
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Εσέν, πουλί μ’, εγέννεσεν [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] ποϊλίσσα ακριτομάνα [Πώς κοιμάσαι μαναχ̌έσσα;] Εσέν γάλαν εβύζαξεν [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] Μάτσ̌κας παρχαρομάνα [Πώς κοιμάσαι μαναχ̌έσσα;] Λεγνή μ’, λεγνή μ’, λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα πώς κοιμάσαι μαναχ̌έσσα; Τσ̌ούζω σε και πονώ σε και ντο είσαι -ν- ορφανέσσα Το πόι σ’ ακριτόκαστρον, [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] τσ̌αλίκια τα ποδάρι͜α [Πώς κοιμάσαι μαναχ̌έσσα;] Τα χ̌ερόπα σ’ χρυσόσπαθα, [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] ’μάτι͜α μαργαριτάρι͜α [Πώς κοιμάσαι μαναχ̌έσσα;] Λεγνή μ’, λεγνή μ’, λεγνή μ’ κι άμον τσατσίν Ο χρόνον δώδεκα μήνας εσύ στούδ’ και πετσίν Τα μύρας ι-σ’ σύρ’νε, πουλί μ’, [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] τη Παναΐας δάκρυ͜α [Πώς κοιμάσαι μαναχ̌έσσα;] Μυρίσκουμ’ ατα, ανασπάλλω [Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα] τη καρδι͜άς ι-μ’ τα τέρτι͜α [Πώς κοιμάσαι μαναχ̌έσσα;] Λεγνή μ’, λεγνή μ’, λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα Λεγνή μ’, πολλά λεγνέσσα πώς κοιμάσαι μαναχ̌έσσα; Τσ̌ούζω σε και πονώ σε και ντο είσαι -ν- ορφανέσσα
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανασπάλλω | ξεχνώ | ||
| ατα | αυτά | ||
| εβύζαξεν | βύζαξε, θήλασε | ||
| εγέννεσεν | γέννησε | ||
| λεγνέσσα | λιγνή, λιπόσαρκη | ||
| λεγνή | λιγνή, λιπόσαρκη | ||
| μαναχ̌έσσα | μονάχη | ||
| Μάτσ̌κας | (γεν.) Ματσούκας, περιοχή νότια της Τραπεζούντας | ||
| μήνας | (τα) μήνες | ||
| μύρας | μυρωδιές | ||
| ορφανέσσα | ορφανή | ||
| Παναΐας δάκρυ͜α | το φυτό Αμάραντος (Ελίχρυσος ο πολύτιμος) | ||
| παρχαρομάνα | γυναίκα που ήταν επιφορτισμένη με τις δουλειές του παρχαριού, ορεινού τόπου θερινής βοσκής | ||
| ποδάρι͜α | πόδια | ||
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| ποϊλίσσα | ψηλή | boylu | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| στούδ’ | οστό, κόκκαλο | ὀστοῦν~οστούδιον | |
| σύρ’νε | σέρνουν, τραβούν, ρίχνουν | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| τσ̌αλίκια | χαλύβδινα | çelik | |
| τσατσίν | ξερόκλαδο θάμνου, φρύγανο | ||
| τσ̌ούζω | λυπάμαι, συμπονώ | σίζω | |
| χ̌ερόπα | χεράκια |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| ανασπάλλω | ξεχνώ | ||
| ατα | αυτά | ||
| εβύζαξεν | βύζαξε, θήλασε | ||
| εγέννεσεν | γέννησε | ||
| λεγνέσσα | λιγνή, λιπόσαρκη | ||
| λεγνή | λιγνή, λιπόσαρκη | ||
| μαναχ̌έσσα | μονάχη | ||
| Μάτσ̌κας | (γεν.) Ματσούκας, περιοχή νότια της Τραπεζούντας | ||
| μήνας | (τα) μήνες | ||
| μύρας | μυρωδιές | ||
| ορφανέσσα | ορφανή | ||
| Παναΐας δάκρυ͜α | το φυτό Αμάραντος (Ελίχρυσος ο πολύτιμος) | ||
| παρχαρομάνα | γυναίκα που ήταν επιφορτισμένη με τις δουλειές του παρχαριού, ορεινού τόπου θερινής βοσκής | ||
| ποδάρι͜α | πόδια | ||
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| ποϊλίσσα | ψηλή | boylu | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| στούδ’ | οστό, κόκκαλο | ὀστοῦν~οστούδιον | |
| σύρ’νε | σέρνουν, τραβούν, ρίχνουν | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| τσ̌αλίκια | χαλύβδινα | çelik | |
| τσατσίν | ξερόκλαδο θάμνου, φρύγανο | ||
| τσ̌ούζω | λυπάμαι, συμπονώ | σίζω | |
| χ̌ερόπα | χεράκια |

