Στιχουργοί: Χρήστος Παρχαρίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Σην Ελλάδαν ετράνυνα, σον Πόντον εγεννέθα Την ψ̌η μ’ και το καρδόπο μο’ τα δύο εκεί -ν- εφέκα Σα ξένα, τ’ ανεγνώριμα τ’ ομμάτι͜α μ’ πολλά είδαν Αρ’ ερωτώ εγώ εμέν, «Ποίον έν’ η πατρίδα μ’;» Πατρίδα μ’, γυροκλώσκουμαι μ’ ομμάτι͜α δακρυσμένα Όθεν τερώ κι όθεν πατώ, όλια για τ’ εμέν ξένα Σα ξένα, τ’ ανεγνώριμα τ’ ομμάτι͜α μ’ πολλά είδαν Αρ’ ερωτώ εγώ εμέν, «Ποίον έν’ η πατρίδα μ’;» Ογδόντα χρόνια εδέβανε κι εγώ αραεύω ακόμαν Τα δάκρυ͜α μ’ ’κχ̌ύουν ση νηήν, παίρ’ άψιμον το χώμαν Σα ξένα, τ’ ανεγνώριμα τ’ ομμάτι͜α μ’ πολλά είδαν Αρ’ ερωτώ εγώ εμέν, «Ποίον έν’ η πατρίδα μ’;» Αρ’ ερωτώ, ξαν, ούλτς εσάς «Ποίον έν’ η πατρίδα μ’;»
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| ανεγνώριμα | μη γνώριμα, άγνωστα, ξένα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αραεύω | ψάχνω, αναζητώ, γυρεύω | aramak | |
| άψιμον | φωτιά | ||
| γυροκλώσκουμαι | κλωθογυρίζω | ||
| εγεννέθα | γεννήθηκα | ||
| εδέβανε | (για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν (για χρόνο) πέρασαν | διαβαίνω | |
| έν’ | είναι | ||
| ερωτώ | ρωτάω | ||
| ετράνυνα | μεγάλωσα, ανέθρεψα | τρανόω-ῶ | |
| εφέκα | άφησα | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| ’κχ̌ύουν | εκχύνονται, χύνονται, εκρέουν | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| νηήν | γη | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
| όλια | όλα | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| ούλτς | όλους | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| τερώ | κοιτώ | ||
| ψ̌η | ψυχή |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| ανεγνώριμα | μη γνώριμα, άγνωστα, ξένα | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αραεύω | ψάχνω, αναζητώ, γυρεύω | aramak | |
| άψιμον | φωτιά | ||
| γυροκλώσκουμαι | κλωθογυρίζω | ||
| εγεννέθα | γεννήθηκα | ||
| εδέβανε | (για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν (για χρόνο) πέρασαν | διαβαίνω | |
| έν’ | είναι | ||
| ερωτώ | ρωτάω | ||
| ετράνυνα | μεγάλωσα, ανέθρεψα | τρανόω-ῶ | |
| εφέκα | άφησα | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| ’κχ̌ύουν | εκχύνονται, χύνονται, εκρέουν | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| νηήν | γη | ||
| ξαν | πάλι, ξανά | ||
| όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
| όλια | όλα | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| ούλτς | όλους | ||
| παίρ’ | παίρνω/ει | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| τερώ | κοιτώ | ||
| ψ̌η | ψυχή |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 