ||
| Τσ̌εβιζλούκ | χωριό της κάτω Ματσούκας. Είχε 40 τουρκικές οικογένειες. Είχε έδρα Καϊμακάμη, επάρχου, ήταν το αρχαίο Δικαιόσημο, οι Καρυές των Κομνηνών. Στα 1857 ήταν έδρα της επιτροπής αναγνωρίσεως των κρυπτοχριστιανών της Ματσούκας, κατ’ εφαρμογή του Χάττι- χουμαγιούν | cevizlik=καρυδεώνας, άλσος με καρυδιές | |
| ’φτας | (ευτάς) κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αδολή | (σημ. Anayurt) χωριό της Ματσούκας του Πόντου που αριθμούσε 250 κατοίκους | ||
| αείν’ | εκείνοι/α | ||
| ατέν | αυτήν | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| γυναικίζω | βρίσκω γυναίκα, νυμφεύομαι | ||
| εβγαίν’νε | βγαίνουν | ||
| εκειαπάν’ | εκεί πάνω | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έρθεν | ήρθε | ||
| ετοιμάουνταν | ετοιμάζονται | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καλοκαιρί’ | καλοκαιριού | ||
| Καράκαπαν | ονομασία βουνού στην σημ. Τουρκία, στα ανατολικά όρια της Άνω Ματσούκας και με υψόμετρο 2,4 χλμ | Karakaban< kara (=μαύρο) + kaban (կաբան=κορυφή, απότομος λόφος) | |
| κατηβάζ’ | κατεβάζει | ||
| κερδαίνω | κερδίζω | ||
| κουίζ’ | φωνάζω/ει, λαλώ/εί, καλώ/εί κπ ονομαστικά | ||
| κρένασαν | (Κρένασα, η) Χωριό της Ματσούκας του Πόντου που αριθμούσε 300 κατοίκους | ||
| κρενίν | ξύλινος οχετός ύδατος, βρύση, κρήνη | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| λιμενεύ’νε | αποκαλύπτονται από τα χιόνια, ελλιμενίζονται | ||
| ορμάνι͜α | δάση | orman | |
| παρχαρεύ’νε | παραθερίζουν σε θερινό βοσκότοπο (παρχάρι) | ||
| παρχαρεύ’ς | παραθερίζεις σε θερινό βοσκότοπο, (ως μεταβ.) μαθαίνεις σε κπ τις δουλειές του παρχαριού | ||
| παρχάρι͜α | ορεινοί τόποι θερινής βοσκής | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| ρομάνα | παρχαρομάνα, γυναίκα επιφορτισμένη με την επιμέλεια των ζώων και άλλες γαλακτοκομικές εργασίες στο παρχάρι (θερινό βοσκοτόπι) | ||
| ρομάνες | παρχαρομάνες, γυναίκες επιφορτισμένες με την επιμέλεια των ζώων και άλλες γαλακτοκομικές εργασίες στο παρχάρι (θερινό βοσκοτόπι) | ||
| τίνος | ποιού; | ||
| Τσ̌εβιζλούκ | χωριό της κάτω Ματσούκας. Είχε 40 τουρκικές οικογένειες. Είχε έδρα Καϊμακάμη, επάρχου, ήταν το αρχαίο Δικαιόσημο, οι Καρυές των Κομνηνών. Στα 1857 ήταν έδρα της επιτροπής αναγνωρίσεως των κρυπτοχριστιανών της Ματσούκας, κατ’ εφαρμογή του Χάττι- χουμαγιούν | cevizlik=καρυδεώνας, άλσος με καρυδιές | |
| ’φτας | (ευτάς) κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 