Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Απρίλτς κι ο Μάρτ’ς όντες χ̌ι͜ονίζ’ και τ’ άνθι͜α ρούζ’νε απ’ έναν Άμον τσ’ εγάπ’ς την εγκάλιαν ’κι σκουντουλίζ’ κανέναν Τ’ εμόν λαλαχ̌εμένον χαμούφταν γινωμένον Όλια τα πόρτας ανοιχτά τ’ εσόν έν’ κλειδωμένον Και με τα τραγωδίας ι-μ’ εσέναν σ̌ολι͜ατεύω Και με τα φυλλοκάρδι͜α μου τη σεβτά σ’ τονι͜ατεύω Τ’ εμόν λαλαχ̌εμένον χαμούφταν γινωμένον Όλια τα πόρτας ανοιχτά τ’ εσόν έν’ κλειδωμένον Αρνόπο μ’, πώς θα ξημερών’ αν ’κ’ έρ’ται η σκοτία; Αν έν’ η σεβτά σ’ κοφτερόν, μαχ̌αίρ’ η μαναχ̌ία Τ’ εμόν λαλαχ̌εμένον χαμούφταν γινωμένον Όλια τα πόρτας ανοιχτά τ’ εσόν έν’ κλειδωμένον
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| άνθι͜α | άνθη | ||
| Απρίλτς | Απρίλιος | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| γινωμένον | γινωμένο, ώριμο | ||
| εγάπ’ς | αγάπης | ||
| εγκάλιαν | (αιτ.) αγκαλιά | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| έρ’ται | έρχεται | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λαλαχ̌εμένον | χαΐδεμένο, παραχαϊδεμένο | ||
| μαναχ̌ία | μοναξιά | ||
| Μάρτ’ς | ο μήνας Μάρτιος | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| όλια | όλα | ||
| όντες | όταν | ||
| πόρτας | (ονομ.πληθ.) πόρτες | porta | |
| ρούζ’νε | πέφτουν | ||
| σεβτά | αγάπη, έρωτας | sevda/sevdā | |
| σκοτία | σκοτάδι | ||
| σκουντουλίζ’ | ευωδιάζει, μοσχοβολάει | ||
| σ̌ολι͜ατεύω | δίνω χαρά, ψυχαγωγώ, μτφ. ζωντανεύω | şenlenmek | |
| τονι͜ατεύω | διακοσμώ, στολίζω, (για τραπέζι) στρώνω μεγαλοπρεπώς, καλλωπίζω | donatmak | |
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| τσ’ | (ως τση, άρθρο γεν. ενικού) του/της, (ως τσοι, άρθρο αιτ. πληθ.) τις, (ως ερωτημ. τσί;) ποιός; | ||
| φυλλοκάρδι͜α | τα φύλλα της καρδιάς | ||
| χ̌ι͜ονίζ’ | χιονίζει | ||
| χαμούφταν | αγριοφράουλα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| άνθι͜α | άνθη | ||
| Απρίλτς | Απρίλιος | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| γινωμένον | γινωμένο, ώριμο | ||
| εγάπ’ς | αγάπης | ||
| εγκάλιαν | (αιτ.) αγκαλιά | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έν’ | είναι | ||
| έρ’ται | έρχεται | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λαλαχ̌εμένον | χαΐδεμένο, παραχαϊδεμένο | ||
| μαναχ̌ία | μοναξιά | ||
| Μάρτ’ς | ο μήνας Μάρτιος | ||
| μαχ̌αίρ’ | μαχαίρι | ||
| όλια | όλα | ||
| όντες | όταν | ||
| πόρτας | (ονομ.πληθ.) πόρτες | porta | |
| ρούζ’νε | πέφτουν | ||
| σεβτά | αγάπη, έρωτας | sevda/sevdā | |
| σκοτία | σκοτάδι | ||
| σκουντουλίζ’ | ευωδιάζει, μοσχοβολάει | ||
| σ̌ολι͜ατεύω | δίνω χαρά, ψυχαγωγώ, μτφ. ζωντανεύω | şenlenmek | |
| τονι͜ατεύω | διακοσμώ, στολίζω, (για τραπέζι) στρώνω μεγαλοπρεπώς, καλλωπίζω | donatmak | |
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| τσ’ | (ως τση, άρθρο γεν. ενικού) του/της, (ως τσοι, άρθρο αιτ. πληθ.) τις, (ως ερωτημ. τσί;) ποιός; | ||
| φυλλοκάρδι͜α | τα φύλλα της καρδιάς | ||
| χ̌ι͜ονίζ’ | χιονίζει | ||
| χαμούφταν | αγριοφράουλα |
Το συγκεκριμένο σκοπό τραγουδούσε ο Γιώργος Σταυρόπουλος από το χωριό Διπόταμος Καβάλας. Όντας στενός φίλος του αείμνηστου Γιώργου Αμαραντίδη μοιράστηκε μαζί του τη συγκεκριμένη μελωδία, την οποία και ο ίδιος αργότερα δισκογράφησε στο CD με τίτλο «Ας σον Πόντον σην Ελλάδαν», με ορισμένες μικρές ωστόσο παραλλαγές. Στην παρούσα εκτέλεση ο σκοπός αποδίδεται όπως στην εκδοχή του Σταυρόπουλου, η οποία επικρατεί μέχρι και σήμερα στον Διπόταμο Καβάλας.
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 