
Στιχουργοί: Νάκος Ευσταθιάδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Νε Πάντσο, να λελεύω σε, για έβγαλ’ τη λαλία σ’ [Ποδεδίζω σε!] Ση γλώσσαν και τ’ εμέτερον ας λένε τραγωδίας [Να λελεύω σε!] Γουρπάν’ εγώ να ’ίνουμαι, να τρώγω και τα ψ̌ήα σ’ [Να λελεύω σε!] Κώστη, όνταν ’κ’ ελέπω σε, τρώ͜ει με αροθυμία σ’ [Ποδεδίζω σε!] Και ο Πάντσον και -ν- ο Κώστης όντες τραγωδούν Τα παρχάρι͜α ’το εκάγαν χλοΐζ’νε κι ανθούν Ο Πάντσον ο Σαλονικιόν καλκεύ’ δύο τεκίρι͜α [Να λελεύω σε!] Και αν το κράνος ’κι φορεί, πλερών’, ’κι θέλ’ χατίρι͜α [Ποδεδίζω σε!] Εσύ δουλεύ’ς ση Βέροιαν, εγώ Βαρδάρ’ καπάνια [Να λελεύω σε!] Εντάμαν ας ευρίουμες σου Πόντου και τ’ ορμάνια [Ποδεδίζω σε!] Και ο Πάντσον και -ν- ο Κώστης όντες τραγωδούν Τραπεζούντα, Κερασούντα, τα πατρίδας ζουν Παρχάρι͜α χ̌ιλι͜επλούμιστα, τσ̌οπάν’ με τα γαβάλι͜α [Ποδεδίζω σε!] εβόσ̌κιζαν τα πρόατα, μουσκάρι͜α κι αελάδι͜α [Ποδεδίζω σε!] Και πώς εγώ να τραγωδώ, Κώστη, και ντό να λέω; [Να λελεύω σε!] Εγώ αρλούν παιδίν είμαι, ακούω σε και κλαίω [Ποδεδίζω σε!] Και ο Πάντσον και -ν- ο Κώστης όντες τραγωδούν σο ποδάρ’ όλιον ο Πόντον, τα καμπάνας κρού’ν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αελάδι͜α | οι αγελάδες νεαρής ηλικίας που δεν έχουν γεννήσει ακόμα, δαμάλες | ||
| αρλούν | αυτό που το πιάνει εύκολα το παράπονο | arlı | |
| αροθυμία | νοσταλγία | ||
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| δουλεύ’ς | δουλεύεις | ||
| έβγαλ’ | (προστ.) βγάλε | ||
| εβόσ̌κιζαν | έβγαζαν για βοσκή | ||
| εκάγαν | κάηκαν | ||
| ελέπω | βλέπω | ||
| εμέτερον | δικός/ή/ό μου | ἡμέτερος | |
| εντάμαν | μαζί | ||
| ευρίουμες | βρισκόμαστε | ||
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καλκεύ’ | καβαλάει | ||
| καμπάνας | (ον.πληθ., τα) καμπάνες | ||
| καπάνια | λόφοι | kaban/kabā/կապա (gaba) | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κρού’ν | χτυπούν | κρούω | |
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μουσκάρι͜α | μοσχάρια | ||
| όλιον | όλο, ολόκληρο | ||
| όνταν | όταν | ||
| όντες | όταν | ||
| ορμάνια | δάση | orman | |
| παρχάρι͜α | ορεινοί τόποι θερινής βοσκής | ||
| πλερών’ | πληρώνει, εκπληρώνει | ||
| ποδάρ’ | πόδι | ||
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποδεδίζω σε | να σε χαρώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| πρόατα | πρόβατα | ||
| τεκίρι͜α | τροχοί | teker | |
| ’το | αυτό, το (προσωπική αντωνυμία) | ||
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| τραγωδούν | τραγουδάνε | ||
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| τσ̌οπάν’ | τσομπάνηδες, βοσκοί, (γεν.) τσομπάνων | çoban/çūbān, şūbān | |
| χατίρι͜α | χατίρια, χάρες | hatır/ḫāṭir | |
| χλοΐζ’νε | φέρνουν χλόη, πρασινίζουν | ||
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αελάδι͜α | οι αγελάδες νεαρής ηλικίας που δεν έχουν γεννήσει ακόμα, δαμάλες | ||
| αρλούν | αυτό που το πιάνει εύκολα το παράπονο | arlı | |
| αροθυμία | νοσταλγία | ||
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| δουλεύ’ς | δουλεύεις | ||
| έβγαλ’ | (προστ.) βγάλε | ||
| εβόσ̌κιζαν | έβγαζαν για βοσκή | ||
| εκάγαν | κάηκαν | ||
| ελέπω | βλέπω | ||
| εμέτερον | δικός/ή/ό μου | ἡμέτερος | |
| εντάμαν | μαζί | ||
| ευρίουμες | βρισκόμαστε | ||
| ’ίνουμαι | γίνομαι | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καλκεύ’ | καβαλάει | ||
| καμπάνας | (ον.πληθ., τα) καμπάνες | ||
| καπάνια | λόφοι | kaban/kabā/կապա (gaba) | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κρού’ν | χτυπούν | κρούω | |
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μουσκάρι͜α | μοσχάρια | ||
| όλιον | όλο, ολόκληρο | ||
| όνταν | όταν | ||
| όντες | όταν | ||
| ορμάνια | δάση | orman | |
| παρχάρι͜α | ορεινοί τόποι θερινής βοσκής | ||
| πλερών’ | πληρώνει, εκπληρώνει | ||
| ποδάρ’ | πόδι | ||
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποδεδίζω σε | να σε χαρώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| πρόατα | πρόβατα | ||
| τεκίρι͜α | τροχοί | teker | |
| ’το | αυτό, το (προσωπική αντωνυμία) | ||
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| τραγωδούν | τραγουδάνε | ||
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| τσ̌οπάν’ | τσομπάνηδες, βοσκοί, (γεν.) τσομπάνων | çoban/çūbān, şūbān | |
| χατίρι͜α | χατίρια, χάρες | hatır/ḫāṭir | |
| χλοΐζ’νε | φέρνουν χλόη, πρασινίζουν | ||
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα |

