Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Έσυρα το τυφέκι μου, εντώκα έναν κίσσα Το πόι σ’ και το πόι μου έρθανε ίσα-ίσα Ελενίτσα μ’, Ελενίτσα μ’, ποδεδίζω σε, κουκλίτσα μ’ Εσύ είσαι καλόν κορίτσ’, η μάνα σ’ έν’ τσουνίτσα Εγώ εσέν εγάπεσα, εγώ εσέν επαίρ’να Ο νους ι-μ’ έτονε σ’ εσέν κι ολόερα μ’ ’κ’ ετέρ’να Ελενίτσα μ’, Ελενίτσα μ’, ποδεδίζω σε, κουκλίτσα μ’ Εσύ είσαι καλόν κορίτσ’, η μάνα σ’ έν’ τσουνίτσα Ενήβα/Εξέβα απάν’ σο Ποζ-Τεπέ, είδα την Τραπεζούνταν Τ’ έμορφα κάθουν σο Μεϊτάν, τ’ άσ̌κεμα ση Δαφνούνταν Ελενίτσα μ’, Ελενίτσα μ’, ποδεδίζω σε, κουκλίτσα μ’ Εσύ είσαι καλόν κορίτσ’, η μάνα σ’ έν’ τσουνίτσα Την Τραπεζούντα ελάστα, όλια τα μαχαλάδες Και για τ’ εμέν ’κ’ ευρέθανε αρ’ έμορφοι νυφάδες Ελενίτσα μ’, Ελενίτσα μ’, ποδεδίζω σε, κουκλίτσα μ’ Εσύ είσαι καλόν κορίτσ’, η μάνα σ’ έν’ τσουνίτσα
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| άσ̌κεμα | άσχημα | ||
| εγάπεσα | αγάπησα | ||
| ελάστα | περιφέρθηκα, τριγύρισα, περιπλανήθηκα | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| έμορφοι | όμορφοι/ες | ||
| έν’ | είναι | ||
| ενήβα | ανέβηκα | ||
| εντώκα | χτύπησα | ||
| εξέβα | βγήκα, ανέβηκα, μτφ. προέκυψα | ||
| επαίρ’να | έπαιρνα | ||
| έρθανε | ήρθαν | ||
| έσυρα | έσυρα, τράβηξα, έριξα | ||
| ετέρ’να | κοιτούσα | ||
| έτονε | ήταν | ||
| ευρέθανε | βρέθηκαν | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κάθουν | κάθονται | ||
| μαχαλάδες | γειτονιές | mahalle/maḥalle | |
| νυφάδες | νύφες | ||
| όλια | όλα | ||
| ολόερα | ολόγυρα | ||
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποδεδίζω σε | να σε χαρώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποζ | γκρι | boz | |
| Ποζ-Τεπέ | (κυριολ. Γκρι ή Φαιός Λόφος) το όρος Μίθριο, λόφος που βρίσκεται 3 χλμ ΝΑ της πόλης της Τραπεζούντας | Boz Tepe | |
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| τεπέ | κορυφή | tepe | |
| τσουνίτσα | σκυλίτσα | κύων→κύαινα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| άσ̌κεμα | άσχημα | ||
| εγάπεσα | αγάπησα | ||
| ελάστα | περιφέρθηκα, τριγύρισα, περιπλανήθηκα | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| έμορφοι | όμορφοι/ες | ||
| έν’ | είναι | ||
| ενήβα | ανέβηκα | ||
| εντώκα | χτύπησα | ||
| εξέβα | βγήκα, ανέβηκα, μτφ. προέκυψα | ||
| επαίρ’να | έπαιρνα | ||
| έρθανε | ήρθαν | ||
| έσυρα | έσυρα, τράβηξα, έριξα | ||
| ετέρ’να | κοιτούσα | ||
| έτονε | ήταν | ||
| ευρέθανε | βρέθηκαν | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κάθουν | κάθονται | ||
| μαχαλάδες | γειτονιές | mahalle/maḥalle | |
| νυφάδες | νύφες | ||
| όλια | όλα | ||
| ολόερα | ολόγυρα | ||
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποδεδίζω σε | να σε χαρώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| ποζ | γκρι | boz | |
| Ποζ-Τεπέ | (κυριολ. Γκρι ή Φαιός Λόφος) το όρος Μίθριο, λόφος που βρίσκεται 3 χλμ ΝΑ της πόλης της Τραπεζούντας | Boz Tepe | |
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| τεπέ | κορυφή | tepe | |
| τσουνίτσα | σκυλίτσα | κύων→κύαινα |
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 