
Στιχουργοί: Παναγιώτης Θεοδωρίδης
Συνθέτες: Παναγιώτης Θεοδωρίδης
Ξενιτεία, αφορισμένον νεοντάδες παίρτς Κομπώντς ατ’ς με τα παράδες κι άλλο οπίσ’ ’κι φέρτς Άμον τα νερά τα κρύα φεύ’νε μ’ όνερα¹ και αφήν’νε οπίσ’ αδέλφι͜α φίλτς και γονι͜ακά με δάκρυ͜α κι αροθυμίαν και τέρτι͜α πολλά Θεέ μ’, φώτ’σον ντο κυβερνούνε, λάχ̌’ χάται η γερὰ και πατρίδας τσ̌ιτσ̌εκόπα να μ’ ανθούν μακρά Θεέ μ’, για άλλαξον την τύχην Εσύ επορείς σον τόπον ντο εγεννέθαν να κλώσκουν οπίσ’ σην Ελλάδαν η ελπίδα να τσατσοφωτίζ’
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άλλαξον | (προστ.) άλλαξε | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αροθυμίαν | νοσταλγία | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| αφήν’νε | αφήνουν | ||
| αφορισμένον | αφορισμένο, αναθεματισμένο | ||
| γερὰ | πληγή, τραύμα | yara | |
| γονι͜ακά | γονείς | ||
| εγεννέθαν | γεννήθηκαν | ||
| επορείς | μπορείς | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλώσκουν | γυρίζουν, επιστρέφουν | ||
| κομπώντς | εξαπατάς, ξεγελάς, μτφ. σαγηνεύεις | κομβόω | |
| λάχ̌’ | είθε, μακάρι, μήπως και (με την ελπίδα να συμβεί) | ||
| μακρά | (επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα | ||
| νεοντάδες | νέους, νεαρούς | ||
| όνερα | (ορθ. ονέρ’τα) όνειρα | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| παίρτς | παίρνεις | ||
| παράδες | λεφτά, χρήματα | para/pāre | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| τσατσοφωτίζ’ | αχνοφέγγει (για το πρώτο φως της αυγής) | ||
| τσ̌ιτσ̌εκόπα | λουλουδάκια | çiçek | |
| φέρτς | φέρεις, φέρνεις | ||
| φεύ’νε | φεύγουν | ||
| φίλτς | φίλους | ||
| φώτ’σον | (προστ.) φώτισε, βάπτισε | ||
| χάται | χάνεται |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άλλαξον | (προστ.) άλλαξε | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αροθυμίαν | νοσταλγία | ||
| ατ’ς | αυτής, της | ||
| αφήν’νε | αφήνουν | ||
| αφορισμένον | αφορισμένο, αναθεματισμένο | ||
| γερὰ | πληγή, τραύμα | yara | |
| γονι͜ακά | γονείς | ||
| εγεννέθαν | γεννήθηκαν | ||
| επορείς | μπορείς | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κλώσκουν | γυρίζουν, επιστρέφουν | ||
| κομπώντς | εξαπατάς, ξεγελάς, μτφ. σαγηνεύεις | κομβόω | |
| λάχ̌’ | είθε, μακάρι, μήπως και (με την ελπίδα να συμβεί) | ||
| μακρά | (επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα | ||
| νεοντάδες | νέους, νεαρούς | ||
| όνερα | (ορθ. ονέρ’τα) όνειρα | ||
| οπίσ’ | πίσω | ||
| παίρτς | παίρνεις | ||
| παράδες | λεφτά, χρήματα | para/pāre | |
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| τσατσοφωτίζ’ | αχνοφέγγει (για το πρώτο φως της αυγής) | ||
| τσ̌ιτσ̌εκόπα | λουλουδάκια | çiçek | |
| φέρτς | φέρεις, φέρνεις | ||
| φεύ’νε | φεύγουν | ||
| φίλτς | φίλους | ||
| φώτ’σον | (προστ.) φώτισε, βάπτισε | ||
| χάται | χάνεται |

¹ Ορθ. χρήση του «ονέρ’τα» στην ποντιακή
